scidam-logo

Historische Vereniging Schiedam
> Startpagina > Historische Vereniging Schiedam

Activiteiten

De vereniging sinds de oprichting in 1975

Tijdens de openingsavond van het 7e eeuwfeest van Schiedam op 23 mei 1975 zeiden enkele stadgenoten tegen elkaar: "de tijd is rijp om een historische vereniging te starten". In oktober daaraanvolgend vond de oprichtingsvergadering plaats. De Historische Vereniging Schiedam houdt zich derhalve meer dan vijfentwintig jaar bezig met het bevorderen van het inzicht in en de kennis van de geschiedenis van de stad Schiedam in de breedste zin van het woord. Ook het historisch bouwkundig bezit is een belangrijk aandachtsveld. De vereniging tracht de werkzaamheden in dit kader doelstelling te versterken via allerlei contacten met particulieren (auteurs, mensen die om inlichtingen vragen etc). Verder met gemeentelijke instellingen zoals het Gemeentearchief Schiedam en het Stedelijk Museum Schiedam.

Toenemende belangstelling voor lokale historie

De initiatiefnemers van weleer hebben eer van hun werk. De belangstelling voor de vereniging vertoont sinds 1975 een continue stijgende lijn. Al op de oprichtingsavond in het Stedelijk Museum werden zo'n 40 mensen lid. De motieven om lid te worden waren tweeërlei. Enerzijds de trots van de belangstellenden voor hun oude stad en anderzijds een grote bezorgdheid om het behoud van het weinige dat nog restte van het verleden. Vijf jaar later was dat aantal leden ruim 600. Het enthousiasme van het eerste uur is kennelijk gebleven want anno 2000 is de Historische Vereniging Schiedam een bloeiende vereniging die thans meer dan 1000 leden telt. De meesten in Schiedam wonend maar ook een aantal (ca 25 %) buiten de stadsgrens en enkele over de landsgrens.

De verenigings-activiteiten

Het werkterrein van de vereniging bestrijkt een aantal velden: De daardoor verworven kennis leidt tot:

Publikaties

Tal van publikaties zijn verschenen. Als begeleiding van georganiseerde tentoonstellingen, in boekvorm en in het eigen tijdschrift. De vereniging brengt 5 maal per jaar een tijdschrift uit onder de naam "Scyedam" dat aan de leden wordt toegezonden en waarvan in de boekhandel losse nummers te verkrijgen zijn. Ook in de Openbare Bibliotheek Schiedam (hoofdvestiging en filialen) is het blad te lezen en de jaargangen worden steeds door de bibliotheek ingebonden en in de boekencollectie opgenomen.
In 1995 herdacht Nederland 50-jaar bevrijding. Bij die gelegenheid verscheen het boek 'Schaduwen over Schiedam'. De in de Werkgroep Tweede Wereldoorlog verenigde amateur-geschiedvorsers zetten hier een professionele prestatie neer. Het boek is één uit een reeks van vele grotere publikaties waartoe de vereniging het initiatief nam of waaraan de vereniging medewerking verleende. Naar aanleiding van de reacties op het boek is een tweede deel uitgebracht, alsmede een tweede druk van het eerste deel.

Verdere aktiviteiten

Andere aktiviteiten zijn de tentoonstellingen in het Stedelijk Museum. Regelmatig is het initiatief genomen tot c.q. medewerking verleend aan historische tentoonstellingen in het Stedelijk Museum Schiedam. Voorts wordt doorgaans tweemaal per jaar een lezing gehouden. De verscheidenheid aan onderwerpen is groot: stadsherstel - geschiedenis van het tekenonderwijs - het schiedams dialect - het schiedams papiergeld van 1795, de (sociale) historie van de Vereenigde Glasfabrieken Schiedam, een lezing over monumenten(beleid) in Schiedam, enz. Afwisseling met vertoning van een aantal historische films over de stad bleek goed in de smaak te vallen (Schiedam, François HaverSchmidt, scheepsbouw).
Verder zijn er de aktiviteiten rond open monumentendagen. In 2001 is, evenals dit in 1995 en 1999 ook het geval was is de verenigingslokaliteit, de Regentenkamer van het Hofje van Belois in de route opgenomen en te bezichtigen.

Kontakten via Internet

Vragen van Internet-'surfers' komen binnen en worden beantwoord. Enkele voorbeelden: Een Spaanse meneer vindt (aan het strand?) een lege fles waarop staat: "A. Houtman, Schiedam". Hij wil natuurlijk graag weten of die zeldzaam is. We hebben hem enigszins moeten teleurstellen....
Een journalist uit Hamburg vraagt of we informatie kunnen geven over het schip "Brielle" dat in 1921 in Schiedam is gebouwd. Na enig zoeken kunnen we hem allerlei informatie verstrekken....
Een Maassluise mevrouw vraagt informatie over de gerestaureerde Sint Liduina Basiliek. Die kunnen we haar natuurlijk gemakkelijk geven. Een mevrouw uit Canada, wier voorouders uit Schiedam komen, vraagt wat een 'korenverschieter' is. Ook haar kunnen we een bevredigend antwoord sturen.
Een student uit Delft wil weten wie de architect van De Ark was. We kunnen hem naar het juiste adres verwijzen. Een andere studente vraagt naar literaire gegevens over Schiedamse branderijen rond 1900..., enz.

Bouwkundig bezit van de stad

De ontwikkelingen rond het historisch bouwkundig bezit in Schiedam worden op de voet gevolgd door de Werkgroep Historische Bebouwing. Schiedam kreeg in 1275 stadsrechten. Van het gebouwde uit die vroege periode rest niet veel meer. Maar ook van de bebouwing uit latere eeuwen is zoveel verdwenen dat er reden is om extra zuinig te zijn op wat nog is overgebleven. Monumenten behouden is één ding. Maar ze tot hun recht laten komen in hun omgeving is een ander aspect, dat alle aandacht verdient. Immers stadsvernieuwing en monumentenzorg hebben alles met elkaar te maken. De vereniging rekent het dan ook tot haar taak niet alleen het gemeentelijk beleid in deze kritisch te volgen, maar ook om mee te denken bij nieuwe ontwikkelingen. Vandaar deelname in bijv. in de door de gemeente georganiseerde overleggen met betrekking tot de ontwikkeling binnenstad Schiedam-Centrum.
In 1980 is een boekwerk met een overzicht van de meest belangrijke bouwwerken in Schiedam uitgebracht. Dit boekwerk wordt door velen in Schiedam regelmatig geraadpleegd. Momenteel wordt aan een nieuwe inventarisatie gewerkt, een zeer omvangrijk karwei. De nieuwe inventarisatie wordt via deze website gepubliceerd. 

Scidam-schildjes

Om de bescherming, het onderhoud en de restauratie van historische, of andere, voor het Schiedamse stadsgezicht belangrijke panden te stimuleren reikt de vereniging, meestal op Open Monumentendag, sinds 1978 'Scidam-ereschildjes' uit.

Faciliteiten

Automatisering/informatisering.
Tot plm. 1995 werd vrijwel al het verenigingswerk op de klassieke wijze met pen of schrijfmachine gedaan. Dat betreft dan (delen) van de ledenadministratie, het maken van fiches, klapperen van bronnen, indexeren van boeken, archiefonderzoek, maken van publicaties Schiedam betreffend, het samenstellen van jaarkronieken, etc. Sinds de aanschaf van computers word het meeste met behulp van die technieken gedaan. Een belangrijk project daarbij was het inbrengen van de fiches met kroniekgegevens (meer dan 10.000 stuks) over allerlei gebeurtenissen is gereed zodat alleen de nieuwe produktie behoeft te worden ingebracht. Een volgend project van de werkgroep was het 'scannen' van de publicaties in Scyedam, zodat raadplegen daarvan op overzichtelijke wijze mogelijk wordt. Naast tekstmateriaal is ook opslag van beeldmateriaal, bijvoorbeeld ten behoeve van de eerder genoemde herziening van het boek bouwkundig bezit van de stad, aan de orde. Voorts wordt ook − mede ten behoeve van het Gemeentearchief Schiedam verder gewerkt aan het digitaliseren van gegevensbestanden (o.a. van de op het gemeentearchief aanwezige klapper op de Schiedamsche Courant). Verder worden presentaties met digitale hulpmiddelen, over de stadsgeschiedenis, gedaan alsmede het vertonen van historische films via videoprojectie.

Huisvesting

De verenigingslokaliteit, de Regentenkamer van het Hofje van Belois is wel als vergaderruimte maar minder als werkruimte geschikt. Terwijl ook de leden en verder publiek er niet gemakkelijk de weg heen konden vinden. De Aleidastraat is teveel buiten 'de loop' en het hofje te besloten gelegen. De bibliotheek van de vereniging groeit, maar was door ruimtegebrek bijna niet te raadplegen. Als aanvulling op de vergaderlokaliteit in het hofje heeft de Gemeente Schiedam de benedenverdieping van het pand Broersveld 160 ter beschikking gesteld, zodat een ruimere werkruimte beschikbaar is. Verder bevindt zich er de bibliotheek en de verzameling ingebonden jaargangen van de Schiedamse Courant (plm. 100 jaargangen !). Het fotoarchief (vele duizenden foto's) werd voorheen, vanwege ruimtegebrek en bewaarcondities, door een van de leden thuis bewaard. Ook voor deze collectie is er nu ruimte. De ruimte in het Broersveld wordt ook benut voor het houden van kleine exposities en is ook verder door openstelling op zaterdagmiddag bedoeld als contactpunt voor leden en belangstellenden.

Het 25-jarig bestaan

Fototentoonstelling. Ten eerste was er vanaf 1 september 2000 tot aan de jubileumviering, in samenspraak met de Gemeente Schiedam (stad 725 jaar en ONS Milieu/N.V. IRADO - 50 jr. centrummarkt), in de Grote Kerk van Schiedam een omvangrijke fototentoonstelling. Deze bestond voor wat betreft het aandeel van de vereniging uit een expositie van vergrotingen van prentbriefkaarten uit de collectie van een van de oprichters van de vereniging, de heer Cees van der Geer. Bij elke afbeelding werden foto's gemaakt van de situatie anno 2000 door ons lid, de heer M.A. van Apeldoorn. De belangstelling voor deze tentoonstelling was zeer groot.
Op 14 oktober 2000 was er de jubileumviering. Er was gelegenheid om deel te nemen aan een wandeling door de binnenstad van Schiedam. Veel leden maakten van deze mogelijkheid gebruik.
In de namiddag was er een feestelijke ontvangst in de aula van het Stedelijk Museum Schiedam. Voorafgaande aan deze receptie werd, eveneens in de aula van het museum een bijzondere ledenbijeenkomst gehouden. De zaal was, wat men noemt, 'bomvol'. Op deze ledenbijeenkomst werd door, Ria Jansen, één van de mensen van het eerste uur teruggeblikt. Verder werden er een tweetal korte inleidingen gehouden, te weten: één over de Schiedamse geschiedvorsing een eeuw geleden door de heer L. Priester, gemeentearchivaris. Voorts één door de heer J. van der Zalm, architect b.n.a. over de historische binnenstad. Aan het eind van zijn betoog bood hij de vereniging een door hem vervaardigde maquette aan, schaal 1 : 700, van de Schiedamse binnenstad anno 1940. Een muzikaal intermezzo ontbrak niet. Ons lid de heer Aad Jordaans speelde op de vleugel een tweetal marsen, ter gelegenheid van twee Schiedamse feesten ruim een eeuw geleden geschreven door de componist Bart Verhallen. De leden ontvingen als geschenk van de vereniging een heruitgave van het boek 'Schiedam voor 1600' van Dr. K. Heeringa. Verder was er de première van een videoproduktie over Schiedam en de vijfentwintigjarige vereniging. Nadien kwamen er diverse verzoeken binnen van verenigingen en tehuizen om de film 'op lokatie' te vertonen, aan welke verzoeken kon worden voldaan.

> Startpagina > Historische Vereniging Schiedam