1940 | In een vleugel van het voormalige St. Jacobsgasthuis aan de Hoogstraat wordt het Stedelijk Museum Schiedam gehuisvest.
| |
1940 | Drie dronken Duitse soldaten richten vernielingen aan in café Van Tiel aan de Schiedamseweg en aan enkele woningen in de Dorpsstraat in Kethel.
| |
1940 | Sportvereniging Houdt Braaf Stand (HBS) moet van de Nederlandse Voetbal Bond (NVB) een S (van Schiedam) aan de naam toevoegen zodat deze nu HBSS wordt. De reden is dat er in Den Haag al een vereniging met de naam HBS bestaat die ouder is dan de Schiedamse club.
| |
januari 1940 | De winter 1939-1940 is lang en fel. Op de Nederlandse stranden ligt een ijsdijk van wel twee meter hoog.
| |
jan 1940 | Schiedam telt 4076 mannen zonder werk.
| |
9-1-1940 | Schiedam wordt om ongeveer 11 uur in de morgen opgeschrikt door luchtalarm. Na onderzoek blijkt dat de elektriciteitscentrale in de Galileïstraat de alarmcentrale test. Ondanks de afstand is dat geluid in Schiedam goed te horen...
| |
mrt 1940 | Om het aantal vrijwilligers voor de Luchtbeschermingsdienst te verhogen worden er in het Stadhuis, in het Bureau Bevolking in de Nieuwstraat, in het Distributiekantoor op de Broersvest 11, in de wachtruimte van de Arbeidsbeurs in het Broersveld en in de wachtkamer en polikliniek van het Gemeente- ziekenhuis aan de Nassaulaan affiches opgehangen met de tekst: "Wat doet Gij voor onze vrouwen en kinderen, word medewerker en lid!"
| |
1-4-1940 | Negen Schiedamse werklozen worden, via de Rijkswerkverschaffing, aan het werk gezet om openbare schuilplaatsen, zogeheten schuilkelders, tegen bomscherven en granaatscherven te bouwen. Ze staan vooral op plaatsen waar veel mensen bij elkaar komen zoals bij scholen, kerken, bedrijven, op pleinen en in drukke straten.
| |
8-4-1940 | De krant schrijft uitgebreid over de centrale commandopost van de Luchtbeschermingsdienst.
| |
8-4-1940 | De heren M. Verdoes en G. Huiskens worden gehuldigd vanwege hun zilveren jubileum bij het zilveren bestaansfeest van de afdeling Schiedam van de Ned. RK Fabrieksarbeidersbond St. Willibrordus.
| |
14-4-1940 | De leiding van de Schiedamse Luchtbeschermingsdienst is bijeen om de situatie met betrekking tot de oorlogsdreiging te bespreken. Het zijn de heren N.W. van Gelder, J. Buntjer, J. van de Graaf, H.A.M. Jonker Roelants, P. Makkink en A.M. Sunderman.
| |
16-4-1940 | Mandoline Vereeniging ONI bestaat 25 jaar en viert dat met een jubileumconcert en op 24 april een feestavond in Musis Sacrum. Directeur J.G. Hakkert, is van de oprichting al dirigent geweest en zijn zoon B. Hakkert is reeds 15 jaar voorzitter. Reeds 20 jaar trekt ONI er op koninginnedag op uit om in rust- en ziekenhuizen wat feestvreugde te brengen.
| |
18-4-1940 | De heer Jack Hansen opent een herenmodezaak aan de Rotterdamsedijk 227.
| |
18-4-1940 | Commandant Mr. H.A.M. Roelants van de Vrijwillige Burgerwacht geeft tijdens een bijeenkomst een uiteenzetting over zijn organisatie. Burgemeester Mr.Dr. F.J.J. van Haaren, 13 jaar regeringsambtenaar te Suriname, vertelt aan de hand van lichtbeelden, over zijn periode aldaar.
| |
19-4-1940 | Minister-president jhr.mr. D.J. de Geer kondigt de staat van beleg af. Het Militair Gezag kan zich nu boven het gezag van de burgemeester stellen.
| |
20-4-1940 | Buurtvereniging 'De Goede Harmonie' uit de Gorzen, houdt in zaal Eendracht een buurtfeest.
's Middags voor de kinderen, 's avonds voor de ouderen.
| |
20-4-1940 | De Schiedamsche Politie Sportvereniging SPSV herdenkt het 20-jarig bestaan met wedstrijden op verschillend gebied. Op zaterdag 25 mei wordt een jubileummars gehouden van 30 km.
| |
22-4-1940 | Voor het eerst wordt in Schiedam een luchtbeschermingsoefening gehouden. In het Gorzenkwartier - vak D - wordt 'stilalarm' gemaakt (half 8 's avonds). Kwart voor 8 geeft de sirene luchtalarm; om 9 uur wordt het signaal 'luchtgevaar geweken' gegeven.
| |
22-4-1940 | De Harmonie Wilton-Fijenoord viert haar 15-jarig bestaan in de zaal van de RK Volksbond met een jubileum-concert en feestavond.
| |
24-4-1940 | De leiding van het Militair Gezag in Schiedam berust bij luitenant-generaal J. van Andel.
| |
24-4-1940 | Mej. I. van Apeldoorn wordt geïnstalleerd als hoofd van de Juliana kleuterschool. Zij volgt mej. J.C. Vermeulen op.
| |
24-4-1940 | De kring Rotterdam van de RK Vrouwenbond houdt de jaarlijkse St. Liduina-bedevaart. Vanaf het Marconiplein te Rotterdam vertrekt een stoet van ca. 300 vrouwen naar de St. Liduinakerk te Schiedam.
| |
24-4-1940 | Het Schiedamsche kinderkoor 'Kinderklank' onder leiding van Jacob Hamel, dat het vorig najaar werd opgericht, geeft in het Passage Theater zijn eerste uitvoering.
| |
27-4-1940 | Er dreigt een conflict bij A. Jordaans Carosseriefabriek aan de Hoofdstraat over de lonen. Er werken 28 arbeiders.
| |
27-4-1940 | De nationale vollegronds bloemententoonstelling 'Polyantha' -1940 wordt officieel geopend door de commissaris der Koningin Jhr.Mr.Dr. H.A. van Karnebeek. De VARA-radio verzorgt een uitzending. Er is grote belangstelling van veel prominenten. De voorzitter van het tentoonstellingscomité Mr. H.A.M. Roelants houdt een welkomstrede. Burgemeester Mr.Dr. F.L.J. van Haaren spreekt. Er is kinderzang van 600 schoolkinderen van het Polyantha-lied. Van der Ende Autobusonderneming brengt vanuit Rotterdam bezoekers naar de Polyantha voor de prijs van f. 0,50, in het weekend f. 0,60 (incl. entree).
| |
27-4-1940 | De Kampioen, het blad van de ANWB, wijdt een lovend artikel aan de bloemen- en plantententoonstelling Polyantha die vandaag door jhr.mr.dr. H.A. van Karnebeek officieel is geopend in het bijzijn van vele genodigden waaronder burgemeester mr.dr. F.L.J. van Haaren.
| |
29-4-1940 | Polyantha heeft al bijna 10.000 bezoekers na 2 dagen openstelling.
| |
29-4-1940 | In vak A (binnenstad) engageert de leiding van de Luchtbeschermingsdienst voor vandaag en morgen Snip en Snap voor twee voorstellingen in het Passage Theater.
| |
29-4-1940 | Op de scheepswerf Wilton-Fijenoord komt de 59-jarige dokknecht J.H.J. uit Rotterdam door een ongeval om het leven.
| |
29-4-1940 | De installatie voor automatische lichtseinen op de onbewaakte overweg onder Kethel in de spoorlijn Schiedam-Hoek van Holland wordt, zonder enig officieel vertoon, om 12 uur in dienst gesteld. Vanaf de opheffing van de bewaking in 1924 zijn op deze overweg 10 personen dodelijk verongelukt.
| |
30-4-1940 | Voor de eerste keer geeft het orkest van de afdeling Schiedam van de Maatschappij tot bevordering der Toonkunst een concert. Het orkest bestaat nog maar zes maanden. Sopraan mej. Jet v.d. Brink, pianist A.S.H.A. Blaisse en hoornist J. Polet traden solistisch op. Dirigent is H.B. van Sijll.
| |
30-4-1940 | Van de 63.000 ontvangstbewijzen voor distributiekaarten zijn er nog slechts 38.000 afgehaald in de daarvoor aangewezen lokalen. Tot 3 mei kunnen de kaarten nog worden afgehaald in de lokalen: Edisonplein, Dwarsstraat en Van Ruysdaellaan.
| |
30-4-1940 | Viering van de verjaardag van prinses Juliana. De Oranje Garde van Schiedam houdt een mars door de stad.
| |
mei 1940 | Het levensmiddelenbedrijf C. Jamin aan de Broersvest hoek Herenpad is opgeheven. Het gehele personeel krijgt ontslag. Het kledingmagazijn Bervoets te Rotterdam zal nu in het pand een filiaal openen.
| |
mei 1940 | Onder leiding van Dr. J.H. van den Berg wordt een post van de Rode Kruis Transportcolonne ingericht in de gymzaal van de openbare school aan de Lekstraat. Bijposten zijn Hotel Beijersbergen, een woning aan de Rotterdamsedijk en overwegwachtershuisje aan de Overschieseweg.
| |
1-5-1940 | Op de werf Wilton-Fijenoord wordt 's middags de onderzeeboot-mijnenlegger O25 te water gelaten door mevr. A.S. van Erkel-Hamburg. (later gebruiken de Duitsers het schip)
| |
1-5-1940 | De Sociaal-Democratische Vrouwenclub houdt in het Passagetheater een feest-ochtend voor kinderen. De leiding heeft mevr. H. Benthem-de Wilde. Ca. 800 kinderen nemen aan het feest deel. Marie Hamel, Excelsior en het Ludowsky-ballet treden op.
's Avonds spreekt Willem Drees op een bijeenkomst in het Passage Theater.
| |
1-5-1940 | De krant bericht over de viering in zaal Eendracht van de afdeling Schiedam van de vereniging De Princevlag.
| |
1-5-1940 | De krant bericht dat op initiatief van de Vereniging 'Nederlandsch Fabrikaat' een film zal worden gemaakt van de Schiedamse industrie.
| |
2-5-1940 | Het Leger des Heils houdt op het feestterrein in het Volkspark een kampdag ter gelegenheid van Hemelvaartsdag, waaraan ca. 2000 personen deelnemen. De officiële bijeenkomst begon om half elf en eindigde tegen zes uur.
| |
3-5-1940 | De NV Ned. Gist- en Spiritusfabriek krijgt toestemming voor uitbreiding van de Noordvest 37-45.
Evenzo de Gebr. S. en M. van der Waal voor de oprichting van een smederij in het pand Overschiesestraat 20.
| |
3-5-1940 | Bij carrosseriefabriek A. Jordaans aan de Hoofdstraat komt na langdurige onderhandelingen een eind aan een dreigend conflict tussen drie samenwerkende organisaties van metaalbewerkers en de directie van Jordaans over arbeidsvoorwaarden. Er zijn o.a. de volgende resultaten bereikt:
a. Eén vacantiedag voor elke twee maanden dienstverband met een maximum van één week.
b. De arbeiders betalen hiertegenover in het vervolg 7 cent voor de ziekteverzekering.
c. Loonsverhogingen van 2-5 cent per uur.
Op 25 april was aan de directie een ultimatum gesteld.
| |
4-5-1940 | De jonge vereniging van oud-leerlingen der ULO-school G 1 'Vrenastu' (Vreugde na Studie) hield zaterdagavond in gebouw Eendracht een feestavond.
| |
5-5-1940 | In Huize Schwagermann aan de Broersvest wordt van 5 tot en met 19 mei een tentoonstelling gehouden van werken van de kortgeleden overleden Delftse kunstschilder P.C. Kramer.
| |
5-5-1940 | Hermes-DVS speelt met 2-2 gelijk tegen het Haagse VUC. J. Koegenboeg maakte beide doelpunten voor de Schiedammers na voorzetten van resp. Manus Stolk en Bob Janse.
| |
6-5-1940 | Het Dilettanten Symphonie orkest Ludwig van Beethoven geeft een concert in Musis Sacrum. Voorzitter M. Kleijnsmit sprak een openingswoord en deelde mee dat het orkest o.a. door ziekte van directeur J.C.M. Feltzer met moeilijkheden had gekampt. De kritiek in de krant is slecht.
| |
6-5-1940 | De heer Kröller wonende in Rotterdam en een goede bekende in NSB- kringen in Rotterdam en Schiedam (hij komt vaak in het NSB-Kringhuis aan de Lange Haven), wordt op last van het militair gezag geïnterneerd. Twee andere namen die genoemd worden zijn Rost van Tonningen en van Oort, ze worden als staatsgevaarlijk beschouwd.
| |
7-5-1940 | De commandopost en de uitkijkpost op molen De Noord, zijn weer doorlopend bezet door de Luchtbeschermingsdienst. In de tweede helft van de week wordt een grote oefening door deze dienst gehouden.
| |
8-5-1940 | De laatste groep donors voor de Bloedtransfusiedienst zijn gekeurd. In totaal zijn er 1430 mensen gekeurd in Schiedam. Omdat men in Rotterdam onder het gemiddelde blijft, wil men gaarne het tekort aanvullen met Schiedammers. In Schiedam had men op 800 donors gerekend. De propaganda-actie gaat door.
| |
8-5-1940 | De eerste paal geslagen voor het slachthuis in de Babberspolder wordt geslagen. Burgemeester van Haaren voert als voorzitter van de Commissie van Advies inzake het gemeenschappelijk slachthuis het woord. Er zijn ca. 50 genodigden aanwezig, meest hoofdambtenaren en gemeentebesturen van de kringgemeenten.
| |
9-5-1940 | De christelijke meisjesvereeniging 'Martha' houdt in het Verenigingslokaal haar 69e jaarfeest. Ere-voorzitter ds. J.W. Tonsbeek houdt een openingsrede. Na mededelingen uit het jaarverslag wordt de avond besloten met voordrachten, liedjes, schetsjes en declamatie.
| |
9-5-1940 | Bijeenkomst van de Schiedamsche Kunstkring in het Passagetheater voor een opvoering van het toneelstuk 'Toontje heeft een paard geteekend' door het Residentie Toneel. Voorzitter K. Heyboer doet een mededeling over de stemming over de vraag of het werk van de kunstkring moet worden uitgebreid en wekt de aanwezigen op zich niet ongerust te maken over de sirenes i.v.m. een te verwachten luchtbeschermingsoefening.
| |
9-5-1940 | De krant komt uit als een Polyantha-nummer waarin alle wetenswaardigheden over deze nationale bloemen- en plantententoonstelling in het Volkspark zijn opgenomen.
| |
10-5-1940 | De wethouder van Onderwijs in Schiedam bepaalt dat de Pinkstervakantie die 11 mei zou ingaan, reeds vandaag is begonnen.
| |
10-5-1940 | De krant plaatst het eerste artikel van een serie getiteld 'In de kokende golven', een algemeen stukje over Schiedam en de oorlog.
| |
10-5-1940 | Ruim 150 Duitse onderdanen uit Schiedam en omgeving, worden in verband met de Duitse inval in Nederland, gearresteerd en in verzekerde bewaring gesteld in gebouw De Eendracht aan Plein Eendragt.
| |
10-5-1940 | Duitsland valt verraderlijk ons land binnen. 'Bij het begin van de dag wordt ook onze stad wreed opgeschrikt door het woeste oorlogslawaai. Het afweergeschut brandt los, waartussen zich zware explosies en lichter machinegeweervuur mengt' enz. Vooral bewoners van de Gorzen zijn op het Hoofd gaan kijken. Daar zijn door explosies enkele ruiten gesneuveld. In de omgeving zijn enkele vliegtuigen naar beneden gekomen waarbij slachtoffers zijn gevallen. De politie en de Vrijwillige Burgerwacht zijn zeer actief. Mensen die een gevaar geacht worden voor de veiligheid van de Staat (NSB'ers) worden naar het politiebureau gebracht.
| |
10-5-1940 | Burgemeester Van Haaren vaardigt in verband met de Duitse inval Algemene kennisgevingen met gedragsregels voor de bevolking uit die terstond in werking treden.
| |
14-5-1940 | Bombardement door de Duitsers op de Parallelweg en bij de overweg op de Overschieseweg in Schiedam (afzwaaiers van het grote bombardement op Rotterdam). Ook de Zakkenreparatie-inrichting van de gebroeders J. en W. Goode aan de Overschieseweg worden zwaar getroffen. Er overlijden in totaal 16 personen waarvan 8 van de Parallelweg; 34 woningen en een waterstokerij worden volledig verwoest en 48 woningen zijn min of meer ernstig beschadigd.
Het is het eerste bombardement op Schiedam.
| |
15-5-1940 | Op last van de Opperbevelhebber van land- en zeemacht worden alle 150 Duitse onderdanen, die hier wonen en in gebouw Eendracht onder bewaking waren gesteld, in vrijheid gesteld. Ze waren vanaf vrijdag 10 mei en de volgende dagen daar ondergebracht. Er waren onder die 150 Duitsers ook personen uit de randgemeenten van Rotterdam o.a. Hillegersberg en Schiebroek aanwezig. Tegenover Duitse officieren verklaren ze behoorlijk behandeld te zijn geweest tijdens hun verblijf in gebouw Eendracht.
| |
15-5-1940 | Bernard IJzerdraat schrijft in Schiedam de tweede Geuzenbrief (sommigen zeggen dat dit eerste is, maar door IJzerdraat 'tweede' genoemd om de Duitsers te misleiden). Deze brief leidt tot het ontstaan van de Geuzen met hun Geuzenacties.
| |
15-5-1940 | Op 15 mei 1940 verklaart het partijbestuur van de Communistische Partij van Nederland (CPN) een ondergrondse organisatie op te richten. Dat geldt ook voor de afdeling in Schiedam.
| |
16-5-1940 | Ongeveer 300 Schiedammers helpen mee bij het puinruimen in Rotterdam, na het bombardement op de buurstad.
| |
16-5-1940 | De Schiedamse Courant die vanwege het begin van de oorlog op 10 mei, niet verscheen op 11 tot en met 16 mei, komt vandaag weer met een normale uitgave. De oorzaak van het niet verschijnen was (grotendeels) te wijten aan het ontbreken van een (telex)verbinding met het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP).
| |
16-5-1940 | Nadat op 10 mei de oorlog is begonnen worden de lessen aan het Stedelijk Gymnasium alsmede aan de Ambachtsschool in de St. Liduinastraat hervat.
| |
16-5-1940 | De Polyantha is weer geopend doch uitsluitend voor de houders van doorlopende toegangsbewijzen. Het comité meent door de beperkte openstelling een bijdrage te leveren het normale leven weer op gang te brengen.
| |
17-5-1940 | Door de gemeente Schiedam wordt vanaf heden noodgeld uitgegeven om te voorzien in de behoefte aan geld. Op de bonnen staat: 'Gemeente Schiedam. Zilverbon ter waarde van 2 gulden 50'. Geldig tot nader aankondiging. Ook noodgeldbonnen van f. 1,- worden uitgegeven. Bovendien zijn er Rijks-zilverbonnen van f. 2,50 en f. 1,-.
| |
17-5-1940 | Sedert vrijdag rijden de tramlijnen 1 en 4 van de RET weer tussen Schiedam en Rotterdam. De bussen rijden nog niet.
| |
17-5-1940 | E.W. Lindeijer, oud hoofd van de openbare school te Kethel is op 82-jarige leeftijd in Dordrecht overleden. 'In Kethel werd hij als hoofd van de openbare school zeer geacht. Hij leefde hartelijk mee met de bevolking. Ieder kende er 'meester' Lindeijer en menigeen kwam bij hem om advies, ook voor landbouwkundige vraagstukken.'
| |
18-5-1940 | Het Passagetheater is weer geopend.
Programma o.a. Stan Laurel en Oliver Hardy in het Vreemdelingenlegioen.
| |
18-5-1940 | Het Monopole theater aan de Hoogstraat is weer geopend vanaf heden.
| |
18-5-1940 | De uitgifte van gemeentelijk noodgeld wordt ingetrokken door het Departement van Binnenlandse Zaken in overleg met de Duitse bevelhebber.
| |
18-5-1940 | De toegangsprijs voor de Polyantha is verlaagd naar een kwartje, kinderen 10 cent.
| |
18-5-1940 | De weduwe P. Berkel-Poot is 101 jaar geworden. Zij wordt verpleegd in het St. Jacobsgasthuis aan de Burgemeester Knappertlaan.
| |
18-5-1940 | Ook voor niet-kaarthouders is Polyantha thans weer geopend.
| |
18-5-1940 | Thuisloze slachtoffers van het bombardement op Rotterdam moeten zich melden voor een geneeskundig bewijs aan het schoolgebouw aan de Lange Singelstraat. Tevens vinden daar de inschrijvingen plaats, zodat een overzicht wordt verkregen van de Rotterdamse bevolking; ook van belang voor familie en kennissen.
De krant geeft tevens een overzicht van vergoeding voor huisvesting van vluchtelingen (1 persoon f. 0,60, 2e persoon f. 0,50 enz.).
| |
19-5-1940 | Verscheidene PTT-abonnees hebben weer een telefoonaansluiting. De post wordt tweemaal per dag gebracht en gehaald, per auto naar en van Den Haag. Er is nog geen spoorwegverbinding met Schiedam.
| |
20-5-1940 | Op verzoek van enige leden van het dagelijks bestuur van Rotterdam en de Commissaris der Koningin in Zuid-Holland is aan de heer P. de Bruin, lid gedeputeerde staten van Zuid Holland en oud-wethouder van Schiedam, gevraagd de provinciale hulpverlening aan Rotterdam te organiseren.
| |
20-5-1940 | De automatiek van A.G. van Lingen, St. Liduinastraat 77, is weer geopend. Tijdens de verplichte verduistering is die wel verwarmd maar niet verlicht.
| |
20-5-1940 | De openbare lagere scholen, de openbare bewaarscholen en de school voor buitengewoon onderwijs beginnen weer met het onderwijs. Behalve de scholen aan de Prins Mauritsstraat, Anthonie Muysstraat en de eerste Centrale School voor het 7e Leerjaar die voor andere doeleinden in gebruik zijn.
| |
20-5-1940 | School K in de Anthonie Muysstraat begint vandaag weer, evenals de Rijks-HBS. De gemeentelijke Handelsavondschool begint in de school Huijsmansstraat 3, niet in de Prins Mauritsstraat.
| |
21-5-1940 | Het dorp Kethel en Spaland wordt 'overvallen' door een grote groep Duitsers. Het betreft 109 militairen met 94 paarden onder bevel van Hauptman Günther. Ze willen de nacht via inkwartiering doorbrengen. Dat lukt na enig overleg. De twee officieren vorderen een bed in de Ned. Hervormde dorpspastorie bij ds. A. van Wensveen en de onderofficieren met tien manschappen overnachten op een laag stro in café De Bruin. In de St. Jacobuskerk overnachten 20 man en 20 paarden en de rest van de mannen wordt respectievelijk ondergebracht bij boer Rip (2 man en 2 paarden), boer De Raat (4 paarden), de families Van der Eijk, Doelman, Roeling en De Jong moeten de overblijvenden onderdak verlenen.
| |
21-5-1940 | In de St. Liduinakerk wordt een H. Mis opgedragen door de praeses van de St. Jozefgezellen, kapelaan Haselaar. Van deze gezellen waren 81 leden gemobiliseerd en 19 van hen zijn nog niet teruggekeerd om onbekende redenen. Wel is bekend dat een van hen, J. Vlugman, is gesneuveld.
| |
21-5-1940 | De spoorlijn tussen Delft en Schiedam is niet bruikbaar, maar wordt zo spoedig mogelijk hersteld. Eventueel kan men met buslijn D van de RET naar Delft en vandaar per trein naar Amsterdam. De spoorlijn Schiedam-Vlaardingen is hersteld.
(Onduidelijk is of dit een sabotage-actie van de Geuzen is geweest.)
| |
21-5-1940 | De Duitse bezetter maakt ook in Schiedam bekend dat Nederlanders zich kunnen melden voor vrijwillig werken in Duitsland.
| |
21-5-1940 | Als noodziekenhuizen zijn vier schoolgebouwen van de St. Willibrordusstichting ingericht. t.w. de bewaarschool, het complex aan de Lange Singelstraat, de St. Aloysius- en de St. Jansschool met een capaciteit van in totaal 198 bedden. Directrice van het noodziekenhuis is mej. M. Kros, directrice van het St. Jacobs Gasthuis. De Hoofdleiding berust bij drs. A.H. de Bruyn, directeur van het Gemeente Ziekenhuis. De Huishoud- en Industrieschool is ingericht als militair ziekenhuis.
| |
22-5-1940 | De burgemeester van Schiedam dr. F.L.J. van Haaren, roept namens de Duitse autoriteiten, de Schiedamse ingezetenen op zich van sabotage te onthouden. Er worden namelijk in de omgeving van Schiedam en in het Westland telefoonlijnen en spoorwegen onklaar gemaakt...
| |
22-5-1940 | Op het ss Westerdam in aanbouw bij Wilton-Fijenoord voor de HAL breekt, vermoedelijk door kortsluiting, brand uit. De schade is betrekkelijk gering en beperkt tot een koelruim. Assistentie wordt verleend door de Schiedamse Brandweer en een drijvende spuit van de Rotterdamse Havendienst.
| |
22-5-1940 | Het noodgeld van de gemeente kan worden ingewisseld. Er is voor f. 27.000,- aan gemeentelijke bonnen uitgegeven. Er is reeds voor f. 22.000,- ingewisseld. Nog een week kan men het noodgeld bij de gemeenteontvanger aanbieden.
| |
22-5-1940 | Schiedam is na de oorlogshandelingen rondom het NS-station en elders op de spoorbaan, weer per trein bereikbaar met beperkte dienstregeling (uurdienst) van en naar Delft en verder.
| |
23-5-1940 | Aan het bureau Lange Singelstraat zijn tot op heden 3.899 oorlogslachtoffers/geëvacueerden geregistreerd, waarbij 1001 personen van de Parallelweg en 2898 uit Rotterdam. In Schiedam zijn hiervan ongeveer 1500 gebleven, 1000 gingen naar Delft, 300 naar Vlaardingen en 45 gezinnen vertrokken naar elders.
| |
23-5-1940 | Het Leger des Heils in Schiedam viert het 50-jarig bestaan.
| |
24-5-1940 | In verband met de gewijzigde toestand zijn zes vakposten van de Luchtbeschermingsdienst gesloten. Het materiaal is bij gemeentelijke diensten ondergebracht. De leiders zijn opgenomen in een dienstrooster voor de commandopost aan de Juliana van Stolbergstraat. De radioluisterpost in de commandopost is opgeheven. Er zijn vier uitkijkposten voor bijvoorbeeld brandmeldingen aan de commandopost. De vier posten zijn op de flat Singelwijck aan de Koemarkt, het Unie-gebouw waarin de fa. Producto is gevestigd aan de Nieuwe Haven hoek Schoolstraat, het pand van Coöperatie Door Eendracht Sterk (DES) aan de Groenelaan en een pand op het Rubensplein.
| |
24-5-1940 | Hedenmorgen zijn de school aan de Prins Mauritsstraat school G en de 1e Centr. 7e leerjaar vrijgegeven. Zo ook de Huishoud- en Industrieschool en de Dr. de Visserschool A en B.
Op 25 mei zijn ook de St. Bernardusschool en de Beatrixschool vrijgegeven.
| |
24-5-1940 | Om ongeveer half vijf breekt er brand uit in een pakhuis van distilleerderij NV J.J. Melchers en Zoon aan de Noordvestsingel. Het vuur ontstond op de zolder van het pakhuis in een partij boekweitdoppen (opvulmateriaal). De zolder is geheel uitgebrand.
Opmerkelijk is dat enkele Duitse soldaten, voordat de brandweer aanwezig was, reeds begonnen waren de brand te blussen met een slang op de waterleiding.
| |
24-5-1940 | Uit de Nieuwe Haven wordt het ontzielde lichaam van een ongeveer 25-jarige vrouw. Ze wordt herkend als een te Rotterdam vermiste vrouw. Bij NV Schieveem is hedenmorgen (24 mei) een lijk opgehaald van een Engelse matroos.
| |
27-5-1940 | In het pand Hoogstraat 130 opent de firma M. Brücker in dames- en kinderkleding een winkel. De firma was eerder een bekend adres in Rotterdam.
| |
28-5-1940 | Het Departement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart publiceert een lijst van wijziging der ontheffing op het verbruik van motorbrandstof wegens:
1. Opheffing autobusdienst Maassluis, Vlaardingen, Schiedam, Rotterdam door NV Evag en NV Vaom.
2. Beperking autobusdienst Van der Ende tot alleen Schiedam.
3. Alle RET bussen verdwijnen uit Schiedam, Van der Ende neemt deze over.
| |
28-5-1940 | De Prinses Julianaschool in de Oostsingel wordt door de Duitsers gevorderd voor inkwartiering van militairen
| |
29-5-1940 | De RET-bussen K en M zijn uit het stadsverkeer verdwenen. Opheffing Schiedam West-Rotterdam Centrum door de busdienst van Van der Ende. Van der Ende verzorgt wel de diensten in Schiedam. Opheffing van de Vlaardingse autobusdiensten van Maassluis-Rotterdam. RET-bus L Kethel-Hillegersberg blijft rijden. (31 mei ingekrompen tot Kethel RK Kerk-Schiedam Station
Van der Ende rijdt ook een 20 minutendienst Rubensplein-Station NS
10 minutendienst Rubensplein-Koemarkt
20 minutendienst Rozenburgerplein-Koemarkt
met in totaal 4 bussen.
| |
30-5-1940 | Door het Evacuatiebureau zijn tot nu toe 1728 geëvacueerden uit Rotterdam ondergebracht. De tijdelijke verblijfplaats aan de Hoofdstraat, eigendom van de heer J.R. Sjoer is ontruimd. Onderdak wordt nu in het voormalige Daconiehuis in de Nieuwstraat verleend, in het gebouw Eendracht, in Tivoli en in het Gereformeerd Rusthuis. Ruim 280 mensen zijn bij burgers ondergebracht.
| |
30-5-1940 | B en W geven een hinderwetvergunning af aan NV Branderijen van de Erven Lucas Bols en A. de Koning tot oprichting van een proefbranderij in het pand Groenweegje 36.
| |
30-5-1940 | Voor Schiedam, Vlaardingen en Vlaardingen-Ambacht is bepaald dat vanaf heden de inrichtingen voor het gebruiken van eet- of drinkwaren (horeca-instellingen) te half elf gesloten moeten zijn. Het verstrekken van sterke drank aan militairen is verboden (zowel Nederlandse als Duitse). Nederlandse militairen mogen zich tussen 10 uur 's avonds en zonsopgang niet op straat bevinden, burgers niet na 11.00 uur 's avonds.
| |
31-5-1940 | In het gebouw van Loopuyt's Bank in liquidatie Lange Nieuwstraat 197 is vanaf heden een kantoor van de Reichskredietkasse voor Rotterdam en Omstreken gevestigd.
| |
31-5-1940 | Herman Eyl, voorheen gevestigd in Rotterdam opent vrijdag 31 mei een zaak aan de Hoogstraat 58 voor Dames- en Kinderkleding.
| |
31-5-1940 | Hedenmorgen zijn de laatste patienten uit het noodziekenhuis aan de Lange Singelstraat ontslagen. De inrichting blijft gedeeltelijk intact en kan 87 patiënten opnemen.
| |
31-5-1940 | Schiedam telt 6053 werkloze mannen. Sinds eind januari een toenamen van bijna 2000 man!
| |
mei 1940 | De bureaus van de Duitse bezetter zijn gevestigd in en naast het Hoofdbureau van Politie aan de Lange Nieuwstraat. Plaatselijk Commandant (Ortskommandant) is Hauptmann Mayer.
| |
mei 1940 | De directeur van de Gemeentelijke Drinkwaterleiding maakt bekend, dat het water voorzover dit wederom uit de tapkranen in de benedenwoningen kan worden afgetapt, evenals voorheen goed drinkwater is en derhalve niet behoeft te worden gekookt.
| |
mei 1940 | De sluitingstijd voor apotheken vervalt. Alle apotheken zijn dag en nacht geopend.
| |
jun 1940 | Tussen B en W en het college van kerkmeesters van de Ned. Hervormde gemeente is overeenstemming bereikt omtrent een te treffen dading inzake de Gasthuiskerk in het St. Jacobsgasthuis aan de Hoogstraat. De datum van ingang is nog onbekend.
| |
jun 1940 | Kapelaan C. van Steen van de Gorzenparochie is benoemd tot kapelaan te Oude Tonge.
| |
jun 1940 | Sedert enige dagen is de Nieuwe Schiedamsche Courant als zodanig opgehouden te bestaan. Zij is onderdeel geworden van Het Nieuwe Dagblad een uitgave van De Maasbode.
| |
jun 1940 | Van de ca. 2.500 De Schiedammers die bij het uitbreken van de oorlog in militaire dienst waren, zijn er 18 gesneuveld, 25 gewond en 10 liggen ziek in een ziekenhuis. In Schiedam zijn 6 gesneuvelde militairen, die hier of in de naaste omgeving vielen, ter aarde besteld.
| |
jun 1940 | Het Comité van Bijstand van de Prot. Christelijke Besturenbond dat jarenlang werkloze leden hielp die steun nodig hadden, heeft zijn arbeid moeten stoppen en is opgeheven.
| |
jun 1940 | Een duiker is verscheidene dagen aan het werk geweest in de binnensluis bij de Beurs. Tegelijkertijd zijn sluisdeuren gelicht en op de wal gerepareerd. Men heeft de verwachting dat aan de verlangens van het Hoogheemraadschap Delfland is voldaan en het lekken van de sluis praktisch heeft opgehouden.
| |
jun 1940 | J. van der Graaff, hoofd van School E in de Dwarsstraat, is benoemd tot hoofd van de openbare lagere school te Velzen.
| |
jun 1940 | De heer Van Schaick, chef technische afdeling bij Stoomwasserij de Pauw, bouwt een wasserij-auto om zodat die rijdt op een houtgasgenerator. Directeur Van den IJssel is dezer dagen met de auto naar Haarlem geweest. Er werd met een snelheid van 40-60 km/uur gereden en er werd ca. 80 pond hout gebruikt. Aan materialen kostte de motor ca. f. 100,-.
| |
jun 1940 | De St. Joris Doelen en twee andere gebouwen, aan de Lange Nieuwstraat en de Hoofdstraat zullen dienst gaan doen als huisvesting van geëvacueerde oorlogsslachtoffers.
| |
jun 1940 | Het gemeentebestuur heeft uit Den Haag mededeling ontvangen dat de rijkswerkverschaffing aanzienlijk zal worden uitgebreid en uit Schiedam ca. 1500 werklozen geplaatst kunnen worden. Waar zij te werk gesteld zullen worden is nog niet bekend. In de kampen A en B te Diever, werken thans elk 96 Schiedammers.
| |
1-6-1940 | De NV EVAG en NV VAOM verkrijgen vergunning voor een autobusdienst Vlaardingen-Schiedam. Hedenmorgen is de dienst ingegaan. De RET heeft toestemming gekregen voor een busdienst Kethel-Schiedam (NS-station).
| |
1-6-1940 | De heer en mevrouw van Wijk, vader en moeder van het Gereformeerde Rusthuis aan de Nieuwe Haven 153, leggen hun functie neer. Ze hebben 17 jaar aan het hoofd van de inrichting gestaan. Ze vestigen zich nu in Scheveningen. De heer Van Wijk was ook secretaris van de Gereformeerde Evangelisatie en lange tijd voorzitter van de Gereformeerde Mannenvereniging 'Calvijn'.
| |
1-6-1940 | Tot de vijf reserve-veldpredikers omtrent wier verblijfplaats thans niets bekend is behoort ook ds. K. de Bel, Ned.Herv. predikant, alhier. Hetzelfde geldt voor dr. U. Schults directeur van de Rijks-HBS die gemobiliseerd is.
| |
1-6-1940 | Het sluitingsuur voor café's en het tapverbod voor militairen dat 30 mei jl. werd afgekondigd, is weer ingetrokken per heden.
| |
3-6-1940 | De Fa. Kruyne & Jonker delen mee dat er eerdaags een voortzetting komt van het voorheen in het Venduhuis aan de Meent te Rotterdam geëxploiteerde bedrijf in de panden Broersvest 53 en 55 te Schiedam.
| |
3-6-1940 | Geïnspireerd door de gebeurtenissen van de laatste tijd heeft onze stadgenoot J. Schmiermann een schilderij gemaakt. Het stelt voor St. Liduina die tijdens een bombardement beschermend haar handen uitstrekt over Schiedam. Het ligt in de bedoeling reproducties te vervaardigen en in de handel te brengen.
| |
3-6-1940 | In de St. Joris Doelen kunnen personen van 1 jaar en ouder zich kosteloos laten inenten tegen buiktyfus en aanverwante ziekten. Voorlopig iedere dinsdag van 3-5 uur en iedere donderdag van 19-21 uur.
| |
3-6-1940 | Ds. K. de Bel, predikant van de Hervormde Gemeente Schiedam, is gisteren teruggekeerd uit Frankrijk en verblijft thans in Bilthoven.
| |
4-6-1940 | Tot griffier van het Kantongerecht is benoemd mr. O.W. Sipkes, als opvolger van Mr. Kavelaars. De heer mr. Sipkes was 10 jaar verbonden als substituut-griffier aan het kantongerecht te Rotterdam
| |
4-6-1940 | Reserve-officier dr. U. Schults, directeur van de Rijks-HBS, is teruggekeerd in Schiedam.
| |
5-6-1940 | Van de 83 leden van de St. Jozefgezellenvereniging welke in militaire dienst waren, is bekend dat er 74 ongedeerd zijn. Drie zijn gesneuveld, 2 gewond en 4 worden er nog vermist. Bij de overledenen A. Hersbach en Fr. Gödde.
| |
5-6-1940 | Alle advertenties in de krant dienen vanaf heden in te houden naam en adres van de adverteerder. Advertenties onder nummer of letter worden niet meer opgenomen.
| |
6-6-1940 | Bij een oefening van de brandweer van de Gist- en Spiritusfabriek zijn vonken over de Schie gewaaid en terecht gekomen op het rieten dak van de boerderij van de familie Berkel aan de Overschiesestraat. De schade door het vuur is gering. De inboedel liep vrij ernstige waterschade op.
| |
6-6-1940 | RET tramlijn 1 is opgeheven, dit is lijn 8 geworden met de route Schiedam-Delfshaven-Westplein.
| |
7-6-1940 | Er is een Schiedamse afdeling van het Nationaal Hulpcomité opgericht. Voorzitter is A. van Duinhoven, secretaris is F.A. de Wolff, penningmeester is A.M. van de Bos. Burgemeester van Haaren is ere-voorzitter. Doel is: daar te helpen waar in de dagen van de oorlog verlies is geleden.
| |
7-6-1940 | Heren- en Kinderkledingmagazijn E. Naarden uit Rotterdam heeft zich gevestigd op de Hoogstraat 80
| |
7-6-1940 | De bekende Rotterdamsche Muziek en Radiohandel G.P. van Daalen is vanaf heden gevestigd aan de Rotterdamsedijk 252
| |
7-6-1940 | Burgemeester van Haaren zegt in een kranteninterview dat alle Duitse autoriteiten waarmee hij ambtshalve te maken had buitengewoon beleefd en hoffelijk zijn. Hij deelt ook mee dat de werkloosheid in vergelijking met vorig jaar aanzienlijk is toegenomen maar dat er binnenkort waarschijnlijk veel werk komt. Dit omdat er veel plannen komen voor wederopbouw.
De aanhef van het interview luidt: 'Vermoedelijk zullen we allen wel een voorstelling hebben gemaakt hoe de situatie zou worden bij een bezetting door de Duitse weermacht. De eerlijkheid gebiedt te erkennen: We hadden het ons anders, we hadden het ons erger voorgesteld'. Niet duidelijk is of de burgemeester dit zo gezegd heeft. Waarschijnlijk een formulering van de verslaggever.
| |
7-6-1940 | Verslag in de krant van een gesprek met burgemeester van Haaren over Schiedam en de Duitse bezetting. Onderwerpen: gedrag van de bevolking en de Duitsers; benzinevergunningen; bevoegdheden en verantwoordelijkheid van de burgemeester; Kommandantur; bouwen.
| |
7-6-1940 | Schiedam had aanvankelijk een eigen Ortskommandant, daarna samen met Vlaardingen en Vlaardingen-Ambacht, maar sedert kort behoort Schiedam tot de Kommandantur Rotterdam.
| |
8-6-1940 | Vandaag verlaten de geëvacueerde oorlogsslachtoffers gebouw Eendracht en worden gehuisvest in het voormalige Hervormde Diaconiehuis aan de Nieuwstraat en in Tivoli aan de Nieuwe Haven.
| |
9-6-1940 | In de cricket wedstrijd Hermes-DVS - HBS heeft Jan Offerman zijn 5000ste run gescoord. De wedstrijd werd door Hermes gewonnen. In het clublokaal regent het gelukwensen.
| |
10-6-1940 | Commissaris van politie J.B. Blomsma vordert dat alle te Schiedam wonende of zich bevindende vreemdelingen van Tsjechische nationaliteit zich binnen 48 uur moeten melden op het Hoofdbureau van Politie aan de Lange Nieuwstraat 55.
| |
10-6-1940 | Gisteren zijn de afsluitbomen met apparatuur gearriveerd voor de Koemarktbrug, zijde Gerrit Verboonstraat die het zware ijzeren hek zullen vervangen. Aan de Koemarktzijde blijven de oude afsluithekken voorlopig gehandhaafd tot er geld beschikbaar is.
| |
12-6-1940 | De waarnemend commissaris van politie deelt mee dat af en toe berichten opduiken betreffende het vinden van pamfletten, die uit vliegmachines geworpen zouden zijn en waarin bekend gemaakt wordt, dat een bepaald bedrijf in Schiedam gebombardeerd zal worden. Gebleken is evenwel dat nog niemand zo'n pamflet heeft gezien. Hij roept op als een dergelijk pamflet wordt gevonden dit direct bij de politie te deponeren. Opschrift van het artikel 'Valsche alarmerende geruchten, Men gelove ze niet'.
| |
14-6-1940 | Enige leden van de NSB lopen met uitgevouwen blad van 'Volk en Vaderland' voor hun lichaam in de omgeving van de Gerrit Verboonstraat en Oranjestraat, blijkbaar met de bedoeling dit blad aan de man te brengen, niettegenstaande het colportageverbod. Na een woordenwisseling met enkele jonge mannen ontstaat enige deining. De politie maakt hier een eind aan. De NSB-ers vertrekken naar Rotterdam en/of hun kringhuis. Tegen enkelen hunner wordt proces verbaal opgemaakt.
| |
14-6-1940 | In de ouderdom van 69 jaar overlijdt Joh.H. Klein, oud-hoofd van de openbare lagere school J1 aan het Edisonplein overleden. Van 21 april 1914 tot 3 juni 1936 was hij hoofd van de school. Tevens was hij voorzitter van de Commissie voor Lichamelijke Opvoeding en secretaris van de Schiedamsche Watersport Vereniging. Maandag 17 juni wordt hij begraven op de Algemene Begraafplaats.
| |
14-6-1940 | Wegens de stank in de stad is er opnieuw veel weerstand tegen het drogen van graan. Er zijn weer bedrijven bijgekomen die zich hiermee bezig houden. Maar: "...het een landsbelang geacht moet worden elk korreltje graan voor voeding van mensch en dier te benutten..."
| |
15-6-1940 | De firma Weduwe Kraus, die voorheen aan de Hoogstraat te Rotterdam was gevestigd, heeft thans een toonkamer geopend voor haarden, kachels, huishoudelijke apparaten e.d. in het pand Hoogstraat 122.
| |
15-6-1940 | Oud stadgenote mej. E.C. Knappert is 80 jaar. Zij heeft in Schiedam een belangrijke taak op maatschappelijk gebied vervuld. Thans woont ze in Heemstede.
| |
17-6-1940 | Zo mogelijk zal men vandaag starten met de verstrekking van schoolmelk. Door het Schoolmelkcomité is een circulaire uitgereikt, waarin o.a. de betaling wordt medegedeeld. Groep A, ouders die geen schoolgeld betalen, moet 5 cent per week betalen. Groep B, ouders die f. 4,- schoolgeld betalen, moet 10 cent betalen. Groep C, overigen, betaalt 13 cent per week.
| |
17-6-1940 | Bij Anth. Windhorst's Fabrieken en Veembedrijf 'De Adelaar' aan de Nieuwe Haven wordt door de oorlogsomstandig-heden veel beschadigd graan gedroogd hetgeen tot stankoverlast leidt. Nu zijn proeven genomen met een nieuwe installatie om de stankoverlast te beperken. De proeven waren zeer gunstig. Men begint direct met het plaatsen van een installatie op de overige eesten. Men verwacht tot een bevredigende situatie te komen.
| |
17-6-1940 | Oproep aan Schiedamse medeburgers door de burgemeester om de collecte van het Nationaal Hulpcomité te steunen.
| |
18-6-1940 | Een soldaat van een op de Hoogstraat marcherende troep zingende Duitsers wordt door een elastiekje in het gezicht getroffen dat is afgeschoten door een 28-jarige filiaalhouder van een kledingwinkel. De filiaalhouder wordt gearresteerd en gevangen gezet.
| |
18-6-1940 | Gisteravond omstreeks 11 uur is het op de Koemarkt tot een handgemeen gekomen tussen een groep van ca. 30 NSB-ers en een volksmenigte van ongeveer 500 personen. De NSB-ers, waarvan de meesten in uniform gekleed waren, kwamen marcherend uit Rotterdam en werden daarbij gevolgd door een grote menigte. Op de Koemarkt werden de NSB-ers aangevallen en sloegen op de vlucht, verscheidene van hen werden gewond.
| |
20-6-1940 | Kennisgeving van de Gemeentelijke Arbeidsbeurs. 'Bij deze wordt ter kennis gebracht, dat in Duitschland grote vraag is naar arbeiders' zoals landarbeiders, bouwvakkers, grondwerkers, steenfabriekarbeiders, metaalbewerkers, scheepsbouwers, lederbewerkers, textielarbeiders, tabaksbewerkers, bakkers, slagers, fabrieksarbeiders, ongeschoolde arbeiders. Op bovengenoemd bureau kan men zich opgeven.
| |
21-6-1940 | Gisterenmorgen zijn 15 mannen uit Schiedam naar Duitsland vertrokken, meest bouwvakkers en metaalbewerkers. Ze worden bij Hannover te werk gesteld. Binnenkort zal er nog een groep vertrekken.
| |
22-6-1940 | De Reichskreditkasse gevestigd in de gebouwen van de voormalige Loopuyts Bank wordt zaterdag gesloten. Het kantoor Den Haag neemt de zaken van het Schiedamse kantoor over.
| |
24-6-1940 | Kruyne en Jonker, veilingmeesters en taxateurs houden op 24 en 25 juni een veiling in het pand Broersvest 53-55.
| |
26-6-1940 | In de Passage op nr. 20 heeft de Nederlandsche Vereniging voor Luchtbescherming een demonstratiepost opgericht voor aanschouwelijke voorlichting, over een doelmatige en weinig kostbare lichtafscherming. In de vakpost van vak B, 1e Tuinsingel 10 wordt aan vak-, wijk- en blokhoofden hierover voorlichting gegeven.
| |
26-6-1940 | Er houden zich een 70-tal Schiedammers gereed om op het eerste sein naar Duitsland te vertrekken en daar te gaan werken.
| |
27-6-1940 | Door het Departement van Binnenlandsche Zaken is aan de NV Schiedamse Radio Centrale toestemming verleend wederom eigen grammofoonplaten te draaien. Vanaf heden wordt weer elke werkdag 's avonds van 7 tot 8 uur over programma 5 een eigen grammofoonplatenconcert gegeven. Op de Radiocentrales voor aangeslotenen van 10.15 uur tot 10.30 uur mag een grammofoonplatenconcert worden gegeven over programma 2.
| |
28-6-1940 | Vergadering van de gemeenteraad. M. de Haan (RK) is beëdigd tot raadslid, diverse benoemingen o.a. H.C. Dekker per 1 augustus 1940 tot directeur van de Gemeentereiniging.
| |
28-6-1940 | Verslag van de gemeenteraadsvergadering Kethel.
| |
28-6-1940 | Even na middernacht is plotseling een bom ontploft op het hoofdterrein van SVV aan de Havendijk, die daar in de vroege morgen door een Engelse vlieger was gedeponeerd en die in tegenstelling met enige andere bommen niet was geëxplodeerd. "Aan het vreedzame en voor geen ander doel dan voor de beoefening van de sport gebruikte voetbalterrein is nog grote schade aangebracht".
| |
28-6-1940 | De 31-jarige werkman P. v.d. B. is tot 5 maanden gevangenisstraf veroordeeld voor 'puinschuimerij' in Rotterdam, door de Rotterdamse politierechter. In een schuurtje achter zijn huis werd 250 kg lood en koper gevonden. Hij werd betrapt met 35 kg lood en zink bij zich.
| |
28-6-1940 | Hedenmiddag de eerste vergadering van de gemeenteraad sinds 29 maart. Burgemeester Van Haaren hield bij de aanvang een rede, stilistisch weer verzorgd, waarin hij blijk geeft een goed Nederlander en een goed De Schiedammer te zijn (aldus de krant) Een nieuwe geest was merkbaar. Zakelijke debatten. Vooraf stelde wethouder Van Velzen het hoogspanningshuis aan de Singel nabij de Rotterdamsedijk in gebruik in tegenwoordigheid van de overige 3 wethouders en op een enkele uitzondering na alle raadsleden en hoofden van dienst.
| |
30-6-1940 | Bernard IJzerdraat verhuist met zijn gezin van de Vlaardingerdijk waar hij woonde, naar Haarlem.
| |
30-6-1940 | Een flinke bijenzwerm zet zich omstreeks 8 uur 's avonds neer op een boom op het St. Liduinaplein. Onder grote belangstelling verwijdert imker Verweij uit de Beijerlandschestraat de zwerm'.
| |
jul 1940 | De waarnemend commissaris van Politie geeft ieder in overweging alvorens in relatie te treden met cv 'De Tijdgeest', directeur F.A. Rensman, alhier zich tot de recherche om inlichtingen te wenden. In advertenties in de dagbladen worden hoofdvertegenwoordigers opgeroepen op vast salaris die eerst f. 1.000,- moeten storten 'voor goederen'. Men twijfelt aan de bestemming van het geld.
| |
jul 1940 | De 40-jarige F.A.M.R. is aangehouden door de recherche i.v.m. verduistering van contributiegelden van de Loterijclub 'De Toekomst' welke hij in januari van dit jaar heeft opgericht.
| |
jul 1940 | Eerdaags vestigt Spiegel- en Lijstenmagazijn Schnitzler uit Rotterdam zich aan de Hoogstraat 182.
| |
jul 1940 | Een dezer dagen is aan de Hoogstraat 53 een nieuwe zaak geopend met de naam 'Broekenkoning'.
| |
jul 1940 | De heer N.W. van Gelder, oud directeur van de Rijks-HBS en sedert 1 april 1939 hoofd van de Luchtbeschermingsdienst zal zich binnenkort in Bilthoven vestigen. De opvolger zal door de burgemeester worden aangewezen.
| |
jul 1940 | Edward den Hoed wordt benoemd tot Luchtbeschermingsleider van de Luchtbeschermingsdienst in Schiedam als opvolger van N.W. van Gelder die naar Bilthoven is verhuisd.
| |
jul 1940 | Vanuit Schiedam vertrekt een aantal werklozen om vrijwillig in Duitsland te gaan werken. Een deel van hen zijn werklozen die op straffe van inhouding van werklozensteun 'gedwongen' daar heen gaat.
| |
jul 1940 | Bij de grote Schiedamse bedrijven als Gusto en Wilton-Fijenoord worden al de eerste opdrachten voor de Duitse oorlogsindustrie uitgevoerd.
| |
1-7-1940 | Commissaris van Politie J.B. Blomsma vordert dat alle niet arische-vreemdelingen (lees joden), die na 1 januari 1935 Duitsland hebben verlaten en thans hun woon- of verblijfplaats hebben in Schiedam, zich binnen 8 dagen bij hem moeten aanmelden aan het bureau, paspoort en eventueel andere identiteitspapieren moeten meegebracht worden.
| |
2-7-1940 | Vanuit Schiedam vertrekken vrijwillige arbeidskrachten naar Duitsland. Ze gaan naar Salzgitter en Hamburg. Van de mannen komen er 79 uit Schiedam en 20 uit andere gemeenten van het district Schiedam.
| |
4-7-1940 | Voor de leerlingen van de Prinses Julianaschool aan de Oostsingel beginnen donderdag de lessen weer.
| |
4-7-1940 | Door B en W werden hinderwetvergunningen verleend aan:
W.F. de Haan voor inrichting van een machinefabriek aan het Spinhuispad 1 en Groenweegje 46.
Lucas Bols en A. de Koning voor oprichting van een entrepot Lange Haven 54.
W. Kester voor uitbreiding machinepark in zijn koekfabriek.
P.J.B. Wouters voor machinale houtbewerking, Overschiesestraat 16.
| |
4-7-1940 | De gemeentelijke zweminrichting aan de Havendijk is weer opengegaan. Om half zeven vanmorgen stapte ondanks het slechte weer de 'berenploeg' binnen. Meest mannen van middelbare leeftijd die elke ochtend komen zwemmen. Ca. 10 personen openden zodoende het zwemseizoen 1940.
| |
5-7-1940 | In het bureau van de Schoolartsendienst heeft een aantal (NSB)ouders hun kinderen laten inschrijven voor uitzending naar de Oostmark. De aspiranten werden tegelijk gekeurd door de schoolarts dr. Jeanette A. van Haaften. In totaal melden zich 13 kinderen uit 9 gezinnen. Het eerste transport vertrekt reeds 15 juli en zal 600 kinderen groot zijn. De uitzending geschiedt voor 2 á 3 maanden.
| |
8-7-1940 | In de Schiedamse Courant wordt een artikel in de Deutsche Zeitung in den Niederlanden aangehaald over de plannen met de polder Nieuwland wat betreft woningbouw. Een goed en waarderend artikel over Schiedam. Conclusie: Er bestaat dus alle reden te verwachten dat Nieuwland in aanmerking komt reeds spoedig bebouwd te worden.
| |
8-7-1940 | De 52-jarige J. de H. raakt op de Koemarkt gewond bij het uiteen peuteren van een gevonden 2 cm. projectiel afkomstig van luchtafweergeschut. De H. is aan beide handen ernstig gewond. In de politiepost Buitenhavenweg wordt hij voorlopig verbonden en doorgestuurd naar een arts.
| |
9-7-1940 | Het college van commissarissen der Spaarbank Anno 1820 neemt afscheid van N.W. van Gelder, lid van het college, wegens vertrek naar Bilthoven. Hij was ook directeur van de Rijks-HBS.
| |
11-7-1940 | De opbrengst van de Nationale Hulpcomité inzameling is f. 11.203,67 en een halve cent (wat betreft Schiedam). Hiervan mag een kwart verdeeld worden onder vluchtelingen in Schiedam. Dit zijn naar schatting 1300 Rotterdammers en 200 bewoners van de Parallelweg.
| |
11-7-1940 | Burgemeester Van Haaren maakt bekend dat hij aan zijn woonhuis voor ambtelijke aangelegenheden niet te spreken is. Hij doet daarom een dringend beroep op de burgerij om zich daartoe niet te zijnen huize aan te melden, hetzij overdag, hetzij des avonds.
| |
14-7-1940 | De heer P.B. de Haas herdenkt zijn 40-jarig jubileum bij het RK Weeshuis. Op 15-07-1900 kwam hij in dienst als administrateur, doch tevens in de bijzondere functie van
'binnenvader' van de weesjongens. Die laatstgenoemde functie werd in 1905 opgeheven.
| |
15-7-1940 | Eind vorige week is de termijn voor het aanvragen van uitzending naar de Oostmark van (NSB)kinderen is gesloten. Aanvankelijk was de animo niet groot. Na de oproep om gebruik te maken van het vriendelijk aanbod van de rijkscommissaris rijksminister Seyss-Inquart om enige duizenden Nederlandse (NSB)kinderen een prettige vacantie van 2 á 3 maanden in Salzkammergut in de Oostmark te doen doorbrengen, is hier ter stede een stroom aanvragen van gegadigden losgekomen (270 aanvragen). De schoolarts mej. Jeanette A. van Haaften heeft het heel druk gekregen met keuren.
| |
15-7-1940 | Een geïmproviseerde centrale slachtplaats voor varkens wordt in bedrijf gesteld in de gebouwen van keurlokaal van de keuringsdienst aan de St. Anna Zusterstraat. Dit ter voorbereiding van de distributie van varkensvlees. Deze week worden er 236 varkens geslacht. Directeur is dr. P.J. van Endt. Keuringsveearts is J.J. Ooms.
| |
17-7-1940 | Elf NSB-ers staan terecht voor overtreding van het colportageverbod op de Broersvest, Koemarkt, Gerrit Verboonstraat en Oranjestraat. De heer Norbert van Hest uit Rotterdam is als gemachtigde van deze elf verdachten verschenen. Voor elk van de verdachten luidt de eis f. 12,- subsidiair 6 dagen hechtenis. Mr. P.B. Cos doet uitspraak op 24 juli a.s.
| |
17-7-1940 | De firma Van Moorsel, stoffenzaak, opent een winkel op de Hoogstraat 46. De zaak komt uit Rotterdam.
| |
18-7-1940 | De Schiedamsche Bond voor Lichamelijke Oefening (SBLO) bestaat 10 jaar. In hotel Beijersbergen, waar het bestuur bijeen kwam, wierp voorzitter M. Stavenga een terugblik op de afgelopen 10 jaar .
| |
18-7-1940 | De heer N.W. van Gelder, oud directeur der Rijks-HBS, neemt op officiele wijze afscheid als Hoofd van de Luchtbeschermingsdienst. Vanaf 1 april 1938 vervulde hij deze functie. Vele autoriteiten o.a. burgemeester Van Haaren, zijn aanwezig.
| |
18-7-1940 | Vandaag is het 25 jaar geleden dat Dr. J. Swart hier zijn intrede deed als predikant bij de Ned. Hervormde Gemeente Schiedam.
| |
19-7-1940 | A.M. Timmermans, leraar Middelbaar Onderwijs met verlof uit Nederlands-Indië en wonende aan de Oostsingel, wordt door de Duitsers gearresteerd. Hij moet als gijzelaar dienen voor de verzetsacties die in de omgeving door mensen die zich verzetten tegen de Duitse bezetting worden uitgevoerd.
Timmermans wordt overgebracht naar kamp Buchenwald. Hij was in augustus 1939 met verlof uit Nederlands-Indië en zou na een jaar weer teruggaan toen in 1940 de oorlog uitbrak.
| |
19-7-1940 | De Joodse firma Van Dam & Davidson, huishoudelijke en luxe artikelen, voorheen Oude Binnenweg, Rotterdam, heeft zich thans gevestigd op het Rubensplein 9 te Schiedam.
| |
20-7-1940 | Verbod op het voortbestaan van de Communistische Partij Nederland (CPN) door de Duitse bezetter.
| |
20-7-1940 | Vijftig kinderen van personeel van de Vereenigde Glasfabrieken vertrekken naar Bennekom, naar het Natuurvriendenhuis Boschbeek, voor een vakantie van een maand. De directie van de Glasfabrieken maakte dit mogelijk met een kleine bijdrage van het personeel. Een 25-tal kinderen van het administratief en technisch personeel vertoeft reeds enige tijd in vakantieoord Bosch en Duin in de provincie Utrecht.
| |
24-7-1940 | De firma P.F. van den Ende, drukkerij en kantoorboekhandel, Nieuwe Binnenweg te Rotterdam, opent een filiaal aan de Rotterdamsedijk 234.
| |
24-7-1940 | Mr. Cos veroordeelt 11 NSB-ers tot f. 8,- subsidiair 4 dagen hechtenis voor ongeoorloofd colporteren met Volk en Vaderland.
| |
24-7-1940 | De Nederlandsche Unie wordt opgericht door de heren Louis Einthoven, Johannes Linthorst Homan en Jan de Quay en krijgt ook in Schiedam grote belangstelling. Secretaris wordt de jurist mr. P. Sanders.
| |
24-7-1940 | In de Westerhaven ter hoogte van de Warande raakt de 7-jarige v.d. S. uit de Nieuwe Maasstraat bij het spelen te water geraakt en verdrinkt.
| |
25-7-1940 | Wijk F32 van de Luchtbeschermingsdienst neemt een motorbrandspuit officieel over. De blokhoofden en de ca. 40 vrijwillige brandweerlieden uit Wijk F32 zijn uitgenodigd hierbij aanwezig te zijn. Wijk F32 is de driehoek Jan Steenstraat/Rembrandtlaan/Vlaardingerdijk.
| |
25-7-1940 | B en W geven een hinderwetvergunning af aan J. Mak en W. van Riel tot oprichting van een inrichting voor het opslaan en branden van grondnoten, koffiebonen en cacaobonen in het pand Westerkade 14, zulks voor de proeftijd van één jaar.
| |
26-7-1940 | Stadsbeiaardier Ferd. Timmermans bespeelt voor het eerst sinds 10 weken het carillon. Op 17 mei jl. was hij op de fiets aangereden door een motorfietser en was hij niet in staat de trappen van de St. Janstoren te beklimmen.
| |
27-7-1940 | Van N.W. van Gelder, oud directeur der Rijks-HBS wordt op het feestterrein in het Volkspark op officiële wijze afscheid genomen als hoofd van de Luchtbeschermingsdienst, welke functie hij vanaf 1 april 1938 vervulde.
| |
27-7-1940 | Fa. Th.J. Baksteen & Zn. goudsmeden en juweliers voorheen Binnenrotte te Rotterdam, thans gevestigd: Oostsingel 40 te Schiedam.
| |
29-7-1940 | De meer dan 60 jaar oude kastanjeboom op de Lange Haven bij de Korte Haven is vandaag geveld. De redactie van de Schiedamsche Courant betreurt dit. Een jonge linde zal zijn plaats innemen.
| |
29-7-1940 | Volgens een artikel in de Telegraaf zal Provinciale Waterstaat beginnen met de aanleg van een rijksweg tussen Den Haag en Rotterdam. Op het stadhuis in Schiedam is officieel niets bekend.
| |
31-7-1940 | K. Dekker neemt afscheid van de Gemeentelijke Reinigingsdienst. Hij is ruim 40 jaar aan de Gemeentereiniging verbonden geweest en verlaat de dienst als directeur. Adjunct directeur H.C. Dekker volgt hem op.
| |
31-7-1940 | Er zal, langs de Harreweg, een nieuwe weg Den Haag-Kethel-Schiedam-Rotterdam worden aangelegd, voor een groot deel op puin afkomstig uit Rotterdam. Deze weg wordt de ontlasting van de rijksweg Den Haag, Delft, Overschie, Rotterdam. (De weg is nooit voltooid!)
| |
1-8-1940 | Tot hoofd van de Luchtbeschermingsdienst is benoemd de heer Ed. den Hoed. Tevens worden enige wijzigingen in de organisatie aangebracht.
| |
2-8-1940 | De bezettende Duitse overheid verbiedt het aan leden van de Communistische Partij Holland CPH hun werkzaamheden als lid van de gemeenteraad uit te oefenen. De heer W. Collé (53 jaar) en sinds 1919 vertegenwoordiger van de toenmalige Socialistische Partij en op 30 januari 1931 overgegaan naar de Communistische Partij Holland, legt zijn functie neer.
| |
4-8-1940 | Vandaag vertrekken 90 Schiedamse kinderen via den Haag om twee maanden vakantie door te brengen in de bergen van de Oostmark. Tot aller verrassing is burgemeester Van Haaren ook aanwezig, die nog enkele inlichtingen vraagt aan de leider der organisatie, drs. J. Beuntjer. Ondanks het verbod van de hoogste instantie bleken enkele kinderen toch snoep bij zich te hebben.
| |
7-8-1940 | Manifestcomité van actie Van der Ende tegenover de RET: 'Aan de burgerij van Schiedam. Sinds geruime tijd heerst hier ter stede een heftige verontwaardiging onder het publiek over de laakbare manier, waarop de busonderneming van der Ende door de RET langzaam maar zeker wordt doodgedrukt....enz.' Men kan zijn sympathie met Van der Ende betuigen.
| |
7-8-1940 | Het blijkt dat het verstrekken van vier vergunningen aan busmaatschappij Van der Ende voor het rijden van vier bussen op alle Schiedamsche trajecten, op een vergissing berust. Een controleur van de rijksinspectie heeft nu de fa. Van der Ende aanzegging gedaan tot inlevering van drie vergunningen, hetgeen onmiddellijk gebeurde. De RET rijdt nu de diensten alleen of samen met Van der Ende.
| |
13-8-1940 | Busonderneming Van der Ende heeft een uitgebreid onderhoud met de directeur van de RET. Hierin komen aan de orde de conflicten tussen beiden, de achtergronden enz.
| |
15-8-1940 | De Duitsers laten via de dagbladen weten dat: 'Verduistering moet zorgvuldiger' en men geeft enkele voorbeelden van 'grove inbreuk op de verduisteringsdiscipline'.
| |
15-8-1940 | De afdeling Schiedam van de RK Staatspartij adviseert de Rooms-Katholieken toe te treden tot de Nederlandsche Unie. Zij wil steeds streven naar een ordening van zaken die volkomen aansluit bij het Nederlandse volkskarakter, op Nederlandse wijze en langs Nederlandse Weg. "Doet mee, sluit U aan en steunt".
| |
16-8-1940 | De bouw van woningen aan de Fulton-, Morse- en Bellstraat (al bijna klaar) is nog op Rotterdams gebied. Maar indertijd is afgesproken dat zou worden gehandeld alsof een grenswijziging tussen Rotterdam en Schiedam reeds haar beslag zou hebben gekregen en de genoemde straten op Schiedams grondgebied liggen. In feite wordt e.e.a. niet bekrachtigd omdat de Staten-Generaal niet meer mag functioneren.
| |
17-8-1940 | 'Dik Trom' de mooiste Hollandse geluidsfilm. Lachen, gieren, brullen. In Musis Sacrum woensdag 21 augustus.
| |
21-8-1940 | Zeer belangrijke veiling van grote partij overcomplete goederen, machinerieën enz. J.J. Melchers Wz. o.a. ijzergeconstrueerde glashut, 1 miljoen nieuwe flessen, 40.000 nieuwe vuurstenen, landbouwwerktuigen voor paardentractie.
| |
26-8-1940 | Publicatie van een Open Brief van het Comité van Actie tot het behoud van Van der Ende's Autobusonderneming aan de directeur van de RET. Hierin worden 6 vragen geformuleerd.
| |
27-8-1940 | Het Stedelijk Gymnasium wordt wegens de vordering van het gebouw voorlopig ondergebracht in het Jeugdhuis van de Nederlandse Protestanten Bond, Lange Haven 103.
| |
28-8-1940 | De krant ontvangt diverse sympathiebetuigingen over busonderneming Van der Ende, zoals:
Elf jaar tevreden abonnee (van lijn van vd. Ende)
Steeds op tijd.
De gele bus (van de RET) ligt ons nu eenmaal niet.
De klant is koning.
De mening van een vooraanstaand burger is: 'Ik haast mij mijn instemming met uw actie te betuigen'.
| |
29-8-1940 | Burgemeester Van Haaren doet via de overal opgeplakte 'kennisgeving' de bevolking van Schiedam weten dat demonstratieve gedragingen en betogingen vóór het Nederlandsche koningshuis 'dat den oorlog tegen het Groot-Duitsche Rijk volhardend voortzet' door de Duitse en Nederlandse Politie niet zullen worden getolereerd. Overtredingen zullen zeer streng worden gestraft en al naar gelang van het geval zal (...) het verbeurd verklaren van vermogens toegepast worden.
| |
30-8-1940 | De krant meldt dat vrouwen voorzorgsmaatregelen moeten nemen als ze 's avonds de onverlichte straat op moeten, zoals: Uit een goed verlicht vertrek, zo in de duisternis... Die stap is niet prettig. Pleidooi voor het weer 'in bedrijf stellen' van de witte zak met een sleuf, die onze grootmoeders met een band om het middel onder hun rok droegen en waarin soms heel wat bewaard werd. Maar of de moderne vrouw dit zal willen, moet nog blijken.
| |
31-8-1940 | De verjaardag van koningin Wilhelmina wordt, nu de Duitse bezetting nog maar enige maanden oud is, op verschillende plaatsen in de stad door individuele Schiedammers op subtiele wijze gevierd op straffe van Duitse maatregelen.
Zo loopt de 22-jarige C. Mesritz met het oranjekleurige boekje sigerettenpapier van Riz La demonstratief half uit zijn borstzak totdat het door een Schiedams politieagent in beslag wordt genomen; van de 20-jarige Hendrikus van Pelt en de 16-jarige Jacobus Martinus de Groot worden de rood-wil-blauwe fietsvlaggetjes verboden; van Leen Wessel de rood-wit-blauwe vlag met oranje strik en van Jan Thyssen en Andreas Daalmeijer de rode en blauwe vlieger die ze op de Damlaan hadden opgelaten. IJverige Schiedamse agenten spraken ook nog ernstig met Jacobus Nortier vanwege zijn oranje fietsvlaggetje en Jan van der Slot vanwege zijn opzichtig gedragen oranje sigarettenvloeipapier, net als met de familie Müring die een bosje oranje bloemen voor het raam had staan en waarover een NSB'er zich bij de politie had beklaagd. En zo waren er door de hele stad heen van dit soort uitingen tegen de "Nieuwe Orde" die door de bezetter wordt gepropageerd als zijnde een verbetering ten opzichte van de vrijheid die Nederland kende vóór zij de macht in Nederland overnamen. De leden van de Nationaal-Socialistische Beweging, de NSB'ers laten zich (nog) niet zien.
| |
sep 1940 | Er breken relletjes uit in het centrum van Schiedam omdat groeperingen als de Nationaal-Socialistische Beweging (NSB), het Zwart Front en de Nederlandsche Unie tegelijkertijd actief zijn met colportages.
| |
1-9-1940 | Met ingang van 1 september 1940 is op zijn verzoek wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd, eervol ontslag verleend aan L. Heukels als hoofd der Koningin Wilhelminaschool aan de Dwarsstraat. Vanaf 1923 is hij in Schiedam werkzaam geweest.
| |
1-9-1940 | B. Hagen, inspecteur van politie 2e klas, is per heden benoemd tot inspecteur van politie te Heemstede.
| |
2-9-1940 | De 28-jarige filiaalhouder die op 18 juni een elastiekje in het gezicht van een Duits soldaat schoot, komt voor het Kriegsgericht dat zitting houdt in het stadhuis op de Grote Markt. Hij krijgt een straf van twee maanden hechtenis met aftrek van voorarrest. De Duitsers geven hem in het eerste jaar van de bezetting een relatief milde straf, want ze beschouwden de dader als 'een nog niet rijpe man'.
| |
5-10-1940 | Feestelijke opening van de geheel gerestaureerde rechtervleugel van het voormalige St. Jacobsgasthuis aan de Hoogstraat, dat nu als Stedelijk Museum is ingericht.
| |
11-10-1940 | Door de waarnemend secretaris-generaal van Justitie wordt de hoofdinspecteur en waarnemend commissaris van Politie in Schiedam na het vertrek op 1 januari 1940 van commisaris H.P. Clasie naar Den Haag, de heer Jan Bernard Blomsma benoemd tot commissaris van Politie in Schiedam
| |
15-10-1940 | Dr. Willem Johan den Dulk, leraar Oude Talen aan het Stedelijk Gymnasium Schiedam, wordt door de Duitsers gearresteerd op een aanklacht van een voormalige leerling met slechte studieresultaten voor Latijn en Grieks en nu lid van de NSB. De Dulk had die leerling eens een lafaard genoemd toen deze de koningin beledigde.
| |
18-10-1940 | De Nederlandsche Unie houdt een vergadering in de zaal van de RK Volksbond, L. Einthoven als één der oprichters en H. Kemp zijn sprekers.
| |
26-10-1940 | De Schiedamse Commissaris van Politie J.B. Blomsma schrijft een Mitteilung 129 (zowel in het Nederlands als in het Duits) waarin hij betoogt dat de Schiedamse jeugd zich vaak hinderlijk tegenover Duitse militairen gedraagt, ook wanneer die militairen door de stad marcheren. Het gillen, naroepen, naäpen, etc. is dan niet van de lucht... De jeugd moet leren zich te gedragen.
| |
28-10-1940 | Burgemeester Van Haaren, schrijft een brief aan alle Hoofden van scholen over de misdragingen van de schooljeugd tegenover de Duitsers. De "Mitteilung 129" van politiecommissaris Blomsma over hetzelfde onderwerp, had kennelijk weinig effect opgeleverd.
| |
4-11-1940 | Dr. J. Swart, predikant van de Ned. Hervormde Gemeente is 40 jaar predikant. Vanaf 18 juli 1915 is hij in Schiedam werkzaam.
| |
19-11-1940 | De Schiedamse politie arresteert op gezag van de Duitse Sicherheits Polizei und SD, de eerste verdachten die later als de eerste verzetsmensen, de Geuzen, bekend worden
| |
21-11-1940 | De directeur van de Gemeentelijke Woningdienst, Mr.Dr.Ir. M.M. van Praag, wordt met medeweten van burgemeester Van Haaren ontslagen uit de gemeentelijke dienst. Hiermee wordt het Duitse bevel opgevolgd om alle Joden in Nederland uiteindelijk het leven letterlijk onmogelijk te maken.
| |
22-11-1940 | Bernard IJzerdraat wordt in Haarlem gearresteerd. Door een loslippige Schiedammer werd door de Sicherheitsdienst zijn adres getraceerd en dat van anderen die naar aanleiding van IJzerdraats brief van 15 mei j.l. en getitel "Geuzenactie, bericht no.2" 'sabotagedaden' hadden gepleegd.
| |
16-12-1940 | Burgemeester Van Haaren schrijft aan de Directeur van het Bureau Afvoer Burgerbevolking dat het aantal evacué's uit Rotterdam (als gevolg van het Duitse bombardement op die stad op 14 mei 1940) al ca. 1600 personen betreft en dat dit aantal een zó grote druk op de beschikbare woningen in Schiedam legt dat een verdere toename niet kan.
| |
21-12-1940 | Opening van de tentoonstelling 'Schilderijen uit Schiedams particulier bezit in het Stedelijk Museum Schiedam.
| |
21-12-1940 | Jan Bedeaux, door Ortskommandant Hauptmann Portmann veroordeeld tot het betalen van 12 gulden en 50 cent als straf voor het feit dat hij op een WC-deur van de Ambachtsschool in de Sint Liduinastraat schreef "Hitler is een bloedhond", moet uiterlijk vandaag die boete betalen. Directeur Klapwijk van de Ambachtsschool schrijft in een brief waarin de boete hem wordt meegedeeld dat de school zich kan verenigen met de boete en ook dat het bedrag aan de Winterhulp zal worden geschonken.
| |
1941 | Omstreeks dit jaar komt de eerste lekenzuster naast de nonnen van de congregatie van de H. Carolus Boromeus uit Maastricht werken in de Dr. Noletstichting (later Nolet Ziekenhuis genaamd).
| |
1941 | Burgemeester F.L.J. van Haaren ontslaat op last van en als vertegenwoordiger van het Rijkscommissariaat Mr.dr.ir. M.M. van Praag als directeur van de Dienst Bouw- en Woningtoezicht omdat dr. Van Praag joods is.
| |
1941 | Op last van de Duitse bezetter moeten er schuilkelders in diverse plantsoenen worden gebouwd. De Gemeentelijke Plantsoenendienst wordt hiermee belast.
| |
1941 | De directeur van Gemeentewerken, ir. H.B.J. Aikema wordt door B&W aangewezen als vertegenwoordiger van Schiedam in de 'Commissie Streekplan van het gebied Rotterdam-Den Haag-Hoek van Holland.'
| |
1941 | De gemeente laat nieuwe volkstuinen aanleggen:
32 st. op een weiland in de polder Nieuwland
18 st. op een toekomstig bouwterrein in Oud-Mathenesse
30 st. op een weiland in Spieringshoek
22 st. in het Sterrebos langs de Maaskant
20 st. op het talud langs de vijver achter de Alg. Begraafplaats
| |
21-1-1941 | Commissaris van Politie J.B. Blomsma, stuurt aan burgemeester Van Haaren een brief waarin de namen van vijfendertig mannen worden vermeld die door de Schiedamse politie, op gezag van de SD gearresteerd zijn wegens 'sabotagedaden' tegen de Duitsers.
| |
24-2-1941 | Het proces begint dat door de Duitse bezetter is aangespannen tegen de vijfendertig door de Sicherheitsdienst gevangen genomen Nederlandse mannen. De aanklacht is dat ze zich schuldig gemaakt zouden hebben aan 'sabotage-daden' tegen de Duitsers. De gevangenen, Geuzen noemden ze zich, naar de titel van de brief van Bernard IJzerdraat, denken dat het allemaal wel mee zal vallen want het doorsnijden van telefoondraden en dergelijke is toch niet zó'n zwaar vergrijp...
Onder de mannen is de eerder genoemde IJzerdraat en de Schiedammer Albert de Haas.
| |
11-3-1941 | Dr. W.J. den Dulk, de op 15 oktober 1940 (zie aldaar) gearresteerde leraar Oude Talen aan het Stedelijk Gymnasium Schiedam wordt door het Landesgericht tot zes maanden gevangenisstraf veroordeeld
| |
13-3-1941 | Schiedammer Albert de Haas wordt op de Waalsdorpervlakte bij Den Haag door de Duitsers gefusilleerd. Hij was als Geus onverwacht tot de doodstraf veroordeeld met veertien andere Geuzen en drie Februaristakers. Zij werden bekend als de Achttien Doden waarover Jan Campert zijn beroemde gedicht schreef "Het Lied der Achttien Doden".
| |
16-3-1941 | Er worden in de nacht door onbekenden verkeersborden vernield op de hoek van de Vlaardingerdijk met de Burgemeester Knappertlaan
| |
23-3-1941 | Het bord Ortskommandatur und Ortskrankenstube wordt door onbekenden in de nacht beschadigd.
| |
25-3-1941 | Burgemeester Van Haaren schrijft opnieuw een brief. Nu aan de 'Heeren Predikanten, Dames en Heeren Hoofden van Scholen, Leiders van Jeugdorganisaties, ed.' en de titel luidt: 'Ernstige waarschuwing tegen baldadigheid en wangedrag'.
Het gaat nog steeds over wangedrag van de jeugd. De brief is een tegemoetkoming aan de Duitsers want het is Ortskommandant Portmann die over het wangedrag der jeugd heeft geklaagd.
| |
18-4-1941 | Scheepswerf Wilton-Fijenoord is doelwit van Geallieerde vliegtuigen en daar veroorzaakt de bomaanval enige schade. De meeste bommen vallen echter op burgerwoningen in de Aleidastraat, op de hoek van de Nicolaas Beetsstraat en de Vlaardingerdijk, in de Veenlantstraat en de Nassau Dillenburgstraat. Twee personen worden gedood en vier zwaargewond. De materiële schade is aanzienlijk. Het is het eerste grote bombardement door de Geallieerden. Er zal nog een aantal volgen.
| |
2-5-1941 | De Nederlands Hervormde predikant ds. K. de Bel uit Schiedam wordt door de Rotterdamse SD aan de tand gevoeld over zijn scherpe uitlatingen tegen het nationaal-socialisme, het kanselgebed voor de koningin en jarenlange ophitsing tegen Duitsland bij huisbezoek en in preken.
| |
8-5-1941 | Burgemeester Van Haaren moet opnieuw ingrijpen. Nu omdat een scholier (volgens de officiële lezing) op de grond gespuwd had onder het gelijktijdig(!) toeroepen van 'zeer beleedigende woorden' net op het moment dat de Duitse 'Standortenälteste und Hauptman-Commandeur' de Rehobothschool aan de Tuinlaan passeert. Deze doet onmiddellijk zijn beklag bij de Ortskommandant én bij burgemeester Van Haaren. Laatstgenoemde schrijft opnieuw een brief aan 'Dames en Heeren Schoolhoofden, predikanten en Geestelijken en de Besturen van jongerenorganisaties.'
De betreffende scholier vlucht via de Plantage weg.
| |
16-5-1941 | De Nederlands Hervormde predikant ds. K. de Bel uit Schiedam wordt opnieuw door de Rotterdamse SD aan de tand gevoeld over zijn scherpe uitlatingen tegen het nationaal-socialisme, het kanselgebed voor de koningin en jarenlange ophitsing tegen Duitsland bij huisbezoek en in preken.
| |
jun 1941 | Er vindt een tentoonstelling plaats in het Stedelijk Museum Schiedam onder de titel 'Stad en Streek' op initiatief van de afdeling Schiedam van het Algemeen Nederlands Verbond.
| |
16-7-1941 | Opnieuw een bombardement door Geallieerde vliegtuigen en opnieuw is het doel de scheepsbouwindustrie. Wilton-Fijenoord en Gusto worden aangevallen. Om twee minuten voor vijf in de middag gaan de sirenes. Een kanonneerboot van de Kriegsmarine, liggende bij Gusto, krijgt een voltreffer met als gevolg zes doden en twintig zwaar gewonden. Bij Wilton geen doden maar wel enkele zwaar gewonden. Van hen overlijden er acht zodat het aantal doden veertien bedraagt.
| |
27-7-1941 | De Duitsers beginnen in heel Nederland met het vorderen van metalen, nodig voor hun oorlogsindustrie. Dat betekent het inleveren van o.a. kandelaars, asbakken, emmers, kannen, ketels, fruitschalen, rookstandaards, presenteerbladen, vogelkooien, etc. Het t.z.t. weghalen van kerkklokken staat ook op het programma.
| |
28-7-1941 | Vanwege de voortdurende 'baldadigheid' van de jeugd neemt burgemeester Van Haaren maatregelen door op alle Schiedamse scholen de oudste leerlingen ernstig toe te spreken. Zijn programma is: om 9 uur in het gymnastieklokaal aan het Frans Halsplein de kinderen van de scholen M1 en M2 en van de Oranje-Nassauschool, om 9.20 uur in het gymnastieklokaal aan de Huijsmansstraat van de scholen H, K. en G2, om 9.40 uur in het gymnastieklokaal aan het Oude Kerkhof de kinderen van de scholen A2, F en de Groen van Prinstererschool, om 10 uur in het gymnastieklokaal in de Lekstraat van de scholen B, L, E, de Dr. A. Kuijperschool en van de St. Willibrordusschool, om 10.30 uur in het gymnastieklokaal, opnieuw in het Oude Kerkhof, het eerste 7e leerjaar, het tweede 7e leerjaar, de Prinses Beatrixschool en de school van P. Kloosterman, en tenslotte in het gymnastieklokaal aan het Edisonplein de kinderen van de scholen J1, J2, D en de Savornin Lohmanschool. Het is een drukke dag voor de burgemeester.
| |
aug 1941 | De drie broers Holierhoek worden verraden en gearresteerd wegens het illegaal verspreiden van anti-Duitse vlugschriften. Na veroordeling door het Duitse Feldkrieggericht komen ze via het Oranjehotel in Duitse gevangenissen en strafkampen terecht.
| |
9-8-1941 | Dr. D.G. Draaijer wordt door de 'Reichkommisar für die bezetsten Niederländischen Gebiete', dr. Seys Inquart, in Den Haag benoemd tot burgemeester van Schiedam. Hij neemt hiermee de plaats in van burgemeester F.L.J. van Haaren op die eerder deze maand door de Duitsers werd ontslagen als 'niet-Duitsvriendelijk'
| |
28-8-1941 | Installatie van de duitsgezinde dr. D.G. Draaijer als burgemeester van Schiedam in een openbare gemeenteraadszitting. Het vereiste aantal raadsleden komt echter niet opdagen. Toch hangt wethouder en loco-burgemeester Houtman de nieuwe burgemeester de ambtsketting om. Het was tegelijk zijn laatste handeling als wethouder want ook in Schiedam werd de nieuwe burgemeester degene die alleen alle beslissingen nam gedachtig het 'Führerprinzip' omdat het College van B en W alsmede de gemeenteraad ophielden te bestaan.
| |
28-8-1941 | Om acht uur 's avonds wordt luchtalarm gegeven. Een aantal Engelse Blenheim vliegtuigen heeft kennelijk opdracht om de Rotterdamse havens en, opnieuw, Wilton-Fijenoord te bombarderen. Op het voor die werf op stroom liggende ss. Westerdam wordt precies in de machinekamer getroffen waardoor het schip in de brand vliegt. Het wordt dan door de werfbrandweer en die van Schiedam zó vol met water gespoten dat het schip kantelt en zinkt. Twee Engelse vliegtuigen worden door de Duitse luchtafweer neergeschoten. Eén komt er brandend op het nieuwe abattoir van Schiedam terecht. De drie bemanningsleden, luitenant J.O. Alexander, sergeant A.J. Hardy J.L. Briggs komen om het leven. Het tweede vliegtuig maakt een noodlanding in de weilanden bij Kethel. Piloot sergeant O'Connel kan het niet goed in de hand houden en het toestel komt met een klap neer en vliegt in brand. Hij en z'n collega's sergeant Saunders en private Robertson worden licht gewond, door de Kethelse dokter Van der Kuij die snel ter plaatse was verbonden en door de Duitsers gevangen genomen en afgevoerd,
| |
31-8-1941 | Tijdens de verjaardag van Koningin Wilhelmina is het zeer onrustig in Schiedam. De NSB treedt nu wel op, in tegenstelling tot in 1940. Samen met de Weerbaarheids Afdeling, beter bekend als de WA, willen ze laten zien wie er nu de baas is. De WA maakt daarom een mars door de stad, beginnende op de Lange Haven waar hun Kringhuis staat en al gauw een spoor van vernieling achter zich latend. Ook worden verschillende mensen gemolesteerd als ze opmerkingen maken over de marcherenden.
| |
4-10-1941 | Midden in de nacht worden de aan de Wilhelminahaven liggende Corns. Swartouw's Constructiewerkplaatsen, de rijwielfabriek van de gebroeders Hulsman aan de Buitenhavenweg en de houthandel van Van Deventer aan de Maaskade, bij een bombardement van Geallieerde vliegtuigen getroffen. Er is veel materiële schade maar er zijn gelukkig geen slachtoffers.
| |
25-11-1941 | Door de Duitsers wordt de Kultuurkamer opgericht die alle culturele instelling verplicht lid te worden. In Schiedam weigeren muziekvereniging Harpe Davids, de Oranje Garde en muziekvereniging St. Ambrosius dat en heffen zichzelf op.
| |
14-12-1941 | De Nederlandsche Unie wordt door Reichkommisar Seys Inquart officieel verboden, de afdeling in Schiedam houdt op te bestaan.
| |
19-12-1941 | Opening van een tentoonstelling in het Stedelijk Museum Schiedam op de Hoogstraat met werken van prof. J.H. Jurres, G. Westerman en Bart Peizel (de twee laatstgenoemden waren pro-Duits).
| |
1941 | Bij de Dienst Gemeentewerken wordt, onder verantwoordelijkheid van directeur ir. H.B.J. Aikema, de afdeling Stadsontwikkeling opgericht. Deze afdeling komt onder leiding van ir. A. Siebers uit Ulvenhout die hiervoor dagelijks heen en weer treint. Spoedig volgen ir. D.G.Th. Habraken en de econoom W.J. Croon
| |
1941 | Een groot deel van de gemeente Kethel en Spaland wordt door Schiedam geannexeerd, waardoor plannen van ver vóór de Tweede Wereldoorlog, opnieuw kunnen worden bekeken en uitgevoerd. Kleinere delen gaan naar Rotterdam en Vlaardingen. Burgemeester J.J. van der Lip van Kethel en Spaland vanaf 1934, is zeer verontwaardigd en weigert zijn ambtsketen aan Schiedam af te staan.
| |
1941 | De opzichter van de gemeentelijke Plantsoenendienst A. Geurtsen, verzoekt zijn superieur om de door hem gekweekte nieuwe soorten dahlia's in de handel te mogen brengen.
| |
1942 | De gemeente gaat over tot herverkaveling van de volkstuinen in het Sterrebos door de tuinen van 500 vierkante meter, terug te brengen tot 300 vierkante meter, waardoor meer mensen een volkstuin kunnen krijgen.
| |
1942 | De NV Eerste Vlaardingse Auto Garage (EVAG) zegt bij de gemeente de huur op van twee stroken grond aan de Vlaardingerdijk in verband met overdracht aan de RTM, te weten:
- een strook op de hoek Burgemeester Knappertlaan - Vlaardingerdijk
- een strook ter hoogte van de hoofdingang van Wilton-Fijenoord
| |
1942 | De heer W.A. Verhoeckx, uitbater van het paviljoen De Maaskant, verzoekt B&W om verlaging van de pachtsom vanwege het feit dat door de oorlogsomstandigheden hij er vrijwel geen klandizie meer heeft
| |
1942 | De gemeente laat opnieuw nieuwe volkstuinen aanleggen:
- op een weiland in de polder Nieuwland
- op het Marconiplein
- bij het Abattoir
- bij de Algemene Begraafplaats
- op diverse bouwterreinen in de stad.
| |
1942 | De gemeente verhuurt een perceel grond in het Sterrebos aan de pas opgerichte tennisvereniging 'De Maas'. Verder verlengt men de huur van een perceel grond in het Sterrebos aan de Schiedamse Lawntennisvereniging Door Inspanning tot Ontspanning (DITO)
| |
6-1-1942 | Burgemeester Draaijer ontvangt van een in Kethel werkende secretarie-volontair een brief waarin deze de oud-kringleider van de Nationaal-Socialistische Beweging Van der Kleij een verrader van de Duitse zaak noemt. De burgemeester gaat hier niet op in.
| |
26-1-1942 | Op de Rotterdamsedijk, vlak voor het pand met huisnummer 18, valt een brandbom. Een passerende voorbijganger wordt lichtgewond. Er was geen luchtalarm gegeven.
| |
28-1-1942 | Barend Gerrit Hazenkamp, drukker bij Roelants aan de Lange Haven, wonende in de Galileïstraat, wordt door de Duitsers gearresteerd. Hij drukte het illegale blad, het Parool en dat werd ontdekt, reden voor de Duitsers om hem gevangen te nemen. Via het Hoofdbureau van Politie aan de Lange Nieuwstraat wordt hij naar het SD-hoofdkwartier aan de Heemraadssingel in Rotterdam gebracht.
| |
22-4-1942 | Mandolinegezelschap Ontspanning na Inspanning van Bertus Hakkert geeft een uitvoering in Musis Sacrum met medewerking van "De Kilima Hawaïans". Als er dan die avond een bombardement is waardoor het licht uitvalt, spelen de Kilima Hawaïans gewoon door. Met kaarsen en olielampjes wordt de avond voortgezet.
Het blijkt de laatste uitvoering in de Tweede Wereldoorlog te zijn. Het gezelschap"duikt onder".
| |
2-5-1942 | De 20-jarige Piet van den Boogert treedt officieel in dienst van de St. Liduinakerk of Frankelandsekerk. Hij is de opvolger van de 70-jarige Piet van Geenen die 27 jaar lang die functie vervulde.
| |
4-5-1942 | Schiedammers worden door de Duitse bezetter als gijzelaar opgepakt om met hun leven borg te staan voor verzetsdaden door ondergrondse verzetsstrijders. Het betreft:
oud-burgemeester Mr. Dr. F.L.J. van Haaren, de onderwijzer P.B.M. Alberts, de directeur van Gusto N.W. Conijn, de zakenman Jac. van Katwijk, de typograaf N. Koren, de jurist mr. P. Sanders en de ondernemer Ir. W.H. van den Toorn.
Ze worden geïnterneerd in Klein-Seminarie "Beekvliet" in St. Michelsgestel.
| |
16-5-1942 | De Duitsers verbieden het gebruik van namen van levende personen van het Koninklijk Huis. Voor Schiedam betekent dit dat de Wilhelminahaven voortaan Admiraal de Ruyterhaven moet heten, het Wilhelminaplein het Rockanjeplein, de Wilhelminastraat de Rockanjestraat, het Julianapark het Emmapark en de Julianalaan de Emmalaan.
| |
4-6-1942 | H.L. Jonker Roelants, directeur van drukkerij Roelants, wordt door de Duitsers opgepakt en gegijzeld.
| |
12-6-1942 | Dr. W.J. den Dulk, leraar Oude Talen aan het Stedelijk Gymnasium Schiedam, wordt op last van burgemeester D.G. Draaijer, ontslagen 'omdat hij (eertsgenoemde) in de gevangenis heeft gezeten'. (Zie bij 15 oktober en 11 maart 1941)
| |
4-7-1942 | Onder grote belangstelling wordt tandarts J. Duval begraven op de Algemene Begraafplaats aan de Vlaardingerdijk. Aan het graf spreekt dominee P. Bokma die benadrukt dat Duval zeer geliefd was bij zijn patienten vanwege zijn opmerkelijk zachte behandeling en meeleven zódanig dat hij daar niet zelden financieel nadeel van ondervond.
| |
13-7-1942 | Opnieuw worden Schiedammers gegijzeld om borg te staan voor sabotagedaden. Internering in Groot-seminarie te Haaren. Het zijn:
H.B.J. Aikema, dir. Gemeentewerken; I. Bak, gymnastiekleraar aan de RHBS; P. van Bochove, jurist; P. de Bruin, wethouder; C. van Daalen, hoofdonderwijzer; W.J. den Dulk, leraar Stedelijk Gymnasium; J. Dinkelaar, wethouder; C. Houtman, wethouder; Edw. den Hoed, hoofd Luchtbeschermingsdienst; M.J. Kievit, scheepvaartinspecteur; W.H. Kloeseman, inspecteur van politie; J.H.C. Kok, jurist; J. Kreber, directeur machinefabriek;
P. Mak, directeur distilleerderij; J.G.M. de Mol, ondernemer;
J. Oostlander, gemeenteambtenaar; Ph.C. van der Pant, bedrijfsleider; A.M.A. Peeters, bedrijfsleider; C.J. Plat, hoofdboekhouder bij Gusto; N.J. Post, gemeente-secretaris;
B.A. van Rijn, fabrieksdirecteur; P. Schaberg, notaris; W.J. Smit, onderwijsinspecteur; J.H. Tuijl, directeur machinefabriek; H.A.M. Jonker Roelants, directeur drukkerij;
J.J. Westhuis, eigenaar dansschool en F.A. de Wolff.
(De worden aan het eind van jaar overgebracht naar St. Michelgestel en samengevoegd met de aldaar (nog) aanwezige groep Schiedammers).
| |
14-7-1942 | Van de gisteren gegijzelde mannen worden er zeven weer vrijgelaten omdat ze ouder zijn dan zestig jaar. Het betreft de heren P. de Bruin, J. Dinkelaar. C. Houtman, J.G.M. de Mol, Ph.C. van der Pant, C.J. Plat en W.J. Smit.
| |
19-7-1942 | De Duitse Weermacht begint (ook) in Schiedam met het vorderen van fietsen.
| |
augustus 1942 | Er worden 75 processen-verbaal en 264 waarschuwingen gegeven aan mensen die hun huis niet goed verduisterd hebben. Die verduistering is nodig omdat elk sprankje licht voor Geallieerde vliegtuigpiloten een teken is dat ze boven een stad vliegen en die als doelwit kunnen gebruiken om de Duitsers (en ongewild de burgerbevolking) te bombarderen.
| |
13-8-1942 | De heer L.A.M. Vincent, directeur van machinefabriek Vincent, wordt gearresteerd en gegijzeld.
| |
14-8-1942 | De heer J.H. van Veen, directeur van het Gemeentelijk Arbeidsbureau, wordt gearresteerd en gegijzeld.
| |
27-8-1942 | Bombardement door Geallieerde vliegtuigen op de scheepswerven Wilton-Fijenoord en de Nieuwe Waterweg.
| |
7-9-1942 | Zwaar bombardement door de Geallieerden op de scheepswerf Wilton-Fijenoord met afzwaaiende bommen die o.a. neervallen in de Bosboomlaan. Er vallen in totaal 15 doden waarvan dertien burger, vijf uit één gezin en vier uit een andere familie. Een zeer trieste dag.
| |
28-9-1942 | De bloemententoonstelling Polyantha in het Volkspark sluit de deuren na vanaf 3 juni de Schiedammers en mensen van buiten de stad de gelegenheid te hebben gegeven de mooie bloemen, planten en attracties te bekijken. Het bezoekersaantal viel overigens tegen.
| |
24-10-1942 | De heer W.E. Hoek, directeur van Machine- en Zuurstoffabriek Hoek, wordt gearresteerd en gegijzeld.
| |
6-11-1942 | De gegijzelde onderwijzer P.B.M. Alberts wordt door de Duitsers vrijgelaten.
| |
dec 1942 | Schiedammer Luc Buist wordt naar het concentratiekamp Dachau in Duitsland overgebracht. Hij zat in het verzet in Frankrijk en werd gepakt.
| |
dec 1942 | De Duitsers halen de kerkklokken uit de volgende kerken:
1 klok van 2774 kg uit de toren van de Grote of St. Janskerk,
2 klokken uit de RK Havenkerk aan de Lange Haven van resp. 620 en 266 kg, 3 klokken uit de Frankelandsekerk aan de Nieuwe Haven van resp. 1151, 427 en 299 kg, 3 klokken uit de Singelkerk van resp. 1250, 626 en 363 kg, 1 klok uit de NH-kerk aan de Nieuwe Maasstraat (inmiddels afgebroken) van 250 kg, 1 klok uit de Julianakerk aan de Burgemeester Knappertlaan van 253 kg, 1 klok uit de Lutherse kerk aan de Lange Nieuwstraat van 287 kg, 1 klok uit de NH Dorpskerk te Kethel van 550 kg en 3 klokken uit de RK Jacobuskerk in Kethel van resp. 960, 500 en nogeens 500 kg.
| |
5-12-1942 | Burgemeester D.G. Draaijer schrijft in een brief aan de (foute) Boerenorganisatie Nederlandsche Landstand Zuid-Holland, dat hij 'vanzelfsprekend alle Verordeningen van de Rijkscommissaris [Seys Inquart] mede helpt uitvoeren'.
| |
12-12-1942 | De gegijzelde Schiedammer J. van Katwijk wordt door de Duitsers vrijgelaten.
| |
15-12-1942 | In Kethel worden de door de Duitsers gevorderde kerkklokken van de St. Jacobuskerk weggehaald.
| |
17-12-1942 | De gegijzelden P. van Bochove, N.W. Conijn, C. van Daalen, F.L.J. van Haaren, Edw. den Hoed, J. Oostlander en N.J. Post worden door de Duitsers vrijgelaten.
| |
21-12-1942 | Het College van Kerkmeesters der Nederlands-Hervormde Kerk besluit tot restauratie van de Grote- of Sint Janskerk.
| |
29-12-1942 | Barend Gerrit Hazenkamp wordt, na vijf maanden in het concentratiekamp Amersfoort te hebben gezeten wegens het illegaal drukken van het ondergrondse blad Het Parool, aldaar door de Duitsers gefusilleerd tegelijk met nog drie Schiedammers, Antoon van der Kleij, Jan van Pelt en Gerard Wilschut.
| |
31-12-1942 | Schiedam telt 66262 inwoners waarvan 33081 mannen en jongens en 33181 vrouwen en meisjes.
| |
2e kwartaal 1943 | De vraag naar volkstuintjes neem enorm toe. Burgers vragen braakliggende stukken grond in de stad te mogen gebruiken om voedsel te verbouwen. De gemeente zaait zelf op de Singel zelf een perceel in met groente.
| |
1943 | De Duitse bezetter steelt de 1200-tons platenpers van scheepswerf Wilton-Fijenoord. Deze pers is nodig voor het buigen van stalen platen voor scheepsrompen, zodat de werf nu een groot probleem heeft.
| |
4-1-1943 | Om ongeveer 7 uur s'avonds, als het al goed donker is, wordt er gebeld bij een huis op het Fabriplein. Als de bewoners de deur openen, treffen ze in het portiek een pakje aan dat bij nader onderzoek een meisje van ongeveer anderhalf jaar bleek te bevatten. Het kind was behoorlijk gekleed en goed verzorgd. De opgedrongen pleegouders, die zelf een meisje van 4 jaar hebben, zullen het vondelingetje verzorgen tot er een definitieve beslissing wordt genomen
| |
2-2-1943 | De Duitsers verliezen de Slag bij Stalingrad van de Sovjet-Russen, het VI leger onder leiding van 'Generalfeldmarchal' Von Paulus, geeft zich over.
| |
10-2-1943 | Na ruim negen maanden gijzeling wordt de heer H.L. Jonker Roelants door de Duitsers vrijgelaten.
| |
20-2-1943 | De commandant van de Schiedamse WA verzoekt aan de Schiedamse politie assistentie om bij Dansschool Sitton aan de Warande een onderzoek in te stellen omdat daar 'vrij gedanst zou worden' hetgeen niet toegestaan is. De dansscholen mogen alleen dansles geven. Het onderzoek levert op dat er inderdaad alleen de toegestane dansles wordt gegeven...
| |
4-3-1943 | Scheepswerf Wilton-Fijenoord is opnieuw doelwit van Geallieerde vliegtuigen. Bij het bombardement vallen veertien doden waarvan negen uit Schiedam. Bovendien zijn er twaalf zwaargewonden.
| |
10-3-1943 | Burgemeester dr. D.G. Draaijer geeft de directeur van Gemeentewerken, ir. H.B.J. Aikema toestemming om de door de gemeente gekweekte groenten tegen kostprijs te verkopen.
| |
20-3-1943 | De heer ir. H.B.J. Aikema komt na ruim acht maanden vrij uit Duitse gijzeling.
| |
24-3-1943 | De Schiedamse artsen verwijderen het bordje 'arts' naast hun deur. De reden voor deze actie is dat ze daardoor geen lid worden en zijn van de door de Duitsers verordonneerde Artsenkamer. Ze stuurden aan die Kamer het bericht dat ze het beroep van arts niet langer uitoefenen, terwijl ze de beroepsmatige werkzaamheden wel mochten blijven uitoefenen. Een juridische spitsvondigheid waartoe met steun van het illegale Medisch Contact werd besloten. De Duitsers grepen niet in.
| |
28-3-1943 | Deze zondag is er een van de zwaarste bombardementen door de Geallieerden. Er komen bommen neer op Wilton-Fijenoord en De Nieuwe Waterweg, maar ook op woningen aan de Burgemeester Knappertlaan, de Jan Steenstraat, de Van Ostadelaan, en aan het Frans Halsplein. Er vallen zevenentwintig doden waarvan zestien uit Schiedam, ook nu vier uit één gezin. Er zijn vele tientallen gewonden. Zestien woningen worden totaal vernield, zeventien zwaar beschadigd en negenendertig zodanig beschadigd dat ze ontruimd moeten worden.
| |
29-3-1943 | Weer een bombardement door de Geallieerden. Nu op de werven Swarttouw, de Nieuwe Waterweg, het Schieveem en Hoek's Machine- en Zuurstoffabriek. Wonder boven wonder geen enkel slachtoffer, zelfs geen gewonden.
| |
31-3-1943 | Rotterdamse bedrijven bij de Merwehavens worden door de Geallieerden gebombardeerd. Eén van de afzwaaiers komt in Schiedam terecht en valt op het keukengebouw en de doorgang naar het zusterhuis van het Gemeente Ziekenhuis aan de Nassaulaan. Er zijn één dode, één zwaargewonde en vijf lichtgewonden te betreuren.
Andere afzwaaiers vallen in de Charlotte de Bourbonstraat, de Nassau Dillenburgstraat en bij scheepswerf de Nieuwe Waterweg. Verder is er glasschade in de Zwartewaalse en in de Geervlietsestraat. In de Charlotte de Bourbonstraat zijn er ook slachtoffers: negen doden, vijf zwaar en zeven lichtgewonden.
| |
14-4-1943 | Het zoveelste bombardement op Wilton-Fijenoord met afzwaaiers in de Julianalaan (toen op bevel van de Duitsers Emmalaan geheten), de Vlaardingerdijk en in de Paulus Potterstraat. Er zijn gelukkig geen slachtoffers, wel veel schade aan huizen.
| |
19-4-1943 | De directeur van een machinefabriek J. Kreber, komt na ruim acht maanden vrij uit de Duitse gijzeling
| |
20-4-1943 | De krant meldt dat bij de laatste storm boven de stad, in het Sterrebos en het Volkspark bijna honderd bomen zijn omgewaaid. Bij de Polyantha was merkwaardig genoeg vrijwel geen schade
| |
13-5-1943 | De Duitsers verordonneren dat iedere Nederlander zijn radiotoestel moet inleveren. De reden is dat er teveel invloed wordt uitgeoefend door Radio Oranje die vanuit Londen (nieuws)uitzendingen op de Nederlanders richt. Dat is de Duitsers een doorn in het oog.
| |
27-5-1943 | De Schiedammers beginnen met de (door de Duitsers afgedwongen) inlevering van radiotoestellen. De invloed van Radio Oranje die uitzendt vanuit Londen is voor de bezetter onacceptabel. Bij weigering volgt arrestatie.
| |
22-6-1943 | Weer bommen op Wilton-Fijenoord met als gevolg drie doden en twee zwaargewonden.
| |
aug 1943 | Er zijn nog steeds te weinig mensen lid van de Luchtbeschermingsdienst. Dus worden twaalfduizend gezinshoofden aangeschreven op sommatie van de Inspecteur van die dienst. Zalen als Eureka in de Willem Brouwerstraat, de Amstelbron op de Broersvest, het Gereformeerde Jeugdhuis op de Lange Haven en restaurant Corner House in de Rembrandtlaan worden gehuurd om de aangeschrevenen te ontvangen en informeren. Vooral politie-inspecteur J.A. Schotvanger, plaatsvervangend commandant van de LBD
| |
19-8-1943 | Boven Schiedam wordt een Amerikaanse bommenwerper door Duits luchtafweer geraakt. Van de tien bemanningsleden komen er vier om en redden er zes zich via de parachute. Zij landen in Kethel, worden door Duitsers gearresteerd en in een open auto afgevoerd. Op de route naar de Sicherheitsdienst in Rotterdam staan vele Schiedammers die de Amerikanen hartelijk toejuichen. De Duitsers zijn furieus daarover.
| |
22-8-1943 | Alle Schiedammers moeten vanaf heden voor een periode van drie weken op werkdagen 's avonds om 20.00 uur en op zondag om 18.00 uur binnen zijn, de zogeheren sperrtijd. Bovendien is er een verbod voor samenscholingen en vervroegde sluitingsuren voor café's enz. Dat alles als straf voor de toejuichingen naar gevangen genomen Amerikaanse piloten op 19 augustus jl.
| |
sep 1943 | De politie en Luchtbeschermingsdienst maken melding van: 479 eenvoudige waarschuwingen, 161 aan kosten onderworpen waarschuwingen, 20 processen-verbaal naar Justitie, 14 electrisch licht afsluitingen en 1 aan de Polizeiofficier gemelde herhaling. Alles met betrekking tot te weinig of slecht uitgevoerde lichtverduisteringen.
| |
20-9-1943 | Burgemeester Draaijer ontvangt uit handen van SS-Sturmbahnführer Wölk de brief van Seys-Inquart, gedateerd 14 september, waarin staat dat Schiedam als Sühneleistung (boetedoening) een bedrag van honderdduizend gulden moet betalen als straf voor de toejuichingen waarop burgers van Schiedam de gevangen genomen Amerkaanse piloten trakteerden op 19 augustus jl.
| |
19-10-1943 | A. van der Knaap wordt door de Duitsers in gijzeling genomen als Indisch gijzelaar.
| |
28-10-1943 | De heren J.H. Tuijl en F.A. de Wolff worden vrijgelaten na meer dan vijftien maanden Duitse gijzeling.
| |
6-11-1943 | Burgemeester D.G. Draaijer gaat akkoord met het voorstel van de directeur van Gemeentewerken ir. H.B.J. Aikema, om de 150 rode kolen die in de gemeenteplantsoenen gekweekt zijn, te schenken aan de beide weeshuizen van de stad.
| |
20-12-1943 | Na ruim 17 maanden Duitse gijzeling komen vrij:
I. Bak, N. Koren, P. Sanders, P. Schaberg en W.H. van der Toorn.
| |
1943 | Dit jaar vinden de volgende mutaties plaats bij de Gemeentelijke diensten:
J. Geurtsen en L. de Groot worden leerling in de Gemeentekwekerij.
L. Kroon wordt bevordert tot baas bij de Plantsoenendienst.
T. Verhagen wordt eervol ontslagen bij Gemeentewerken.
D. Keurhorst wordt (onder)baas bij de Gemeentekwekerij
| |
1943 | In 1942 en 1943 worden voedingsgewassen verbouwd in de gemeentelijke plantsoenen.
Dat levert op:
in 1942: 16.700 kg aardappelen en 662 kg bruine bonen;
in 1943: 32.000 kg aardappelen en 923 kg bruine bonen.
| |
1944 | Inundatie van de Zouteveense en Noord-Kethelpolder door de Duitse Weermacht om landingen van Geallieerde vliegtuigen te verhinderen.
| |
1944 | De heer Bertus Hakkert sr., oprichter van het mandolinegezelschap Ontspanning na Inspanning overlijdt. Zijn zoon Jan Gijsbert Hakkert neemt het dirigeerstokje over.
| |
1944 | Het gezin van dr.mr.ir. M.M. van Praag wordt door de Nazi's op transport gesteld naar het concentratiekamp Theresiënstadt in Tsjechië.
| |
1944 | Long- en tuberculosearts F. de Stoppelaar treedt in dienst van het Gemeente Ziekenhuis aan de Nassaulaan.
| |
1944 | De SS'er en politiecommissaris W.M. Versteeg houdt diverse malen een razzia om baldadige jeugd van de straat te halen.
| |
1944 | Advocaat en procureur te Schiedam Mr. Ferdinand Bordewijk publiceert de Novelle 'Verbrande Erven' onder de schuilnaam Emile Mandeau. In deze novelle geeft hij een karakteristiek van het zwartgeblakerd en berookt karakter van Schiedam als oude fabrieksstad. (E. Mandeau 'Verbrande Erven' Bezige Bij 1944.)
| |
februari 1944 | In diverse woonhuizen aan de Rotterdamsedijk heeft men last van de farao-mier, een kleine rode mier die afkomt op zoet en vlees. Het beestje werd voor het eerst in 1939 voor en komt vermoedelijk uit het hout van de kratten waarin zuidvruchten werden aangevoerd. De gemeentelijke Reinigings- en Ontsmettingsdienst tracht het beestje onschadelijk te maken.
| |
mrt 1944 | Omstreeks deze tijd steelt Harry Groninger het paard van de Ortskommandant van Schiedam.
| |
6-4-1944 | Het Memorandum Stadsontwikkeling, bekend als het stadsuibreidingsplan, wordt samen met een toelichting daarop, per brief de Gemeenteraad aangeboden.
Vandaar zal het na goedkeuring worden doorgestuurd naar Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland die er naar verwachting in 1945 ook hun goedkeuring aan zullen hechten.
| |
voorj. 1944 | Wethouder J. Dinkelaar en hoofdopzichter Plantsoenendienst A. Geurtsen spannen zich bijzonder in om de voedselsituatie in Schiedam op peil te houden. Zij sluiten allerlei contracten af met boeren in Kethel, Zevenhuizen en op het eiland Rozenburg voor de levering van voedingsgewassen aan de stad Schiedam zodra men kan oogsten.
| |
voorj. 1944 | De gemeente Schiedam levert op last van Staatsbosbeheer een stapel van 15 meter bomenhout ten behoeve van electriciteitsgeneratoren. Verspreidt over de gemeente sneuvelen hiervoor voornamelijk iepen en wilgen.
| |
25-5-1944 | Van de Wehrmachtsbefehlshaber in den Niederlanden, de General der Flieger Friedrich Christiansen, wordt Schiedam gedwongen een groot aantal bomen te kappen in het Sterrebos en het Volkspark zodat daarvan palen kunnen worden gemaakt die in de onbebouwde gebieden rondom de stad moeten worden geslagen om vliegtuiglandingen te voorkomen.
| |
4-6-1944 | (Gemeente)arbeiders maken op bevel van de Duitse Weermacht een aanvang met het kappen van bomen in het Sterrebos en het Volkspark. De bomen zijn bestemd voor het slaan van palen in de onbebouwde gebieden rondom de stad
| |
6-6-1944 | De Geallieerde troepen landen massaal in Normandië. De bevrijding van Europa begint hiermee.
| |
17-6-1944 | Johannes Jacobus Schmidt, waarschijnlijk verraden door een in de buurt wonende NSB'er, wordt gearresteerd terwijl hij bezig is in zijn drukkerij Trouw aan de Rotterdamsedijk 68. Hij drukte illegaal vlugschriften tegen de Duitse bezetter. Hij wordt in het Oranjehotel in Scheveningen opgesloten.
| |
22-6-1944 | De 20-jarige Jan van der Most uit de Kreupelstraat moet gedwongen in Duitsland werken, weigert dat en duikt onder. Lopend in het Broersveld wordt hij door een Schiedams lid van de Duitse Sicherheits Dienst (SD) aangesproken en vlucht. Na een waarschuwingsschot blijft hij staan en wordt gearresteerd (Hij kwam kort daarna in het Duitse concentratiekamp Suisse bij Leipzig terecht en stierf daar de hongerdood).
| |
21-7-1944 | In het Hoofdbureau van Politie aan de Lange Nieuwstraat worden door verraad twaalf politiemannen betrapt bij het luisteren naar Radio Oranje die oorlogsnieuws uitzendt vanuit Engeland. De twaalf worden gevangen genomen en verdwijnen successievelijk in Duitse concentratiekampen.
Het betreft: H.F. Berghuis, M.J.A. Hertog, G. Jonges, J. Kerkhoff, J.W.D. van Krogten, Th. van Lienden, H.D. Linschoten, A. van der List, J.C. van Noortwijk, W.A.A.M. Verhoeven, G. Vlietstra en J.C.F. Volbeda.
| |
29-7-1944 | In kamp Vught wordt Petrus van der Smit, wonende Buijs Ballotsingel 6a door de Duitse bezetter gefusilleerd. Hij zat in het ondergronds verzet en werd bij een wapendropping door de Geallieerden bij Helvoirt gearresteerde, samen met zijn collega's.
| |
29-7-1944 | Johannes Jacobus Schmidt, waarschijnlijk verraden door een in de buurt wonende NSB'er, wordt in kamp Vught gefusilleerd omdat hij in zijn drukkerij Trouw aan de Rotterdamsedijk 68 illegaal vlugschriften tegen de Duitse bezetter drukte.
| |
31-8-1944 | In het Sterrebos en het Volkspark zijn 1668 bomen gekapt sedert 25 mei jl. toen daarvoor de opdracht van de Duitse Wehrmacht werd ontvangen. De bomen worden verwerkt tot palen die in de onbebouwde percelen rondom de stad moeten worden geslagen als beveiliging tegen vliegtuiglandingen, omdat Schiedam volgens de Befehlshaber der Wehrmacht in den Niederländen Christiansen tot oorlogsgebied is verklaard.
| |
sep 1944 | Paul Mak, directeur van distilleerderij De Graauwe Hengst en B.G. Hoogendam, ondernemer, hebben 'ondergronds' als verzetsleiders tegen de Duitsers, de leiding in Schiedam bij de spoorwegstaking die door het landelijk verzet is uitgeroepen.
| |
1-9-1944 | Hoofdopzichter bij de Plantsoenendienst A. Geurtsen is 25 jaar in gemeentedienst. Burgemeester D.G. Draaijer feleciteert hem daarmee. Geurtsen wenst echter geen ontvangst door B en W.
| |
5-9-1944 | Er spelen zich deze dinsdag in heel Nederland en dus ook in Schiedam emotionele taferelen af naar aanleiding van de berichten dat ons land elk moment bevrijd kan worden van de Duitse bezetting. De geallieerden hebben namelijk in de voorgaande dagen in hoog tempo terrein gewonnen. Men spreekt (later) van Dolle Dinsdag want iedereen die op de een of andere manier met de Duitse bezetter gecollaboreerd heeft én vele leden van de NSB, vlucht de stad uit, richting Duitsland.
| |
7-9-1944 | Er waait een hevige storm over Schiedam. In het Sterrebos en het Volkspark worden honderden bomen ontworteld. Vele Schiedammers maken van de gelegenheid gebruik om brandhout te verzamelen voor de komende winter omdat steenkool vrijwel niet meer is te verkrijgen.
| |
17-9-1944 | De heer Arie Martinus Timmermans, door de Duitsers gearresteerd als gijzelaar op 19 juli 1941, komt vrij. Hijj heeft meer dan een jaar gevangen heeft gezeten in concentratiekamp Buchenwald in Duitsland. Daarna zat hij nog drie jaar als gijzelaar in Haaren en St. Michielsgestel.
| |
17-9-1944 | In Schiedam wordt, aanvankelijk aarzelend, deelgenomen aan de landelijke spoorwegstaking die vanuit Londen door Radio Oranje (namens de regering in ballingschap) wordt bevolen. De heren P. Mak, B.G. Hoogendam en H.M. Willemse hebben de (ondergrondse!) leiding. Zij zorgden er voor dat het betrokken spoorwegpersoneel in Schiedam, hun loon toch uitbetaald kregen via het (ondergrondse) Nationaal Steunfonds.
| |
okt 1944 | Als snel na 5 september, Dolle Dinsdag, wordt duidelijk dat de Geallieerden Nederland niet op korte termijn kunnen bevrijden. Vele NSB-ers en andere Duitsgezinden, collaborateurs, komen, ook in Schiedam, terug.
| |
6-10-1944 | De gemeente levert 6000 kg aardappelen aan het Gemeente Ziekenhuis aan de Nassaulaan van de oogst in de gemeenteplantsoenen die in totaal 13.350 kg aardappelen opleverde.
| |
11-10-1944 | De Dienst Gemeentewerken moet op bevel van burgemeester D.G. Draaijer uit hun voorraad, brandhout leveren aan de Gemeentelijke Reinigings- en Ontsmettingsdienst en aan de Keuringsdienst voor Vee en Vlees omdat de kolenhandelaar Vredebregt & van Pelt geen steenkool kunnen leveren.
| |
nov 1944 | Kapelaan Koopman vertrekt naar Westfalen in Duitsland om de mannen bij te staan die bij de grote razzia's van 10 en 11 november werden gedwongen in Duitsland te werken.
| |
10-11-1944 | Grote razzia in Rotterdam en Schiedam. Ongeveer 8000 Duitse soldaten worden ingezet om de omgeving van de genoemde steden af te zetten zodat niemand er in en er uit kan en andere Duitsers pakken alle mannen van tussen de 17 en 40 jaar op om gedwongen in Duitsland te gaan werken. Vrijwel elk huis wordt doorzocht als er niet uit eigen beweging met hen wordt meegegaan. Velen proberen door 'onder te duiken' (zich te verstoppen) om niet mee te hoeven. Dat is gevaarlijk want in het door de Duitsers verspreide 'Bevel' staat onder meer, vet gedrukt: Op hen die pogen te ontvluchten of weerstand te bieden, zal worden geschoten. Duizenden mannen worden opgepakt en naar Duitsland vervoerd, soms met de meest primitieve vervoermiddelen.
| |
11-11-1944 | De razzia van de Duitsers, die gisteren begon, om mannen tussen de 17 en 40 jaar op te pakken en te dwingen om in Duitsland te werken wordt vandaag voortgezet.
| |
21-12-1944 | De directeur van Gemeentwerken ir. H.B.J. Aikema stelt per brief burgemeester D.G. Draaijer voor om de nog niet gebruikte plantsoenen en sportvelden te gaan inzaaien met voedingsgewassen om de ernstige honger enigszins het hoofd te kunnen bieden. Hij noemt hierbij de sportvelden aan de Boshoek, aan de Damlaan, tussen het Openbad aan de Havendijk en houthandel van De Wetering en de plantsoenen aan de Swammerdamsingel.
| |
winter '44-45 | Overal in de stad worden bomen omgezaagd om als brandhout te dienen vanwege de felle kou en het feit dat al lang geen steenkool meer te kopen is. Als de bomen niet meer voorradig zijn worden leegstaande huizen en andere objecten die verlaten zijn of lijken, (zoals de bomen etc. op het terrein van de voormalige Officierentuin) van het daarin aanwezige hout beroofd. Deze winter gaat de geschiedenis in als de Hongerwinter (vanwege de koude en het gebrek aan voedsel in het westen van het land).
| |
1945 | Dit jaar werken er al 17 lekenzusters naast de nonnen van de Congregatie van de H. Carolus Boromeus in de Dr. Nolet Stichting (later Nolet Ziekenhuis genaamd).
| |
1945 | Schiedam telt 202 bedrijven, waarin werkzaam 15.247 personen.
| |
1945 | Oprichting van de "Katholieke Kring".
| |
3-1-1945 | Een bakkerswagen van de Schiedamse bakkerij De Geer wordt door hongerige stadgenoten geplunderd.
| |
4-1-1945 | Burgemeester D.G. Draaijer reageert op de brief dd. 21-12-1944 van ir. H.B.J. Aikema: hij gaat akkoord met verbouwing van voedselgewassen in de gemeentelijke plantsoenen maar niet op de genoemde sportvelden. (zie 21-12-1944)
| |
14-1-1945 | De familie Bubberman, bestaande uit vader, moeder en vier kinderen, wonende in de François Haverschmidtlaan 58, wordt door de SD gearresteerd als verdacht van illegale handelingen. Bij de huiszoeking worden wapens van de illegale Knok Ploeg (KP) gevonden. De familie wordt naar het Oranjehotel in Scheveningen vervoerd. Vader en de oudste zoon komen later om in Neuengamme. De moeder en dochter komen na de oorlog vrij, de jongste zoon ontsnapt.
| |
6-2-1945 | De Duitsers schieten op overvliegende Geallieerde vliegtuigen. Er vallen Duitse afweergeschutgranaten in de Mesdaglaan, op de Broersvest en op de Singel waar ze ontploffen. In de Mesdaglaan en de Broersvest vallen twee dodelijke slachtoffers. Op de Singel loopt de Lutherse predikant V.W.F.B. Schmidt met kerkrentmeester N.J. Marks sr en twee anderen. De predikant en de drie anderen lopen ernstige verwondingen op.
| |
7-2-1945 | De twee Schiedammers die gisteren zwaargewond werden bij de ontploffing van Duitse luchtafweergranaten, overlijden. Eén van hen is de heer N.J. Marks die op de Singel werd getroffen. Het andere slachtoffer is een meisje van 5 jaar.
| |
15-2-1945 | Gemeentesecretaris N.J. Post krijgt van de Duitsers het bevel om de twee villawoningen in de Emmalaan (Julianalaan) te vorderen voor de Duitsers. Ook de woningen op de nummers 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20, 24, 26, 30, 32 en 34 treft dat lot. De bewoners moeten hun huizen binnen drie dagen verlaten hebben. Alleen kostbaarheden, meubelen en linnengoed mochten ze meenemen. De rest moet blijven staan. (Na de bevrijding blijkt dat de Duitsers de woningen leeggeroofd hebben, zie bij 15 april)
| |
maart 1945 | Het ondergronds verzet maakt een tekening van een plattegrond van een door de Duitsers gevorderd terrein met luchtafweergeschut aan de Harreweg, de inundatie van de Zouteveense polder en van zgn. weermachtpalen. De tekening bevindt zich in het archief van de Binnenlandse Strijdkrachten (NBS).
| |
7-3-1945 | Na een wekenlange discussie tussen burgemeester D.G. Draaijer, wethouder J. Dinkelaar en de directeur van Gemeentewerken ir.H.B.J. Aikema wordt door de burgemeester definitief besloten dat sportveld Boshoek een paardenwei kan worden maar de sportvelden aan de Spieringshoek, het weiland naast het Gemeente Ziekenhuis aan de Nassaulaan, de bijterreinen van SVV in het Volkspark nabij houthandel De Wetering mogen niet bestemd worden voor verbouw van voedingsgewassen. Wat wèl wordt toegestaan is het omzetten in in volkstuinen van het terrein langs de Maas, de vm. Officierentuin en het terrein aan de Damlaan dat behoorde aan s.v. Excelsior e.a., benevens een terrein aan de Havendijk.
| |
12-3-1945 | De directeur van Gemeentewerken ir. H.B.J. Aikema meldt burgemeester D.G. Draaijer desgevraagd dat de boeren Rip en Lindt in Kethel alsmede Lourens in Schiedam geen deel van hun grond beschikbaar stellen om daarvan volkstuinen te maken ten behoeve van de voedselvoorziening.
| |
13-4-1945 | De in 1941 afgezette burgemeester Mr. Dr. F.L.J. van Haaren wordt getroffen door een hersenbloeding en overlijdt.
| |
15-4-1945 | Duitse militairen van het FLAK-regiment 155, gelegerd in de gevorderde woningen aan de Emmalaan (Julianalaan), vertrekken naar Duitsland en stelen vrijwel de gehele inboedel mee.
(FLAK = Fliegerabwehrkanone)
| |
mei 1945 | Oprichting van sociëteit De Vrijheid o.a. door Paul Mak, oud-commandant van het georganiseerde verzet in Schiedam met voornamelijk oud-verzetsmensen en ex-gegijzelden als lid.
| |
mei 1945 | De familie van mr.dr.ir. M.M. van Praag keert na een lange reis, lichamelijk ongedeerd, terug in Schiedam vanuit het concentratiekamp Theresiënstadt in Tsjechië Hun huis in de Nassaulaan is echter door anderen ingenomen. Na enige tijd kan de heer Van Praag zijn oude functie als directeur van de Gemeentelijke Woningdienst weer innemen.
| |
mei 1945 | Hoewel de schade in het eerste oorlogsjaar meevalt, bevindt de werf Gusto zich in mei 1945 in een "verregaande staat van ontmanteling". In deze periode sluit de werf zich aan bij een groep bedrijven (o.a. Conrad-Stork en L. Smit & Zn.) die later de IHC-Holland vormt (Industriële Handelscombinatie), gericht op research en technische samenwerking.
| |
mei 1945 | Van de zijde van het Militair Gezag wordt meegedeeld dat de directie en de commissarissen van de NV Wilton-Fijenoord geschorst zijn. M.J. Römer is bereid gevonden tijdelijk als beheerder op te treden. Hij blijft ook directeur van het GEB.
| |
mei 1945 | Andrew Whyte is als geallieerd militair betrokken bij de voedselvoorziening in Schiedam.
| |
mei 1945 | De beruchte Peter van Steijn, die de laatste maanden met zijn bende Schiedam onveilig maakt en duizenden liters jenever heeft gestolen, wordt voor de officier van Justitie geleid.
| |
mei 1945 | De Commissie tot Zuivering van het Burgerlijk Bestuursapparaat te Schiedam, is begonnen met haar werkzaamheden. Het adres is Burgemeester Knappertlaan 214a. Secretaris is politie-inspecteur W.H. Kloeseman. De politieke gevangenen, ondergebracht in een voorlopig kamp in het Sterrebos, in een overdekte ruimte van oliemaatschappij De Gulf, verhuizen naar een geschikter logies bij distillateursbedrijf Johs. de Kuyper & Zoon aan de Buitenhavenweg.
| |
1-5-1945 | Wijnhandelaar Hendrik Adriaan Marius Jonker Roelants, geboren in Schiedam op 3 april 1899, overlijdt als oorlogsslachtoffer in het Duitse Salzwedel, Sachsen-Anhalt Zijn begraafplaats is tot nu toe onbekend.
| |
4-5-1945 | Er gaan geruchten dat de oorlog afgelopen is. Maar via de illegale radio's wordt hiervan geen bevestiging gegeven.
| |
5-5-1945 | De Tweede Wereldoorlog is afgelopen. Het is de eerste bevrijdingsdag in Schiedam. De Duitse bezetters zijn al eerder vertrokken. Er zijn nog geen Geallieerde troepen in de stad gesignaleerd.
| |
5-5-1945 | Arrestatie door de Binnenlandse Strijdkrachten, 's morgens om ongeveer 4 uur, van de Duitsgezinde commissaris van politie in Schiedam, W.M. Versteeg wonende in de Willem de Zwijgerlaan 42. De man weigert op sommatie uit zijn huis te komen waarop de arrestatieploeg onder leiding van H. Hoving en J.J. Donkers enige salvo's afvuurt. Daarop komt Versteeg naar buiten, om genade roepend. De man blijkt ook nu zijn kogelvrij vest te dragen.
Verder worden burgemeester D.G. Draaijer en politie-inspecteur J.A. Schotvanger opgepakt.
| |
5-5-1945 | In alle uitbundigheid ervaart de Schiedamse bevolking de bevrijding. De oorlog is over. Op het stadhuis wordt burgemeester D.G. Draaijer ontslagen en in zijn plaats wordt K. Bosch, belastinginspecteur, door de heer P. de Bruin, lid van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, als waarnemend burgemeester geïnstalleerd.
| |
11-5-1945 | De als 'fout' beschouwde burgemeester D.G. Draaijer schrijft een brief aan H.M. Koningin Wilhelmina met het verzoek hem 'eervol ontslag te verlenen'.
| |
14-5-1945 | Er worden in Schiedam vele herdenkings- en bevrijdingsdiensten in de Protestantse en Rooms-Katholieke kerken gehouden ter gelegenheid van het einde van de Tweede Wereldoorlog op 5 mei.
| |
14-5-1945 | In kunsthandel "De Protector" te Rotterdam wordt een portret van de koningin, geschilderd door Herman Mees, tentoongesteld. Het schilderij is door de gemeente Schiedam aangekocht voor het Schiedamse stadhuis. Het is in het geheim geschilderd tijdens de bezettingsjaren vanaf een foto die uit Engeland kwam toen koningin Wilhelmina daar verbleef.
| |
14-5-1945 | Padvinders van de Nederlandse Padvinders Vereniging, St. Franciscusgroep en Padvindersgilde hebben na goede samenwerking, in tien uur tijd - na voedseldroppings door de Geallieerden - in korte tijd drie schepen geladen en gelost van in totaal 135 ton. Ruim 10.500 zakken worden aan de wal gebracht en bij de fa. Producto aan de Nieuwe Haven opgeslagen voor verdeling onder de hongerende bevolking. De door de lucht aangevoerde goederen bevatten onder andere blikken met biscuits en blikjes met corned beef.
| |
14-5-1945 | Waarnemend burgemeester K. Bosch brengt in gezelschap van o.a. kolonel Von Frijtag Drabbe, commandant van de mariniers in de meidagen van 1940 te Rotterdam, het stoffelijk overschot van de Schiedamse marinier die destijds sneuvelde, van de Algemene Begraafplaats naar de RK begraafplaats over.
| |
14-5-1945 | De beide in de Grote Kerk en St. Liduinakerk gehouden herdenkingsdiensten voor geallieerde militairen worden druk bezocht. Militaire en burgerlijke autoriteiten wonen de diensten bij welke in de eerste plaats bedoeld zijn voor de in Schiedam gelegerde Engelse en Canadese militairen en de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (NBS). Op de Algemene Begraafplaats worden kransen gelegd ter herdenking van de oorlogsslachtoffers. Met muziek van de "Band van de 48 Highlanders of Canada" en een samengestelde kapel van Harpe Davids en St. Ambrosius trekken de militairen door de stad.
| |
14-5-1945 | Het bevolkingsregister, dat in maart van dit jaar door de Duitse bezetter werd weggehaald, is weer terug in Schiedam. De gemeente denkt twee maanden nodig te hebben het register weer op orde te hebben. Er zitten nu nog vervalste kaarten tussen, terwijl de kaarten van spoormannen en leden van de ondergrondse er door verzetsmensen die bij de gemeente werkten en door de Duitsers werden gezocht, werden verwijderd. Die moeten er nu dus weer tussen.
| |
9-5-1945 | Aan het Interkerkelijk Beraad (IKB) wordt door het Rode Kruis medegedeeld dat alle kinderen uit Schiedam, die in het Overijsselse Enter zijn geplaatst, het goed maken. Er vinden in Enter en omgeving geen oorlogshandelingen plaats. De eerste geallieerde militairen verschijnen op maandagochtend 9 april in het dorp.
| |
14-5-1945 | De directrice van de Gemeentelijke Openbare Bibliotheek verzoekt degenen die onderdak verleend hebben aan "ondergedoken" boeken, deze weer aan de gemeenschap terug te geven en zo spoedig mogelijk aan de bibliotheek af te leveren. Het betreft vooral de destijds door de Duitse bezetter verboden boeken.
| |
15-5-1945 | Het Interkerkelijk Beraad (IKB) stelt een eigen gaarkeuken in bedrijf. Volgens de laatste cijfers ontvangen thans dagelijks vierduizend volwassenen twee porties eten, een op advies van het Rode Kruis Hulpkorps speciaal toebereide pap. Zevenduizend schoolkinderen, allen medisch gekeurd, ontvangen driemaal per week eten van de IKB-keuken. In de stad zijn hiervoor verschillende uitdeelposten.
| |
16-5-1945 | In de raadszaal van het stadhuis op de Grote Markt vindt de installatie plaats van de diverse commissies van het plaatselijk comité voor Nederlands Volksherstel. De plechtigheid wordt voorgezeten W.A. Hoek, voorzitter van de centrale commissie. Geïnstalleerd worden:
- een bureau-commissie, directeur mr. P. Sanders;
- diverse commissies voor financiële-, medische-, sociale-, economische-zaken, e.d.
- een registratiekantoor genaamd REKA en een financieel kantoor genaamd FINKA.
Het bureau Nederlands Volksherstel is gevestigd in het Oude St. Jacobs Gasthuis aan de Hoogstraat.
| |
17-5-1945 | In de scholen aan het Doeleplein (C), het Edisonplein (O), Frans Halsplein (W) en de Lekstraat (Gorzen) vindt de nummering plaats van de tweede distributiestamkaart. Vóór 26 mei a.s. zullen nieuwe levensmiddelenkaarten worden uitgereikt in het bureau Broersvest 95 zodat de burgers van Schiedam weer voedsel kunnen kopen al is het mondjesmaat.
| |
18-5-1945 | Van de PTT- radiocentrale komt de klacht dat de uitzendingen van de Schiedamse radiocentrale voortdurend worden gestoord door onbevoegden, die trachten zelf een aansluiting tot stand te brengen. Hierdoor moeten vaak belangrijke gedeelten van het radionet worden uitgeschakeld waardoor tal van aangeslotenen worden gedupeerd. Er wordt op gewezen dat tegen personen die zich hieraan schuldig maken zeer streng zal worden opgetreden.
| |
19-5-1945 | De NV Koelhuis en IJsfabriek "De Maas", gevestigd aan de Hoofdstraat 41-45, begint weer met de productie.
| |
19-5-1945 | In de Plantage wordt onder auspiciën van het Nationaal Jongeren Verbond een Volkszangavond gehouden ter gelegenheid van de bevrijding waarvoor de belangstelling zeer groot is. De muzikale begeleiding wordt verzorgd door een strijkorkest onder leiding van J.G. Hakkert. Het kinderkoor "Lenteklanken" brengt enkele liederen ten gehore. Ds. W. de Graaf houdt een speech over vaderlandsliefde. De avond wordt besloten met een driewerf hoera uitgebracht op koningin en vaderland.
| |
19-5-1945 | Schiedam viert ter gelegenheid van de bevrijding door de Geallieerden en de nederlaag van de Duitse bezetter, feest met een receptie, défilé en optocht. Op het stadhuis wordt een receptie gegeven door waarnemend burgemeester Bosch. De heer J. Neeter, verzetsnaam Grote Wout, biedt namens de N.O. (een voormalige ondergrondse organisatie) de burgerij het schilderij van koningin Wilhelmina aan geschilderd door Herman Mees. De burgemeester houdt een toespraak waarin hij met name burgemeester Van Haaren herdenkt. Op het bordes wordt voornoemd schilderij getoond. Na een samenzang begint het défilé van allerlei maatschappelijke organisaties op de Grote Markt.
| |
21-5-1945 | Dr. J.L. Koole uit Delft doet in de Julianakerk aan de Burgemeester Knappertlaan zijn intrede als predikant van de Gereformeerde Kerk Schiedam in de vacature C. Vonk. Als bevestiger treedt op ds. J. van der Meulen. Waarnemend burgemeester K. Bosch houdt een korte rede, waarin hij de nieuwe predikant alsmede de gemeente gelukwenst.
| |
20-5-1945 | In de eerste voetbalwedstrijd om de "Bevrijdingsbeker" verliest Hermes-DVS met 1-4 van Xerxes. Hermes telt verscheidene invallers.
| |
24-5-1945 | De z.g. "speruren of spertijd", uren dat men niet op straat mag zijn en dus binnen moet blijven, die door het Militair Gezag zijn afgekondigd, gelden niet voor Schiedam.
| |
24-5-1945 | Het Interkerkelijk Bureau (IKB) Schiedam helpt Schiedam door 14- en 15-jarigen in de Passage een brood te laten afhalen. Voorts kunnen jongelieden van 19 t/m 22 jaar vandaag aan uitdeelpost Westvest 56 een blik soep of stamppot halen.
Deze uitreiking kan alleen afgehaald worden als de stamdistirbutiekaart met bijbehorend inlegvel overlegd kan worden.
| |
25-5-1945 | Voor kleuters van 2 en 3 jaar is bij het Interkerkelijk Bureau (IKB) een blikje melk af te halen Voorts kunnen jongelieden van 19 t/m 22 jaar vandaag en morgen aan uitdeelpost Westvest 56 een blik soep of stamppot halen.
Deze uitreiking kan alleen afgehaald worden als de stamdistirbutiekaart met bijbehorend inlegvel overlegd kan worden.
| |
25-5-1945 | De Oratoriumvereniging op Gereformeerde grondslag "Laus Deo" hervat de repetities in het Gereformeerde Jeugdhuis, Lange Haven 97. De "Messias" van Händel wordt in studie genomen. Diecteur/dirigent is W.A. Houtman.
| |
26-5-1945 | Voor babies van 8-12 maanden is een halfpond suiker en een halfpond mee af te halen bij het Interkerkelijk Bureau (IKB).
Deze uitreiking kan alleen afgehaald worden als de stamdistirbutiekaart met bijbehorend inlegvel overlegd kan worden.
| |
26-5-1945 | De Schiedamse Politie Sport Vereniging (SPSV) is herrezen. Op het Hermes-DVS terrein wordt een voetbalwedstrijd gehouden tegen de militairen van het in Schiedam gelegerde Royal Canadian Army Service Corps.
| |
26-5-1945 | Buurtvereniging Lange Achterweg brengt aan het Engelse damespersoneel van de Messengers of the Queen een bloemenhulde. De Messengers of the Queen delen ook in die straat regelmatig onder meer koffie, thee, soep, chocola en biscuit uit.
| |
28-5-1945 | In het noodziekenhuis aan de Lange Singelstraat is de honderdste patiënt opgenomen, de honderdste Schiedamse inwoner, die door het Hulpkorps van het Rode Kruis op deze wijze zo ongeveer van de ondergang vanwege de honger wordt gered.
| |
28-5-1945 | De Openbare ULO scholen beginnen vandaag weer met het onderwijs na een lange periode van gedwongen stilstand. School A1 om 9 uur, school G1 om 13.45 uur. Beide scholen geven onderwijs in het schoolgebouw Laan 1a.
| |
28-5-1945 | De militaire commissaris van het district Schiedam maakt bekend dat alle motorrijtuigen geregistreerd dienen te worden. De aangifte moet schriftelijk geschieden bij het Militair Gezag, Nieuwe Haven 105, waar formulieren verkrijgbaar zijn.
| |
28-5-1945 | Dr. N.W. van Gelder overlijdt op 72-jarige leeftijd in Bilthoven. Hij was oud-directeur van de Rijks-HBS te Schiedam. Richtte in 1918 in Schiedam de Burgerwacht op. Hij was ook bestuurder van het Hervormd Weeshuis, de Spaarbank 1820 van de Mij tot Nut v/h Algemeen en van Volkenbond en Vrede.
| |
29-5-1945 | De Christelijke Gemengde Zangvereniging De Lofstem hervat de repetities in gebouw Lange Haven 121 inder leiding van dirigent Otto de Vaal.
| |
29-5-1945 | Voetbalclub Ursus de populaire Schiedamse volksclub bestaat 25 jaar. Op 3 juni is er een feestvergadering in gebouw "Eureka" in de Willem Brouwerstraat.
| |
30-5-1945 | Het Interkerkelijk Bureau Schiedam (IKB) deelt mede, dat vandaag aan alle Schiedamse inwoners van 60 tot 65 jaar een half pond boter zal worden uitgereikt. Aan babies tot 8 maanden wordt een half pond tarwemeel verstrekt. Uitreiking vindt plaats in het Passage Theater.
| |
30-5-1945 | Alleen voor mannen geboren in 1926 of daarvoor zullen vanaf heden tot 1 juni tabaksdistributiekaarten worden uitgereikt. De uitreiking vindt plaats in het distributiekantoor aan de Broersvest.
| |
30-5-1945 | Het Hulpkorps van het Rode Kruis, Tuinlaan 70, doet een beroep op de Schiedamse bevolking tot beschikbaarstelling van enkele motorrijwielen en fietsen, teneinde alle diensten sneller te kunnen afwikkelen.
| |
31-5-1945 | Opnieuw uitreiking van het Interkerkelijk Bureau (IKB) Schiedam. Aan jongens en meisjes van 10 en 11 jaar wordt een conservenbus stamppot of soep uitgereikt.
Uitreiking vindt plaats in het Passage Theater.
| |
jun 1945 | Namens de Militair Commissaris wordt medegedeeld dat ruilhandel met Canadezen niet zal worden getolereerd en dat de betreffende goederen in beslag zullen worden genomen. Dit houdt niet in dat iedere andere ruilhandel zonder meer is toegestaan.
| |
jun 1945 | De ergerlijke baldadigheid van de Schiedamse jeugd heeft de politie gedwongen tot het nemen van strenge maatregelen. Hoewel het losbandig bedrijf van ruiten ingooien, vernieling van gebouwen, diefstal van materiaal, enz, zich over de gehele stad heeft uitgebreid, hebben de scholen J1 en J2 aan het Edisonplein wel het meest onder de behandeling van de knapen geleden. Vier van de ergste belhamels zijn gepakt en naar Rotterdam overgebracht om voor de Officier van Justitie te worden geleid.
| |
jun 1945 | De Schiedamse afdeling van de Arbeiders Esperantisten is herleefd, heeft een bijeenkomst gehouden en organiseert weer cursussen.
| |
jun 1945 | Aanmelding voor de Bond van Ex-Politieke Gevangenen uit concentratie-kampen kan te Schiedam geschieden bij A. van Vuuren, Nieuwe Haven 77 of A. Aardoom, Paulus Potterstraat 5.
| |
jun 1945 | Het gemeentebestuur vestigt er de aandacht op dat het opruimen van schuilkelders niet door NSB-ers geschiedt, doch door normale arbeidskrachten die door het Arbeidsbureau aangesteld worden.
N.B. Eerder stond in de krant dat het verboden was op straffe van arrestatie dat niet NSB-ers schuilkelders opruimden.
| |
juni 1945 | In de uitvoering van operatie Black Tulip van de Nederlandse regering wordt de familie Hoppstein van oorsprong rijksduitsers maar 'goed' in de Tweede Wereldoorlog en sinds 1913 in Nederland. Oorspronkelijk in Leerdam later in Schiedam, wonend met een fietsenzaak op de Dam, gearresteerd om over de grens met Duitsland gezet te worden. De buurt protesteert per brief naar de autoriteiten en de familie komt vrij. Toch wordt de familie in 1947 weer opgepakt. Dan komt de pastoor in actie en pleit voor vrijlating. Dat lukt hem ook weer en de Schiedamse familie woont sindsdien ongestoord in de stad.
| |
jun 1945 | Schiedam komt de eer toe het eerste transport kinderen uit het westen des lands, naar de "betere oorden" in het noorden en oosten te hebben verzorgd. Onlangs zijn door de zorg van het Nederlands Volksherstel (NVH) ongeveer 100 kinderen naar Groningen vertrokken. Het uitzendingsschema is druk bezet; voor iedere week is een transport vastgesteld. Spoedig is er een transport naar Engeland, afhankelijk van de beschikbare scheepsruimte, waar kinderen onder Nederlandse leiding vijf maanden lang in kampen zullen verblijven. Ook Zwitserland staat op het programma.
| |
jun 1945 | Het district Schiedam van de Nationale Commissie tot Uitzending van Kinderen 1945 heeft enkele leidsters en leiders nodig voor een kindertransport naar Frankrijk. Gegadigden moeten bereidt zijn drie maanden in Frankrijk te verblijven en tenminste 22 jaar zijn. Eind juli zal het transport vertrekken.
| |
1-6-1945 | Opnieuw uitreiking van het Interkerkelijk Bureau (IKB) Schiedam. Aan jongens en meisjes van 12 en 13 jaar wordt een pond gerstemoutbloem plus een halfpond boter verstrekt.
De uitreiking vindt plaats in het Passage Theater.
| |
2-6-1945 | Opnieuw uitreiking van het Interkerkelijk Bureau (IKB) Schiedam. Aan 23-jarigen wordt een kilo peulvruchten verstrekt. De uitreiking vindt plaats in het Passage Theater.
| |
3-6-1945 | Op de Vlaardingerdijk bij de Burgemeester Knappertlaan ontploft een pantsergranaat, waarbij vijf kinderen min of meer ernstig gewond worden. Vier ervan worden naar het Gemeente Ziekenhuis aan de Nassaulaan overgebracht, waar tegen de avond de 12-jarige Adr. van Thiel uit de Julianalaan overlijdt. De kinderen hadden de granaat vrijdag bij de Vulcaanhaven gevonden.
| |
4-6-1945 | De heer Jac. Mes, typograaf en wonende in de Potgieterstraat 19a, de man die in de oorlogstijd met gevaar voor eigen leven het illegaal verschijnende Parool zette en verzorgde bij Drukkerij Roelants aan de Lange Haven en ook zelf verspreidde, werd een dezer dagen - min of meer met geweld - uit zijn woning gehaald en in de stad op een podium gezet, waar hij door enkele ingezetenen wordt toegesproken. Het is goed dat het gevaarlijke werk dat door hem in de oorlogsjaren in het geheim werd verricht, in het daglicht komt en niet vergeten wordt.
| |
5-6-1945 | Sedert 5 mei is men bezig aan het wegbreken van een uitbouwsel aan de achterzijde van de Grote of St. Janskerk. Bij de verwijdering van deze bijbouw is men gestoten op een andere fundering, waarvan nagegaan wordt of deze bij de oorspronkelijke kerk behoort. De duur van de restauratie is bepaald op drie jaar.
| |
8-6-1945 | Tramlijn 8 van de RET (Schiedam - Coolsingel) rijdt weer. Het publiek kan deze lijn gebruiken 's morgens van acht uur tot half tien en 'smiddags van half vier tot zes uur. Op zaterdag van acht uur tot half tien en van twaalf tot veertien uur. 's Zondags wordt voorlopig niet gereden. Er wordt een beroep op het publiek gedaan, zich inschikkelijk te gedragen en de wachthuisjes netjes te houden.
| |
10-6-1945 | Tijdens een besloten bijeenkomst in het Passagetheater neemt de commandant van Civil Affairs hier ter stede, majoor Corcoran, i.v.m. zijn a.s. vertrek naar Duitsland, afscheid van Schiedam.
| |
10-6-1945 | Het Passage Theater wordt na de oorlog feestelijk heropend met de documentaire film "Desert Victory".
| |
11-6-1945 | De luchtbeschermingsvoorschriften worden met ingang van heden alle ingetrokken, c.g. vervallen verklaard.
| |
13-6-1945 | De RK Sportvereniging "Excelsior" bestaat 25 jaar.
| |
15-6-1945 | Het Passagetheater maakt een aanvang met de normale voorstellingen, behalve het nieuws wordt een komisch filmpje vertoond, waarin de Duitse paradepas en de Hitlergroet op de maat van de Lambeth-walk bespot worden. Joop Walvis bespeelt het orgel; het publiek zingt uit volle borst mee.
| |
15-6-1945 | Uit kringen der Schiedamse burgerij gaan stemmen op om tot de oprichting van een oorlogsmonument voor alle Schiedamse gevallenen gedurende de oorlogsjaren te komen. Bij de heren F.J. Klapwijk en G. van Marion kan men een bijdrage storten.
| |
16-6-1945 | RKSV Excelsior vangt aan met haar cricket seizoen met de : vriendschappelijk wedstrijd Excelsior 1 - British Team en de
competitie-wedstrijd Hermes-DVS - Excelsior 2
| |
16-6-1945 | Mej. C. Plooij, Stadhouderslaan 17 is 25 jaar verloskundige en evenzoveel jaar gemeenteverloskundige.
| |
17-6-1945 | Schiedam besluit de viering van de bevrijding met een 'Kermis-Attraction' op het feestterrein Van 't Hofplein te Schieam welke elke dag dagelijks was geopend van 2 tot 22 uur.
| |
17-6-1945 | De medische commissie van Nederlands Volksherstel deelt mede dat tot heden zich 2.949 personen hebben opgegeven voor schurftbehandeling, doch dat zich slechts 1.662 personen hebben gemeld bij de Gemeentelijke Ontsmettingsdienst aan de Buitenhavenweg. De commissie roept iedere schurftlijder op zich te melden.
| |
17-6-1945 | Uit Raamsdonksveer arriveert een Rode Kruis Hulpteam van 20 meisjes en vrouwen. Een z.g. gezinshulp-.colonne die hier drie maanden zal blijven. Hun leidster is mej. J.T. Ribbens. De meisjes hebben vóór hun vertrek uit Brabant prinses Juliana ontmoet en die maakte zoveel indruk dat de groep zich de Julianakolonne noemde en onder die naam in Schiedam bekend werd.
| |
19-6-1945 | Bij Wilton-Fijenoord wordt het eerste schip na de Tweede Wereldoorlog voor reparatie opgenomen. Het is het ms. Philip Wouwerman van de Holland-Amerika Lijn.
| |
20-6-1945 | Waarnemend burgemeester K. Bosch schrijft in een brief aan het Militair Commissariaat, zetelend aan de Nieuwe Haven 105, dat 'het Stedelijk Muziekcorps en zijn dirigent geen lid van de Kultuurkamer zijn geweest'.
| |
20-6-1945 | Het Stedelijk Muziekkorps concerteert weer voor het eerst in de Plantage.
| |
22-6-1945 | Het Rode Kruis geeft een tuinfeest dat o.a. wordt bijgewoond door waarnemend burgemeester K. Bosch. Aan hem en aan enkele firma's welke zich gedurende de bezetting verdienstelijk hebben gemaakt voor de voedselvoorziening van de ondergrondse organisaties, worden kleine geschenken aangeboden. Een uitgebreid programma boeit het talrijke publiek nog tot laat in de avond.
| |
23-6-1945 | In de aula van het Stedelijk Museum wordt afscheid genomen van het Rode Kruis HulpKorps. De bijeenkomst wordt muzikaal opgeluisterd door klassiek pianospel van notaris A.S.H.A. Blaisse. De leiding van de Rode Kruis HulpKorps, de artsen Küppers en Van de Ven spreken hun dank uit voor de waardering van overheidswege en de ontvangen geschenken.
| |
23-6-1945 | Waarnemend burgemeester K. Bosch vestigt er de aandacht op, dat het nog steeds verboden is met de uitvoering van enig bouwwerk te beginnen alvorens daarvoor de goedkeuring te hebben ontvangen van de algemeen gemachtigde voor de wederopbouw. Uitgezonderd is schilder- en witwerk alsmede behangen, maar niet het herstel van glaswerk. Lopende goedkeuringen en/of materiaal toewijzingen zijn met ingang van heden vervallen.
| |
23-6-1945 | Het Rode Kruis organiseert voor alle teruggekeerde en "opgedoken" krijgsgevangenen een feestavond. Onder overlegging van een militair zakboekje kon men kaarten verkrijgen aan het gebouw Lange Nieuwstraat 197.
| |
23-6-1945 | Huisarts J.C.W. Groenewegen herdenkt dit weekend het feit dat hij 25 jaar geleden zijn arts-praktijk in Schiedam begon. Ook is hij 25 jaar getrouwd.
| |
24-6-1945 | Schiedammer Luc Buist, door de Amerikanen bevrijd uit het Duitse concentratiekamp Dachau, komt terug in Nederland te Vaals.
| |
24-6-1945 | De 1e Schiedamse Biljart Vereniging "Entre Nous" herdenkt het 25-jarig bestaan met een receptie in hotel-café L. Bliekendaal.
| |
27-6-1945 | In veel Schiedamse woningen branden de gloeilampen weer en speelt de radio, want er is weer electrische stroom. De Gemeente Techische Bedrijven zijn druk bezig met het aanbrengen van "gemeente stoppen"(zekeringen). Volgens directeur J. Doets van de GTB heeft iedereen binnen enkele dagen weer stroom. Wel dient men zuinig te zijn, want de strafmaatregelen zijn hard en met het stellen van voorbeelden zal men niet zuinig zijn. De heer Doets verwacht dat de gasleveranties nog wel zes weken op zich laten wachten.
| |
28-6-1945 | In het pand Lange Nieuwstraat 195, het huis van wijlen J.M. van der Schalk, vindt de opening van het Tehuis voor Verwaarloosde Kinderen plaats. Het huis is al als zodanig ingericht en bekend als het Rowallanhuis.
| |
29-6-1945 | De burgemeester van Schiedam doet een dringend beroep op de werkgevers hier ter stede om hun personeel zoveel mogelijk vrij te geven op vrijdag 29 juni a.s., de verjaardag van Prins Bernhard. De gemeentelijke bureaus zullen gesloten zijn.
| |
29-6-1945 | De wijze waarop Schiedam voor de eerste maal in vrijheid de verjaardag van Prins Bernhard viert zal menigeen nog lang heugen. Het is een volksfeest in de ware zin des woords. De dag begin met een reveille en kerkdiensten. Op de Broersvest is een défilé van verenigingen voor de burgemeester. Op de Grote Markt is een kinderzanghulde, waarmee het middagprogramma is geopend, met sportwedstrijden, kinderspelen en volksdansen. Hoogtepunt is het avondprogramma met volkszang, een polonaise door de stad naar het vuurwerk op de Rotterdamsedijk.
| |
jul 1945 | De krant heeft een gesprek met de directeur van Gemeentewerken, ir. H.B.J. Aikema, over de plannen ten aanzien van het behoud van één van de schaarse recreatie-oorden van onze stad: het Volkspark en het Sterrebos.
| |
jul 1945 | Er wordt een afdeling van de Communistische Eenheidsvakbeweging opgericht, bekend als de Eenheidsvakcentrale (EVC) . Het secretariaat van het voorlopig bestuur is gevestigd in de Herenstraat 41.
| |
jul 1945 | H. M. Jansen, van Leesbibliotheek Modern in de Boerhaavelaan 122a plaatst een advertentie met de tekst: Hartelijk dank aan alle bekenden voor de belangstelling, getoond bij mijn terugkeer uit Duitsland. Een woord van hulde aan diegenen die na mijn arrestatie in 1942 het illegale werk hebben voortgezet.
| |
jul 1945 | De Schiedamse afdeling van de Algemene Nationale Bond van Handels- en Kantoorbedienden Mercurius kiest een definitief bestuur. Het secretariaat is gevestigd in de Huijsmansstraat 21a.
| |
jul 1945 | Volgens G. Rinck, de nieuw benoemde chef van het bijkantoor Schiedam van het Gewestelijk Arbeidsbureau, lopen er in Schiedam honderden werkloze jongemannen rond. Hij ziet een oplossing voor dit probleem een tewerkstelling, bijv. in het Sterrebos en de Plantage. Ook moeten er cursussen georganiseerd worden.
| |
jul 1945 | Er wordt een afdeling van de Nederlandse Volksbeweging opgericht. Voorzitter is mr. H.B. Engelsman. Het secretariaat is gevestigd aan de Oranjestraat 10.
| |
jul 1945 | Aangezien zich in Schiedam en omgeving reeds verscheidene gevallen van typhus hebben voorgedaan en gebleken is, dat het openbare water in deze gemeente ernstig gevaar oplevert voor het verspreiden van deze ziekte en tevens van de Ziekte van Weil, wordt er op gewezen dat het ingevolge de Verordening van de Militaire Commissaris voor Rotterdam, vanaf 7 juni verboden is te baden of te zwemmen in grachten, kanalen en andere openbare wateren of plaatsen binnen deze gemeente. Overtreding van dit verbod is gevaarlijk en strafbaar.
| |
jul 1945 | Het HARK-comité (Hulp Actie Rode Kruis) zendt aan de burgemeester van Geldermalsen het meubilair dat in Schiedam werd ingezameld. Instanties op het terrein der hulpverlening opperen het een stad of dorp te adopteren voor directe hulpvoorziening. Men denkt aan plaatsen in oost of zuid, met name in de Veluwezoom, de Betuwe en langs de Limburgse Maas die zwaarder getroffen zijn dan sommige plaatsen in het westen.
| |
jul 1945 | De afdeling Schiedam van de Algemene Nationale Bond van Handels- en Kantoorbedienden "Mercurius" heeft een voorlopig bestuur geformeerd. Een ledenvergadering zal een definitief bestuur kiezen.
| |
jul 1945 | Er zijn plannen tot verbouwing van het Musis Sacrum, teneinde dit gebouw, dat feitelijk niet meer geschikt is voor uitvoeringen en andere bijeenkomsten beter aan zijn doel te kunnen doen beantwoorden.
| |
jul 1945 | Stadgenoot Mr. P. Sanders, wordt na zijn promotie tot doctor in de rechtsgeleerdheid, benoemd tot secretaris van minister-president Prof. Ir. Schermerhorn. De functie van directeur van het Vereniging voor Volksherstel (VVH), wordt thans waargenomen door Mr. G.M. Hovingh.
| |
2-7-1945 | Onder auspiciën van Nederlands Volksherstel wordt het Comité Oorlogsmonument Schiedam geïnstalleerd. Voorzitter is W.A. Hoek, secretaris, J.F. v.d. Meer, penningmeester A. Hoek (notaris) en Commissarissen P. v. Marion en F.J. Klapwijk.
| |
4-7-1945 | Alle personen van Duitse nationaliteit moeten zich melden bij de afd. Vreemdelingendienst aan het Hoofdbureau van Politie aan de Lange Nieuwstraat. Niet verschijnen heeft strafrechtelijke maatregelen tengevolge.
| |
7-7-1945 | Het Rode Kruis deelt gratis baden uit. De gelegenheid daarvan gebruik te maken bestaat voor iedereen op zaterdag 7 juli, tussen 7 en 12, en tussen 2 en 5 uur aan de Buitenhavenweg, terrein Gemeentereiniging. Zeep en handdoeken zijn ter beschikking.
| |
7-7-1945 | Het Sportfondsenbad Schiedam heropent. Voorlopig kan er gezwommen worden op woensdag en vrijdag van 14-21 uur en zaterdag 9-18 uur. De prijzen zijn voor volwassenen f. 0,45 en jongeren tot 16 jaar f.0,35.
| |
9-7-1945 | De eerste politieke vergaderingen vinden plaats. De Anti-Revolutionaire Partij en Christelijk Historische Unie in het Verenigingslokaal aan de Nieuwe Haven en de "vrienden van de waarheid" d.w.z. de Communistische Partij Nederland, in Musis Sacrum. De laatsten hebben geen volle zaal getrokken. Hier spreekt het vroegere gemeenteraadslid B. Kedde.
| |
9-7-1945 | De noodvoedselvoorziening van het Interkerkelijk Beraad (IKB) zal op maandag 9 juli de laatste maaltijden bereiden. De algemene uitreiking is gisteren al gestaakt. Het IKB gaat zich alleen nog bezighouden met de uitzending van kinderen. De afgelopen weken heeft het IKB 7.000 liter pap, van uitstekende naam, uitgegeven.
| |
11-7-1945 | Het Kantongerecht te Schiedam hervat zijn strafzittingen. Voorlopig zullen deze om de twee weken plaatsvinden.
| |
11-7-1945 | De burgemeester van Schiedam maakt, op last van de Chef-Staf Militair Gezag, bekend:
1. Het onbevoegd in bezit hebben en gebruiken van benzine-bussen van het US-leger, zgn jerrycans, is verboden en strafbaar. Deze bussen moeten onmiddellijk worden ingeleverd aan het Hoofdbureau van Politie.
2. Door de politie zal ernstig aandacht worden geschonken aan het beschadigen en vernielen van militaire telefoondraden. De ouders wordt verzocht er hun kinderen op te wijzen dat deze draden niet als (ophanging van) schommels mogen worden gebruikt, noch op andere wijze mogen worden beschadigd.
| |
12-7-1945 | Wegens hervatting van de treinverbinding Schiedam-Maassluis is de boot-passagiersdienst van het Verenigd Personeelsvervoer (VPV), op dit traject vanaf nu stopgezet. Inlichting over passagiersdiensten R'dam naar Den Haag-Gouda-Dordrecht-Gorinchem worden verstrekt door P.S. Engering NV, Hoofdstraat 29, Schiedam.
| |
14-7-1945 | De Appelmarktbrug over de Lange Haven wordt vanmiddag om vier uur met enige feestelijkheden weer in gebruik genomen worden. Langer dan drie maanden is de brug buiten werking geweest vanwege een aanvaring, waardoor een der z.g. hameipoorten, waarin de kappen hangen, werd gebroken.
| |
15-7-1945 | Handbalvereniging DWS speelt haar eerste thuiswedstrijd tegen Dynamo Rotterdam op het terrein Spieringshoek.
| |
16-7-1945 | C. van Oortmerssen, hoofdopzichter bij de gemeentelijke woningdienst, herdenkt de dag dat hij 25 jaar in dienst is van de gemeente Schiedam.
| |
16-7-1945 | De reisvereniging "Trekvogels", opgericht op 16 juli 1945, vraagt nette dames en heren leden. Secretaris is H. Dries, Vlaardingerdijk 77b, voorzitter Jac. de Winter en penningmeester J. de Bie.
| |
16-7-1945 | Na stillegging door de Duitsers, drie jaar geleden, is het enige melkstandaardisatie bedrijf te Schiedam, "De Landbouw", thans weer in gebruik.
| |
17-7-1945 | De broodbakkers werden er vorige week op gewezen dat in verband met het verbod op nachtarbeid, de verkoop en bezorging van vers brood voor resp.10 en 9 uur 's ochtends niet mag geschieden. De politie houdt nu controle op deze maatregel en om 9 uur begint een complete razzia onder de Schiedamse broodbezorgers, welke drie kwartier duurt, gedurende welke tijd een tiental bezorgers van verschillende firma's, groot en klein, een bekeuring oploopt. De bezorgers zijn over het algemeen verontwaardigd.
| |
17-7-1945 | De feestelijkheden naar aanleiding van het 25-jarig bestaan van de RK sportvereniging Excelsior worden geopend met een plechtige hoogmis in de Havenkerk en een reünie in Musis Sacrum.
| |
19-7-1945 | Het Hervormd Rusthuis in de Tuinlaan viert het 12½-jarig bestaan met een tuinfeest, dat wordt bijgewoond door het bestuur van de vereniging Nederlands Hervormd Rusthuis, de verpleegden, het personeel en een kleine kring van vrienden.
| |
19-7-1945 | Het IKB biedt in het Monopole Theater alle medewerk(st)ers een afscheidsavond aan. Het aantal medewerkenden is zo groot dat de bijeenkomst in twee delen moet worden gehouden. Waarnemend burgemeester K. Bosch bedankt het IKB namens de gehele bevolking. Ds. Tonsbeek, directeur van het bureau, bedankt Th.J.L. van de Berg voor zijn verdiensten en het beschikbaarstellen van zijn kantoor en personeel. Hij ontvangt hiervoor een schilderij van de schilder Louis Heijmans. Tot laat in de avond blijven de IKB-ers bijeen.
| |
21-7-1945 | Het bestuur van de Bond van Ex-Politieke Gevangenen afd. Schiedam verzoekt alle ex-politieke gevangenen of hun nagelaten betrekkingen te Schiedam zich te melden aan het adres Nieuwe Haven 77c, Paulus Potterstraat 51b of St. Liduinastraat 88b.
| |
22-7-1945 | Max Croiset speelt in het Monopole Theater een stuk van Lenid Andrejew, genaamd "De Gedachte". De directie van Monopole is voornemens meer dergelijke bijeenkomsten te organiseren, waarop goede kunst zal worden uitgevoerd op het gebied van muziek en toneel.
| |
25-7-1945 | Ex-onderduikers die gedurende de bezettingstijd verzorgd zijn door de mannen met de onderduiknaam Trouwborst (Jac. Donkers) of Grote Piet (Piet Stolk), worden verzocht zich bij het bureau Lange Nieuwstraat 197 te melden.
| |
26-7-1945 | In een ingezonden brief bericht een verontruste Schiedammer: De kappers in de Gorzen hebben hun prijzen verhoogd van herenknippen, zelfs van 30 tot 50 cent. Ook distributie artikelen zijn duurder dan in de stad, o.a. paling. Terwijl men in andere winkels f. 1, 00 betaalt moet de arbeider in de Gorzen f. 1,20 op de toonbank leggen. Wat men er ook aan doet, tot nog toe is hieraan geen verandering gekomen. Er moet toch echter een instantie zijn die aan deze praktijken een eind kan maken?
| |
26-7-1945 | De waarnemend burgemeester van Schiedam K. Bosch maakt bekend dat de vaststelling van een plan van uitbreiding wordt voorbereid voor het gebied van de gemeente Schiedam, begrensd door Havendijk, Oude Spuikanaal, de Nieuwe Maas en de Hoofdstraat.
| |
26-7-1945 | De krant plaatst het volgende bericht: Wil degene die op 7 juni 1944 in de urinoir aan de Singel t.o. RK Kerk een radio gevonden heeft, deze tegen beloning terugbezorgen? Daar 't huis door SD (Sicherheitsdienst) werd leeggehaald, moest deze (radio) verdwijnen. Singel 10.
| |
27-7-1945 | Honderd kinderen, waarvan 60 uit Schiedam, 34 uit Vlaardingen en 5 uit Maassluis vertrekken naar Frankrijk, uitgezonden door de Commissie tot Uitzending van Nederlandse kinderen. In bussen vertrekt men van de Hoogstraat naar Brussel, waar men overstapt op de trein naar Parijs. Bij pleegouders in de provincie zal men drie maanden te gast zijn.
| |
27-7-1945 | Met grote aanplakbiljetten wordt het publiek gewezen op de gevaren van het stadsgas dat thans nog in de gasleidingen zit. Dit is zeer explosief. De gasfabriek moet dit gas eerst verwijderen voordat tot levering van lichtgas kan worden overgegaan. Het blijkt dat een deel van het publiek uit nieuwsgierigheid toch even de gaskraan geopend heeft zoals hier en daar op straat is te ruiken. "Als men nu nog eens een paar ouderwetse ontploffingen wil hebben, dan houdt men een lucifer bij de open gaskraan. Men zal opzien van hetgeen er dan gebeurt".
| |
28-7-1945 | Buurtvereniging Rubensplein en omgeving organiseert vanavond een gecostumeerde voetbalwedstrijd ten bate van de actie "West helpt Zuid", op het terrein Boshoek. De entree-prijs bestaat uit huishoudelijke artikelen. Aan deze wedstrijd gaat een wedstrijd tussen Hermes-DVS en voetbalvereniging Schiedam vooraf.
| |
30-7-1945 | De Politieke Opsporingsdienst (POD) in Schiedam begint met de arrestatie van hier woonachtige Rijksduitsers. Zij zullen naar Duitsland worden afgevoerd. Voor eventueel aanwezige Joodse personen die de Duitse nationaliteit bezitten, wordt bij de arrestatie een uitzondering gemaakt. Zij zijn echter de enigen. Ook Duitsers die reeds voor 1940 in ons land zijn, worden meegenomen. In Schiedam bedraagt het aantal arrestanten ongeveer 70.
| |
31-7-1945 | De directeur van de Technische Bedrijven maakt bekend dat het in de bedoeling ligt voorlopig gas te geven van 11 uur tot 12.30 uur. Of dit inderdaad mogelijk zal zijn hangt van veel factoren af, o.a. de aanvoer van grondstoffen, technische mogelijkheden en - niet het minst - van de houding van de verbruikers. Men dient dan ook de uiterste zuinigheid te betrachten en absoluut na te laten buiten de gasuren om gas aan het net te onttrekken.
| |
aug 1945 | De Politieke Opsporingsdienst (POD) in Schiedam overweegt vrouwelijke politieke gevangenen van het interneringskamp op de werf Wilton-Fijenoord over te brengen naar een oud fabrieksgebouw aan de Schie nabij Huis te Riviere. Er zijn thans 170 vrouwelijke en 424 mannelijke gevangenen.
| |
aug 1945 | De Politieke Opsporingsdienst (POD) meldt dat, teneinde de zuivering van het overheidspersoneel gevestigd of werkzaam in de gemeente Schiedam, zo juist mogelijk te doen geschieden, iedereen in de gelegenheid wordt gesteld gemotiveerde klachten omtrent ambtenaren en werklieden in te dienen bij de secretaris van de zuiveringscommissie, Burgemeester Knappertlaan 140. De indiening van klachten, uitsluitend op politiek gebied, dient schriftelijk te geschieden vóór of op 13 augustus, onder opgave van naam en adres van de afzender.
| |
aug 1945 | De drie plaatselijke centrales van het Nationaal Verbond van Vakverenigingen (NVV), het RK Werkliedenverbond en het Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV) vormen een Raad van Overleg. J. Hartkoorn is voorzitter, H. Wiekenkamp, vice voorzitter en B.J.J. Westdijk, secretaris/penningmeester.
| |
aug 1945 | In verband met het benoemen van het kiescollege is een Commissie van Vertrouwensmannen aangewezen die de burgemeester zal adviseren. Het zijn: J.G.B. Dommering, A. de Groot, H. Sabel, A.F.A. van Velzen en H.M. Willemse. Ook dhr. B.G. Hoogendam is aangezocht.
| |
aug 1945 | L.C. W. leider van de Schiedamse Distributiedienst, wordt door de POD gearresteerd en opgesloten in het interneringskamp aan de Buitenhavenweg.
| |
aug 1945 | De Schiedamse Kunstkring hervat het werk dat vijf jaar heeft stilgelegen. In een circulaire aan de vroegere leden deelt men mede dat in de herfst een algemene ledenvergadering zal worden gehouden. De heer A. Ledeboer is benoemd tot administrateur.
| |
1-8-1945 | De voorzitter van het Schiedamse comité van de Hulpactie Rode Kruis (HARK), Mr. G.M. Hovingh, spreekt een korte rede uit bij de opening van de "HARK-winkel" in het Stedelijk Museum. Er is een kledingmagazijn ingericht. Over het algemeen is de textiel van goede kwaliteit en voor het grootste deel nieuw. Landen van herkomst o.a. Nieuw Zeeland, Cuba, Z. Afrika, Brazilië, Engeland en Amerika.
| |
2-8-1945 | Schiedam adopteert het plaatsje Oostburg in Zeeuws-Vlaanderen. Oorspronkelijk is Made (N-Br) toegewezen, doch op verzoek van de Hulp Actie Rode Kruis (HARK) is het Oostburg geworden. Vandaag vertrekt een kleine commissie, om de toestand ter plaatse in ogenschouw te nemen en daarna rapport uit te brengen. Onder auspiciën van de HARK zal daarna een grootse propaganda-campagne en inzamelingsactie worden gehouden.
| |
2-8-1945 | Het Bureau Massavoeding, een afdeling van het Commissariaat voor de Voedselvoorziening, wordt opgeheven. De werkzaamheden zullen worden voortgezet door de Centrale Keuken. Reden: de animo voor de stamppot is belangrijk geslonken. Van 26.000 liter soep die de keuken in de barre hongerdagen heeft afgeleverd is de productie teruggelopen tot 3.000 liter stamppot. Wel maken nog veel bedrijvengebruik van de voorziening. Drie uitdeelposten blijven nog bestaan, n.l. Van Smaleveltstraat, Rozenburgsestraat en Oostsingel. Kaartverkoop blijft aan het bureau Dwarsstraat gevestigd.
| |
2-8-1945 | Een advertentie: Voor vergaderingen en recepties. Cantine Slachthuis, Vlaardingerdijk 300. Pachter M. Bevers, Huijsmansstraat 43c.
| |
3-8-1945 | Onderzoek door de gehele stad onder de winkeliers, met als gevolg enkele slachtoffers. Deze winkeliers hebben op vrijdag klanten bediend met distributiebonnen die pas op zaterdag geldig worden. De winkeliers, in Schiedam nu vier zaken, worden drie maanden van bevoorrading uitgesloten.
| |
4-8-1945 | Hoewel op 3 augustus werd aangekondigd dat de gasfabriek vanaf morgen, 5 augustus gas zal leveren van half vijf tot zes uur en op zondag van twaalf tot twee uur, wordt dit vandaag al weer ingetrokken: gaslevering blijft van 11 tot 12.30 uur, op zondag van 12 tot 14 uur.
| |
5-8-1945 | Van overheidswege wordt de Schiedamse burgerij verzocht deze zondag 5 augustus, ter gelegenheid van de verjaardag van Prinses Irene, de Nederlandse en de oranjevlag uit te steken.
| |
6-8-1945 | Schiedam staat in het teken van Oostburg. De teruggekeerde commissieleden zijn zeer onder de indruk van de nood die in Oostburg heerst. De bevolking woont er in bunkers en kelders. Men zet een inzamelingsactie op touw, in het bijzonder voor potten, pannen, lepels, e.d. De commissie rekent op de daadwerkelijke hulp der Schiedamse bevolking.
| |
6-8-1945 | Eerste atoombom tegen Japan gebruikt op Hirosjima. (Ook) in Schiedam dringen de gevolgen van dit wapen nog niet door.
| |
7-8-1945 | Vanaf vandaag tot en met 10 augustus zal er gelegenheid zijn aanvraagformulieren af te halen ter verkrijging van de brandstoffenkaart T 509, voor steenkool in het seizoen 1945/1946. De formulieren moeten worden afgehaald en na invulling ingeleverd bij de plaatselijke Distributiedienst, Broersvest 95.
| |
10-8-1945 | Er wordt gas wordt geleverd van 10-19 uur. Men deelt daarbij mee dat een gezin van twee personen over 60 dagen mag beschikken over 34 kubieke meter. Alleenstaanden krijgen 17 m3.
| |
10-8-1945 | De Centrale Keuken gaat het eten afzonderlijk uitgeven, d.w.z. aardappelen, groente en jus apart. Het is voor de krant aanleiding om dit te vermelden on de kop: "Centrale keuken als restaurant".
| |
11-8-1945 | In het Stedelijk Museum is een tentoonstelling ingericht met werk van de Schiedammer Louis Heijmans.
| |
11-8-1945 | In het Zakkendragershuisje houdt de amateur-schilderclub Studio een tentoonstelling van werken van leden.
| |
13-8-1945 | In één dag een pakhuis vol. De eerste dag van de inzameling voor Oostburg is geheel geslaagd. Met zes wagens is de HARK erop uitgetrokken, er zijn zelfs grote verhuiswagens bij.
| |
14-8-1945 | Nieuws op de voorpagina van de krant: als gevolg van de atoombom einde van de oorlog. Japan capituleert.
| |
17-8-1945 | Koos de Kapper adverteert: Gelegenheidsdichter. Declamatie. Maken en houden van toespraken. Franklinstraat 1a, hoek Koos de Kapperplein.
| |
18-8-1945 | Waarnemend burgemeester K. Bosch van Schiedam maakt ingevolge art. 37 der Woningwet bekend dat bij de gemeentesecretarie voor ieder ter inzage is neergelegd het ontwerp van een uitbreidingsplan in hoofdzaak voor het gedeelte der gemeente, begrensd door de Havendijk, het Oude Spuikanaal, de Nieuwe Maas en de Hoofdstraat (Het Hoofd).
| |
18-8-1945 | In zaal Irene aan de Nieuwe Haven houdt de communistische Eenheidsvakcentrale (EVC), een informatieve vergadering.
| |
22-8-1945 | Bij de winkeliers en venters in vis wordt als toegift haring aan de ingezetenen afgeleverd, op basis van één haring per distributiebon, tegen een prijs van 11 cent per stuk.
| |
23-8-1945 | Het Militair Gezag ontslaat uit de interneringskampen voor politieke gevangenen te Schiedam alle personen boven de 60 jaar. Dit ontslag is alleen gebaseerd op hun leeftijd, hun zaak komt verder nog voor de rechter. Aan deze vrijgelatenen is huisarrest opgelegd maar omdat de afdeling Volkshuisvesting een groot gedeelte van de vroeger door deze personen bewoonde woningen aan andere mensen heeft toegewezen, komt het thans voor dat enige ex-gedetineerden op straat kunnen worden gezien op zoek naar onderdak. Dit laatste is echter slechts van tijdelijke aard. Zodra een ieder onderdak heeft wordt streng de hand gehouden aan de bepalingen geldende voor huisarrest.
| |
26-8-1945 | De RK Wandelsportvereniging DKW herdenkt het 10-jarig bestaan met een mars van 25 km. waaraan 200 deelnemers meelopen. Na de mars en prijsuitreiking volgt een uitgebreid feestprogramma.
| |
28-8-1945 | Sigarenmagazijn P. Soeters is verplaatst van Broersvest 57 naar de overzijde Broersvest 48 (waar voorheen Hijmans fotohandel was gevestigd).
| |
29-8-1945 | Advertentie.
Welke firma of instelling kan permanent 50 stoelen verhuren voor het houden van kerkdiensten? Gereformeerde kerk Schiedam. Sterenberg Rotterdamsedijk 220.
| |
31-8-1945 | Koninginnedag 1945 begint met één minuut stilte. De dag wordt verder gevuld met een geslaagd programma en muziek, dans, optochten, vuurwerk en verlichting. Ook een plechtige kranslegging bij het tijdelijk opgericht oorlogsmonument aan de kop van de Plantage. Bestuursleden van de Oranjevereniging bezoeken zieken in ziekenhuizen en bejaarden in rusthuizen. Café's e.d. mogen tot 12 uur 's avonds open blijven en buurthuizen tot 1 uur 's nachts.
| |
31-8-1945 | In het Passagetheater worden met ingang van heden in de pauze, weer variété-voorstellingen gegeven.
| |
sep 1945 | Nederlands Volksherstel, afd. Schiedam stuurt drie schepen, elk inhoudende 300 ton meubilaire goederen, naar Oostburg in Zeeuws-Vlaanderen in het kader van hulp aan door de oorlog zwaar getroffen gebieden.
| |
sep 1945 | Waarschijnlijk nog deze maand zullen de hotel-, café- en restaurantbedrijven, alsmede de slijterijen, weer bevoorraad worden met gedistilleerde dranken op basis van 40% van het gebruik in normale tijden.
| |
sep 1945 | De Schiedamse Boks- en Athletiekvereniging Sandow zal haar trainingsavonden opnieuw beginnen. Sandow, die op 19 april 1946 haar 25-jarig bestaan hoopt te vieren, is op krachtsport-gebied een der oudste verenigingen in Nederland en in Schiedam de enige vereniging waar het boksen en worstelen, met succes wordt beoefend.
| |
1-9-1945 | De afd. Schiedam van de Nederlandse Protestanten Bond stelt Zuster C.G.M. van Deutekom, als wijkverpleegster aan. Voor zover de werkzaamheden dit toelaten kunnen ook niet-leden van de vereniging" Wijkverpleging van de Ned. Prot. Bond " hulp inroepen.
| |
2-9-1945 | In verband met het 15-jarig bestaan van de Korfbalvereniging Schiedam worden op zondag 2 september a.s. op het terrein Boshoek jubileumwedstrijden georganiseerd.
| |
4-9-1945 | Kethel houdt hedenavond, morgen en overmorgen diverse Oranje-festiviteiten. Vanavond is er een concert, morgen (woensdag) een defilé van schoolkinderen en een optocht met praalwagens. Donderdag houden 75 tilbury's een feestelijke optocht en tot slot een samenzang.
| |
4-9-1945 | Directeur J.W. de Groot van het Musis Sacrum besluit tot een grondige restauratie van het gebouw, alleen de buitenmuren blijven in de oude staat. De voorgevel krijgt een moderner uiterlijk. Pand Lange Haven 111 zal aan het Musis Sacrum worden toegevoegd. Aan de achterzijde worden twee vleugels toegevoegd. In december hoopt men het vernieuwde theater voor het publiek te openen.
| |
6-9-1945 | Vijfenzeventig Schiedamse kinderen vertrekken met de trein naar Zwitserland om daar weer aan te sterken. Ze blijven 3 á 4 maanden weg.
| |
6-9-1945 | Leden van de voormalige Nationaal-Socialistische Jeugdorganisaties zoals de Nationale Jeugdstorm etc. beneden de 18 jaar, zijn niet geinterneerd. De Politieke Opsporingsdienst (POD) heeft nu een bureau Jeugdzaken opgericht dat belast is met toezicht op bedoelde kinderen, politiek en sociaal. Men zoekt gezinnen om deze kinderen op te nemen. Bureau Jeugdzaken aan de Singel 22a geeft gaarne inlichtingen en ziet opgaven van gastgezinnen met belangstelling tegemoet.
| |
7-9-1945 | De Ned. Vereniging tot Bescherming van Dieren afd. Schiedam houdt haar jaarvergadering. Het gehele bestuur treed af, om de leden de gelegenheid te geven zich uit te spreken over het beleid van de afgelopen 5 jaar. In de Dierenkliniek, gevestigd Broersvest 173 werden in die periode behandeld: 181 honden, 92 katten, 163 geiten, 74 konijnen, 8 kippen, 13 kanarievogels en 3 papegaaien. Pijnloos werden gedood: 9 honden, 16 katten en 1 konijn.
| |
8-9-1945 | Zestig kinderen vertrekken voor een half jaar naar Zweden. Er wachten nog honderdvijfenzeventig kinderen op uitzending naar Engeland.
| |
8-9-1945 | Grote Schiedamsche uitbreidingsplannen. Naar een stad van 120.000 inwoners. Marinebasis Den Helder naar hier? Een nieuw stadhuis en politiebureau staan ook op het programma. Dit zijn enkele punten uit een gesprek van een verslaggever met waarnemend burgemeester K. Bosch.
| |
13-9-1945 | Het ms. Westerdam van de Holland Amerika Lijn wordt voor herstel en afbouw naar de werf Wilton-Fijenoord te Schiedam gesleept. Het is een van de schepen waaraan in oorlogstijd langzaam werd voortgebouwd maar na driemaal tot zinken te zijn gebracht en even zoveel keren te zijn gelicht werd dat gestopt.
| |
14-9-1945 | Door de communistische Eenheids Vakcentrale (EVC) is een afdeling Metaalbewerken opgericht. Het dagelijks bestuur bestaat uit de heren W. Abcouwer. P. Mol en J. Karstanje. Het secretariaat is gevestigd in de Nicolaas Beetsstraat 26b
| |
16-9-1945 | In verband met het 25-jarig bestaan van de voetbalclub SFC speelt men een wedstrijd tegen een SVV combinatie.
Uitslag 4-2 voor SFC.
| |
17-9-1945 | Teneinde een overzicht te krijgen van het totaal aantal in de gemeente Schiedam door of vanwege Duitse instanties op georganiseerde of ongeorganiseerde wijze "gevorderde rijwielen, worden betrokkenen verzocht ten gemeentesecretarie (afd. A stadhuis) aangifte te doen, met gebruikmaking van bepaalde formulieren, welke daar verkrijgbaar worden gesteld.
| |
19-9-1945 | De afd. Schiedam van het Ned. Rode Kruis krijgt in het Verenigingslokaal een feestavond aangeboden van de Schiedamsche Scabies Bestrijders. De heer F. Baron voert het openingswoord. Ook colonne-dokter J.H. v.d. Berg maakt de avond mee.
| |
22-9-1945 | Driekwart van Schiedam heeft een woning, meldt chef Huisvesting K.J. Heijboer. Maar iedere dag staan er tussen 9 en 12 uur dus gemiddeld 50 mensen bij het Gemeentelijk Bureau Huisvesting in de rij. Wel zijn alle Schiedamse oorlogsslachtoffers aan huisvesting geholpen, eveneens de teruggekomen 15 á 20 Schiedamse jodenfamilies en enkele gedupeerden die van elders ingekomen zijn.
| |
25-9-1945 | Het hoofd van de POD te Schiedam W.H. Kloeseman verzoekt degenen, die J.B. Greeven, alias Oom Joop, in de concentratiekampen te Amersfoort en Vught als blok-oudste hebben meegemaakt, hem over zijn gedragingen te willen inlichten.
| |
25-9-1945 | In de Openbare Leeszaal wordt een Indische tentoonstelling geopend welke deze week voor het publiek toegankelijk is.De organisatrice is mej. J.J.G. Degenaar
| |
25-9-1945 | De waarnemend burgemeester van Schiedam K. Bosch brengt ter openbare kennis, dat B en W van Schiedam bij besluit van 20 september 1945, de vaststelling van een plan van uitbreiding voorbereiden voor het gedeelte der gemeente, begrensd door de spoorbaan Delft- Schiedam, de Poldervaart, de Laan van Bol'Es, de Oude Haag, ed.
| |
26-9-1945 | Biljartverenigingen die strijden om de Luijfel-beker zijn:
- D.G.M. Centrum
- Thalia E.V.S.
- Rembrandt Eurika
- Entre Nous Unie
- Karsseboom De Sluis
- Nieuwe Brug
| |
27-9-1945 | Voor de eerste maal na de bevrijding houdt de Koninklijke Vereniging Oost en West, afdeling Schiedam een ledenbijeenkomst. In zijn openingswoord herdenkt de waarnemend voorzitter Mr. J. Witkampf, de in Duitsland overleden voorzitter Dr. C. Bubberman.
| |
28-9-1945 | Dr. U. Schults neemt officieel afscheid als directeur van de Rijks-HBS. Woordvoerders zijn o.a.
Ir. C. Houtman namens het gemeentebestuur en de commissie van Toezicht op het Middelbaar Onderwijs
Dr. P. Herfst, rector van het Gymnasium; Ir. D. Vollemans namens oud leraren en leraren; J. Rozendal namens het Gem. Openbaar LO; K. v.d. Pant namens HBS-Schoolvereniging "Onder Ons".
| |
1-10-1945 | Het hoofd van de POD te Schiedam verzoekt opsporing, aanhouding en overbrenging naar de POD te Schiedam van Herbert Engelshoven, oud ongeveer 24 jaar, vermoedelijk Nederlander, doch als Duitser genaturaliseerd, afkomstig uit Bonn. H. Engelshoven wordt verdacht van moord, c.q. doodslag gepleegd op de gebroeders J.G. en L.A. Eijkenbroek, wonende te Schiedam.
| |
1-10-1945 | Tramlijn 4 van de RET die de route Schiedam-Koemarkt- Station Maas rijdt en v.v., zal weer zo spoedig mogelijk beginnen.
| |
2-10-1945 | Voor de zuivering van het personeel van de PTT te Schiedam en omliggende gemeenten is een commissie ingesteld. Tot en met 15 oktober kan men klachten en gegevens, betreffende de houding van het PTT-personeel schriftelijk indienen bij de secretaris der commissie: J.W. Ris Burgemeester Knappertlaan 195b.
| |
2-10-1945 | In de afgelopen week deden zich twee sterfgevallen voor door typhus. Aangezien het aantal typhus gevallen nog niet afneemt wordt ieder aangeraden de grootst mogelijke reinheid in acht te nemen.
| |
2-10-1945 | Tijdelijk burgemeester K. Bosch van Schiedam maakt bekend, dat gedurende veertien dagen bij de Gemeentesecretarie ter inzage is neergelegd het door B en W op 2 oktober vastgestelde uitbreidingsplan in hoofdzaak voor het gedeelte der gemeente Schiedam het welk begrensd wordt door den Havendijk, het Oude Spuikanaal, de Nieuwe Maas en de Hoofdstraat ("Het Hoofd").
| |
6-10-1945 | De kandidatenlijst voor leden voor de tijdelijke gemeenteraad is als volgt:
RK: P.B.M. Alberts, G.P. Bakker, C. Kramers, Th.L.J. Lansbergen, P.M.J. Nolet, A.J.C. v. Oppen, P.J. Scheffers, F.J. Schuurmans, W.H. v.d. Toorn, H.M. Willemse,
S.D.A.P.: Mevr.H. Benthem de Wilde, J.M. Blazer, M. Elsing, J. Hartkoorn, H. Kornfeld, A.J. van Lith, H. Sabel, J. Scheffers, G.J. Smit.
Vrijzinnig Democratische Bond: mr. P. van Bochove
C.H.: H.v.d. Kraan, J. Poot, N. Scheurkogel, P.W. van Vledder, P. de Wagenaar, F.A. de Wolff
Lib.: G.M. Hovingh, H.A.M. Roelants
Communisten: B. Kedde
Partijloos: H.B. Engelsman
De Anti-Revolutionaire Partij (ARP) kon op voorstel van hun voorman Jan Schouten niet instemmen met een Tijdelijke gemeenteraad waarvan de leden niet gekozen waren en deed dus niet mee.
| |
6-10-1945 | De leden van het kiescollege kiezen een tijdelijke gemeenteraad tijdens een bijeenkomst in het stadhuis op de Grote Markt. Verwacht mag worden dat de samenstelling van de nieuwe raad binnenkort bekend gemaakt zal worden.
| |
7-10-1945 | Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de Katholieke Grafische Bond afdeling Schiedam, wordt in de kapel van "Huize St. Liduina " een H. Mis opgedragen van dankbaarheid, waarna voor de leden een ontbijt en feestvergadering in een der zalen van Hotel Beijersbergen plaats vindt.
| |
8-10-1945 | In opdracht van de Chef Staf Militair Gezag is de uitreiking van de zgn. bewijzen van politieke betrouwbaarheid met ingang van heden stopgezet. Personen of zaken, die voor bepaalde doeleinden inlichtingen omtrent zekere personen behoeven ter beoordeling van hun politieke betrouwbaarheid kunnen zich bij de POD vervoegen.
| |
9-10-1945 | De Vakgroep Burgelijke en Utiliteitsbouw afdeling Schiedam is opgericht.
Het bestuur: N. Scheurkogel, voorzitter; Th.H. Kreuger, vice-voorz.; L.J.van Ameijden, secretaris; P.N. Kuypers penningmeester; H. Simons, commissaris.
| |
9-10-1945 | De Vereniging voor Veilig Verkeer afdeling Schiedam wordt opgericht. Voorzitter is G.W. van Bergen Walraven, vice voorz: Mr. W.A. Hoek, secretaris: E. den Hoed, penningm.: Mr. G.M. Hovingh en nog een aantal bestuursleden.
Het bestuurswerk zal allereerst gericht zijn op het werven van donateurs en leden, waarbij de jeugd vooral doelgroep is.
| |
10-10-1945 | Aan alle kinderen geboren in de bevrijdingsmaand mei en koninginnemaand augustus in de jaren 1939 t/m 1944, reikt het Inter kerkelijk Beraad (IKB) een cake uit. De cakes zijn verkregen uit niet duurzame grondstoffen, die verwerkt moesten worden.
| |
10-10-1945 | Een Schiedamse jongeman, Harry Noordhoek, uit de Stadhouderslaan 47, heeft geruime tijd in Japanse gevangenkampen doorgebracht. Hij is thans op weg naar huis en schreef aan zijn moeder een brief. Hierna volgen citaten uit de brief.
| |
12-10-1945 | Ouders of voogden, die hun kinderen of pupillen voor herstel van gezondheid naar Zwitserland wensen te sturen en onder willen brengen bij eigen relaties, kunnen zich om nadere inlichtingen wenden tot het Bureau van de Kinderuitzending Hoogstraat 112. Alleen kinderen, lijdende aan asthma, bronchitis of praetuberculose, van 4 t/m 13 jaar komen in aanmerking.
| |
13-10-1945 | Bij het tijdelijke monument voor de gevallenen wordt een krans gelegd door de clubs aangesloten bij de Schiedamsche Bond voor Lichamelijke Oefening.(SBLO)
Deelnemende sportverenigingen zijn: Schiedamse Politie Sport Vereniging (SPSV), Schiedamse IJsvereniging (SIJV), De gymnastiekverenigingen Door Oefening Kracht (DOK), Martinit en Tot Heil Onzer Ribbenkast (THOR).
De voetbalverenigingen SVV, DWS, Schiedamse Boys, SFC, Gusto, Demos en de Schiedamse Sportvereniging de Parallelweg(SVDPW), Schiedam, Ursus en Martinit.
| |
15-10-1945 | In Hotel-Restaurant Beijersbergen wordt de ledenvergadering gehouden van de afd. Schiedam van het Volksonderwijs. Voorzitter van M. Germeraad treedt af en hij wordt opgevolgd door de heer A.D. Vink.
De bestuursleden P. Soetens en A.M.E. Odé treden af en worden opgevolgd door de heren Mooser en H.H.J. Hol. De heer Gemeraad was 25 jaar verbonden aan het Volksonderwijs.
| |
17-10-1945 | In intieme kring herdenkt mej. Marie Kruining haar 25-jarig jubileum bij het RK Onderwijs.
| |
18-10-1945 | Ter gelegenheid van de viering van het 25-jarig bestaan van de Schiedamsche Politie Sport Vereniging zal men op het terrein Boschhoek een voetbalwedstrijd organiseren tussen twee veteranen elftallen van de Politie.
Het A elftal is totaal 533 jaar oud
Het B elftal is totaal 509 jaar oud.
Eindstand 2-2 na strafschoppen won het B elftal.
Op 8 november is er een feestavond in de RK Volksbond.
| |
20-10-1945 | Voetbalvereniging SFC houdt een receptie t.g.v. het 25-jarig bestaan. Wethouder J. Dinkelaar voert het woord namens de Gemeentelijke Sportcommissie en het gemeentebestuur. Van de afdeling Rotterdam van de KNVB ontvangt men een plaquette.
| |
20-10-1945 | In de ledenvergadering van de afd. Schiedam en Omstreken van de Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst, zijn tot bestuursleden gekozen in bestaande vacatures:
- Mr. G.M. Hoving, advocaat en procureur
- Mej. A.C. Suyver, apotheker
- G.P. Wattez, tandarts.
| |
20-10-1945 | De meisjes uit Brabant, bekend geworden onder de naam Julianakolonne, die de Schiedamse bevolking zo belangeloos hebben geholpen om de eerste noden na de oorlog te helpen overwinnen, met aan het hoofd leidster juffrouw Ribbens, nemen afscheid van Schiedam in het gebouw van het Nederlands Volksherstel (NVH) aan de Hoogstraat, het St. Jacobsgasthuis. Namens de Schiedamse bevolking spreekt Koos de Kapper in dichtvorm een dankwoord. Ook de tijdelijk burgemeester K. Bosch is aanwezig en overhandigt de groep een officiële dankbetuiging. Van ir. W.A. Hoek, voorz. van het Het Nederlands Volksherstel, ontvangen ze een Delfts blauw bord. Van de arts A.L.J. Kunze krijgen ze een oorkonde.
Parfumeriefabriek 'LOTUS' overhandigt een doosje toilet/parfumerie-artikelen aan de meisjes.
| |
20-10-1945 | Tijdens een bijeenkomst op het stadhuis worden de leden van de Tijdelijke Gemeenteraad definitief gekozen tot raadslid in de Voorlopige gemeenteraad (er zijn nog geen verkiezingen geweest). Aangezien drie leden van de Anti-Revolutionaire Partij hebben zich teruggetrokken, zal de Voorlopige raad uit 30 leden bestaan. De namen van de nieuwe raadsleden zijn verder overeenkomstig de lijst genoemd onder 6 oktober 1945.
| |
22-10-1945 | A.L.J. de Waas is 25 jaar in dienst van A.L.J. van de Veer's kledingbedrijven, Hoogstraat 174. Hij is bedrijfsleider van de zaak in Schiedam.
| |
24-10-1945 | Tot directeur van de in te stellen Gemeentelijke Geneeskundige Dienst is benoemd de heer J.H.v.d. Berg, arts bij de geneeskundige Dienst te Amsterdam.
| |
24-10-1945 | Het 1e Bataljon, 2e Militaire afdeling der Gezagstroepen houdt in de RK Volksbond een feestavond. Optredende artiesten zijn o.a. Kilima Hawaïans, Daan Hooykaas, de Schiedamse zangers Wim en Bram Scholte met muzikale ondersteuning van Lou Woudstra. Goochelaar is dokter Koopmans. Een bal met muziek van The Melody Serenaders besluit de avond. Burgemeester K. Bosch en politiecommissaris H. van Veen wonen de avond bij.
| |
27-10-1945 | In "de Beiaard" wordt tot 5 november een expositie gehouden van schilderijen en terra-cotta's van Gerard Batelaan. De toonkamers zijn geopend van 10.00 uur-12.30 en van 14.00- 16.30
| |
27-10-1945 | Kamerverhuurders en pensiongasten kunnen formulieren verkrijgen op het bureau Broersvest 111 voor het aanvragen van vaste brandstoffen. Distributiedienst Schiedam.
| |
28-10-1945 | Dr. Van Unnik spreekt in de Grote Kerk zijn intreepredikatie uit na door Ds. Tonsbeek bevestigd te zijn .
Ds. Tonsbeek, die verder gaat als hulpprediker, neemt afscheid tijdens deze dienst.
| |
29-10-1945 | Ds. Hoffman, hervormd predikant, richt een wijkvereniging op welke ten doel heeft om krachtiger het geestelijk werk in zijn wijk aan te pakken. Staande de vergadering geven zich reeds honderd personen als lid op.
| |
29-10-1945 | In gebouw "Irene" heeft de afdeling Schiedam van de SDAP een openbare vergadering. Als spreker is uitgenodigd mr. L.A. Donker, Tweede Kamerlid.
| |
okt 1945 | Onlangs is de kiel gelegd van het eerste grote schip dat Wilton-Fijenoord na de oorlog gaat bouwen: de Annenkerk voor de Verenigde Nederlandse Scheepvaartmaatschappij (VNS).
| |
31-10-1945 | Tot directeur der Technische Bedrijven wordt de heer L.D.J. Adriaanse benoemd en tot tuinarchitect de heer J.J. Schipper, geboren te Zaandijk, thans werkzaam te Groningen.
| |
1-11-1945 | De heer D. van Dijk, ontvanger der Directe Belastingen, Invoerrechten en Accijnzen is 40 jaar in dienst van het Rijk.
| |
2-11-1945 | De waarnemend commissaris van politie H.A.M. Roelants verzoekt het volgende: Zij, aan wie één of meerdere postduiven te koop worden aangeboden of ten geschenken worden gegeven, of zij, die postduiven opvangen, worden verzocht dit ten spoedigste aan het Hoofdbureau van Politie op te geven.
| |
3-11-1945 | De arbeiders van Wilton-Fijenoord staan sinds enige tijd een deel van hun vrije tijd af om huishoudelijke artikelen te maken voor getroffen Nederlanders. De directie werkt mee door machines en materiaal beschikbaar te stellen. Van oud materiaal worden stoelen, ledikanten, fluitketels, bussen e.d. gemaakt. Een dezer dagen is de eerste zending aan Volksherstel overgedragen, op een personeelsavond, die Volksherstel aan de arbeiders aanbied.
| |
4-11-1945 | SVV heeft de eerste competitie-wedstrijd, tegen VFC met 2-0 gewonnen. Beiden doelpunten zijn door Jan Schrumpf gemaakt. Hermes-DVS verloor van Ajax met 2-6.
De Schiedamse doelpunten zijn van Lou Borranie en Cock van der Tuyn.
| |
5-11-1945 | In gebouw Irene viert voetbalvereniging SFC haar 25-jarig bestaan. H. de Jong wordt tot ere-voorzitter benoemd. Van hem ontvangt het bestuur een voorzittershamer. Van de leden ontvangt men een clubvlag.
| |
7-11-1945 | Toneelvereniging Amicitia geeft na vijf jaar afwezigheid een toneelavond in de RK Volksbond. Voorzitter O. Veenendaal opent de avond met een dankwoord aan de donateurs en herdenkt de gevallenen. Gespeeld wordt "Zijne Excellentie Hein" en "De oom uit Amerika".
| |
7-11-1945 | Joop Walvis is te horen op de radio. Een verslaggever reist een keer met hem mee. Men is tien uur op reis naar Hilversum voor een uitzending van 30 minuten. Walvis speelt o.a. Washington Post en het bekende De Capo.
| |
9-11-1945 | Ter gelegenheid van het 60-jarig bestaan van de Vereniging ter Bevordering van het Christelijk Onderwijs recipieert het bestuur in het Verenigingslokaal. Wethouder J. Dinkelaar voert het woord namens de Gemeente. T. Slavenburg, voorzitter en P. Krommenhoek secretaris, die resp. 25 en 40 jaar lid van het bestuur zijn, krijgen enige boeken overhandigd door C. van Daalen, namens de schoolhoofden avn de vereniging.
| |
11-11-1945 | De 1e Schiedamse Biljartvereniging Entre Nous start met jubileumwedstrijden vanwege het 25-jarig bestaan.
| |
12-11-1945 | Ter gelegenheid van het 35-jarig bestaan van de Koorvereniging van de Nederlandse Protestantenbond (NPB) vindt in hun kerkgebouw aan de Westvest een kerkconcert plaats.
| |
14-11-1945 | B en W houden bij de eigenaren van landerijen en erven, die gelegen zijn tussen de Rotterdamsedijk, de polder Oud-Mathenesse en de bebouwde kom der gemeente Schiedam, een schouw over de sloten van hun land of erf met de kunstwerken er in.
| |
15-11-1945 | Vanaf heden worden op veler verzoek de mededelingen van de burgerlijke stand (weer) in de krant geplaatst.
| |
15-11-1945 | Interview in de krant met het Schiedamse zangduo Wim en Bram Scholte, die in 1946 hun 10-jarig jubileum vieren. Dit willen ze vieren in het Monopole Theater waar ze hun carriëre begonnen.
| |
19-11-1945 | T. Slavenburg treedt af als wethouder. Onder zijn leiding zijn de Gemeentereiniging en Havendienst uitgebreid en voorzien van nieuw en modern materiaal.
| |
19-11-1945 | Voor de eerste maal na vijf jaar komt het stadsbestuur weer bijeen onder voorzitterschap van waarnemend burgemeester K. Bosch. Bij de opening wordt oud-burgemeester M. van Haaren en de raadsleden A. de Bruin en C.J.V. Janse herdacht. Voorts worden de afgetreden wethouders bedankt voor hun goede werk, dit zijn C. Houtman, M.M. van Velzen T. Slavenburg en J. Dinkelaar, die resp.28, 26, 18, en 13 jaar in functie zijn geweest.
Nieuw gekozen wethouders zijn mevr. H. Benthem-de Wilde, P.B.M. Alberts en H. v.d. Kraan. Tenslotte worden er nog commissies gekozen.
| |
19-11-1945 | J. Dinkelaar treedt af als wethouder. In 1913 kwam hij in de gemeenteraad. In 1932 volgde hij P. de Bruin op als wethouder van Onderwijs en Sociale zaken. Als wethouder heeft hij o.m. de Handelsavondschool gereorganiseerd, scholen gesticht. De restauratie van het Jacobsgasthuis en de inrichting van het Stedelijk Museum aldaar was mede zijn werk.
| |
19-11-1945 | Mr. M.M. van Velzen treedt af als wethouder. In 1919 kwam hij in de gemeenteraad voor de RK Staatspartij en werd in hetzelfde jaar benoemd tot wethouder van Technische Bedrijven en van de Woningdienst. Hij was mede de stichter van complexen goedkope woningen voor arbeiders en voor grote gezinnen. De straatverlichting had zijn bijzondere aandacht.
| |
19-11-1945 | C. Houtman treedt af als wethouder. In 1911 werd hij gekozen voor de gemeenteraad. In 1917 volgde hij P.M.J.A. Lagerweij op en werd wethouder van Gemeentewerken en Grondbedrijf. Hij heeft in belangrijke mate meegewerkt tot de uitbreiding van de stad. Op 21 maart 1936 werd hij benoemd tot ridder in de Orde van Oranje Nassau.
| |
21-11-1945 | Ter gemeentesecretarie ligt ter visie een ontwerpbesluit tot vaststelling van voorgevel rooilijnen voor de verbreding van de Vlaardingerstraat en de afbraak van bebouwing tussen de Breedstraat en de Zijlstraat. Dit voor de ontsluiting van het uitbreidingsplan van het gebied Nieuwland.
Tevens een ontwerp besluit voor de doortrekking van de Simon Stevinstraat in n.o. richting, naar de Stephensonstraat en in z.w. richting naar de Lange Singelstraat.
| |
21-11-1945 | Om een juist overzicht te verkrijgen van het aantal Schiedamse ingezetenen, dat gedurende de oorlogsjaren door oorlogsgeweld om het leven is gekomen en ter controle van de reeds bekende gevallen, worden nabestaanden dringend verzocht hiervan aangifte te doen. Als oorlogsslachtoffers worden niet aangemerkt personen die in duitse militaire of semi-militaire dienst gesneuveld zijn.
| |
21-11-1945 | De zetelverdeling van wethouders is nu als volgt:
Mevr. H. Benthem de Wilde: Onderwijs, Socale Zaken, Personeel, Openbare Leeszaal en voedselvoorziening.
P.B.M. Alberts: Tech. Bedrijven, Gem. Reiniging, Woningdienst, Entrepot, Sport en Cultuur.
H. van der Kraan: Gemeentewerken, Grondbedrijf en Havendienst.
Financiën wordt door de burgemeester waargenomen.
| |
22-11-1945 | In de onlangs gehouden ledenvergadering van Toonkunst zijn tot nieuwe bestuursleden gekozen: mej. A.C. Suyver, de heren G.M. Hoving, G.P. Wattez en A.W. Schade van Westrum. Laatstgenoemde is tijdelijk voorzitter. Programma voor het komende seizoen: minstens twee uitvoeringen van eigen koor en orkest, één of twee concerten van een groot nationaal orkest.
| |
22-11-1945 | Alhier is een "Vlamgroep" opgericht, ter propagering van de denkbeelden, die tot uiting komen in de Vlam, weekblad voor vrijheid en cultuur waarvan Wim Storm hoofdredacteur is en voorts o.a. geredigeerd wordt door Henriëtte Roland Holst en Jef Last. Kernpunt van de denkbeelden vormt de eenheid van alle socialisten voor het bereiken van practische doelstellingen, waarbij de verschillende levensbeschouwingen dezer socialisten worden gerespecteerd.
secr. W.v.d.Stelt, Maasdijk 144b
| |
22-11-1945 | De kunstenaarsgemeenschap Schiedam 45 (bekend geworden als S'45) wordt opgericht met het doel het kunstleven te verdiepen door het houden van tentoonstellingen, het geven van concerten. Voorzitter is C.F. Lampe.
| |
22-11-1945 | De krant publiceert een artikel over de nieuwe gemeenteraad en wethouders. De strekking daarvan is dat men het moeilijk krijgt door het ontbreken van ervaring.
Burgemeester K. Bosch is onervaren in de politiek, wethouder mevr. H. Benthem-de Wilde is enige tijd raadslid geweest. Wethouder H. van der Kraan is enige tijd raadslid geweest. Wethouder P.B.M. Alberts is onervaren in de politiek.
| |
24-11-1945 | De Vereniging tot bevordering der belangen van de Nederlands Hervormde Kerk te Schiedam, bestaat op 24 januari 1943, 50 jaar.
"Oome Daan" Krommenhoek, 33 jaar concierge van de vereniging krijgt een radio en geschenk onder couvert.
| |
27-11-1945 | B en W van Schiedam verlenen vergunning voor een proeftijd van 4 maanden aan A.J. Barvoets, alhier tot de oprichting van een vellenbereiderij in het pand Hoofdstraat 73/2.
| |
29-11-1945 | Voor de Arrondisements Rechtbank te Rotterdam begint het proces tegen de "bende van Peter van Steijn" die tussen februari en mei van dit jaar zich hoofdzakelijk toelegde op overvallen op distilleerderijen onder het mom van toegstaan 'ondergronds' werk.
| |
30-11-1945 | De gemeenteraad besluit het voorstel van B&W te aanvaarden om fl. 15.000 beschikbaar te stellen voor herstel van het Volkspark, dat door de oorlog zeer heeft geleden, met wilgen en populieren
| |
30-11-1945 | Opening van een showroom in sanitaire artikelen aan de Hoofdstraat 187 van loodgietersbedrijf L. Jurgens.
| |
1-12-1945 | In het gebouw van de RK Volksbond wordt een konijnententoonstelling gehouden, met als bijzondere attractie: van konijnenpels tot bontmantel, georganiseerd door Onderling Belang.
| |
1-12-1945 | De Schiedamse Kunstkring breidt zijn bemoeiingen uit. Behalve de instelling van een onderafdeling Muziekkring geheten, is eveneens besloten tot de oprichting van een afdeling voor Literaire Kunst. In beginsel is besloten minimaal twee avonden per seizoen aan deze kunst te wijden.
| |
3-12-1945 | De stoffelijke overschotten van vier Schiedammers, die op 29 december 1942 te Amersfoort door de Duitsers zijn doodgeschoten, worden herbegraven op de Algemene Begraafplaats. Het zijn: B. Hazenkamp, A. van de Kleij, J. van Pelt en G. Wilschut. De Binnenlandse Strijdkrachten (BS) vormen een erewacht. Burgemeester K. Bosch is woordvoerder in de rouwkapel.
Op vrijdag 30 november en zaterdagochtend liggen de overledenen opgebaard in de kapel van het voormalig St. Jacobsgasthuis.
Opschrift art."Begrafenis illegale werkers".
Sch.C. 03-12
| |
4-12-1945 | De laatste weken maakte een "bende" van twaalf jongens in de leefrijd van 8-12 jaar Schiedam onveilig, door het plegen van kleine diefstallen bij chocolade-kruideniers en speelgoedwinkels, hoofdzakelijk tussen 5 en 7 uur. Het snoepgoed wordt door de bendeleden zelf opgegeten. De politie heeft het gezelschap nu ingerekend. Gezien hun leeftijd is geen procesverbaal opgemaakt, doch aan allen is huisarrest opgelegd van 's avonds 5 uur tot de volgende ochtend.
| |
6-12-1945 | In het kader van het Engels -Nederlands Sportplan is Schiedam en omgeving geadopteerd door Wandsworth, de grootste gemeente van Groot-Londen met ong. 250.000 inwoners.
| |
6-12-1945 | Drie Schiedammers staan voor de Rotterdamse Arrondisementsrechtbank terecht voor de diefstal van zeven radiotoestellen die zij voor 5.000 gulden verkochten.
Het waren de 23-jarige J. Pannekoek, de 35-jarige J. van de Steenhoven en de 25-jarige M. Lowes.
De eisen zijn Pannekoek 1 jaar gevangenisstraf, Steenhoven 10 maanden en Lowes 6 maanden.
G.L.H. de Groot, die de toestellen had bewaard, hoorde 5 maanden tegen zich eisen. A.D. Sprong, koper en verkoper, 1 jaar.
| |
8-12-1945 | Hermes-DVS speelt een liefdadigheidsvoetbalwedstrijd tegen 930 Coy. R.A.SC om de Paroolbeker. De eindstand is 3-3. Strafschoppen brengen Hermes de zegen. Burgemeester K. Bosch reikt de beker uit. J.Heyster maakte de drie Hermes doelpunten.
| |
10-12-1945 | Op de spitsuren is het op het Koemarktplein een chaos van hollende mensen die met de tram naar Rotterdam willen. De politie tracht hier orde in te scheppen, hetgeen veel mankracht vergt. Thans heeft men de volgende regels vastgesteld. Reizigers voor tramlijn 8 steken eerst de Buitenhavenweg en daarna de Rotterdamsedijk loodrecht naar het plein over, even voorbij de telefooncel. Voor lijn 4 moet men eerst de Hoogstraat recht oversteken en vervolgens voor het pand Broersvest 3 de rijweg oversteken. Vanuit Rotterdam steekt men bij de Singelflat over, daarna de Broersvest tegenover de Passage. De trams vertrekken in de spits vanaf de rotonde, niet vanaf het wachthuisje.
| |
11-12-1945 | Zwemvereniging Excelsior organiseert een demonstratieavond in het Sportfondsenbad onder het devies Leert Zwemmen. Grammofoonmuziek en muziekkorps St. Ambrosius zorgen voor de muzikale omlijsting.
| |
11-12-1945 | In de proefkeuken van gebouw "Producto" aan de Nieuwe Haven hoek Schoolstraat, wordt een demonstratie gegeven, georganiseerd door de commissie voor Huishoudelijke voorlichting. Mej. Y. de Boer laat zien hoe men met eenvoudige middelen lekkernijen voor de a.s. feestdagen kan maken.
| |
12-12-1945 | Zoals een atoombom knalt, knalt het knalvariété "Studio '45" woensdagavond 12 december in gebouw Tivoli, Nieuwe Haven medewerkenden o.a. Wim en Bram Scholte, Hilly Willy Billy, Ted Valerio, De Mercato's, Fred Fagel, Martin Rijken.
| |
14-12-1945 | Voetbalvereniging Doorzetten, Hinderen, Schieten (DHS) herdenkt in zaal Tivoli haar 25-jarig bestaan met een feestavond. Van de Nederlandse Voetbal Bond ontvangt men een plaquette. De wethouder van sport P.B.M. Alberts is ook aanwezig.
| |
15-12-1945 | Bekend wordt dat de heer K. Bosch op 28 december a.s. officieel ontheven zal worden van zijn functie als waarnemend burgemeester, teneinde zijn werkzaamheden als Inspecteur der Belastingen weer te kunnen hervatten.
| |
15-12-1945 | Het afgelopen weekend zijn 250 Schiedamse kinderen om aan te sterken naar Engeland gegaan. Eigenlijk had men in augustus willen gaan maar vervoersmoeilijkheden maakte dat onmogelijk. De kinderen zullen 2 maanden in kamp Pontifnaet verblijven waarna ze 2 maanden in een gezin worden ondergebracht.
| |
20-12-1945 | J. Kamp herdenkt de dag waarop hij 25 jaar als leraar in electrotechniek c.a. aan de Ambachtsschool te Schiedam is verbonden.
| |
20-12-1945 | In navolging van hun collega's in Den Haag staken de Schiedamse groentehandelaren 24 uur als protest. Zoals in raambiljetten wordt meegedeeld, wensen zij niet als "vuilnisbakken" gebruikt te worden, vandaar dat zij zich solidair verklaard hebben met hun collega's in Den Haag.
| |
21-12-1945 | Mede op initiatief van het Gemeentebestuur is thans ook in Schiedam een plaatselijke afdeling van de "Stichting Nederland helpt Indië" opgericht. Het oprichtingscomité, dat als afdelingsbestuur zal optreden bestaat uit afgevaardigden van diverse plaatselijke organisaties. Op Grote Markt 15 is het secretariaat gevestigd. Het doel is: inzamelen van geld en het onderbrengen van mensen die geheel berooid uit Indië in Nederland zijn teruggekeerd.
| |
23-12-1945 | De Schiedamse Kunstenaarsgemeenschap S'45 houdt een expositie van werken van de leden in gebouw Vellevestsingel 14.
| |
24-12-1945 | Directeur van gemeentewerken ir. H,B.J. Aikema geeft op het stadhuis een beschouwing over de toekomstplannen ten aan zien van stadsuitbreiding. Door de annexatie van Kethel en Spaland in 1941 is hiervoor wat meer ruimte gekregen.
Enkele punten uit zijn relaas: oude huisjes tussen de Noordvest en de Schie moeten verdwijnen; aanleg van de polder Nieuwland ten noorden van de spoorlijn Schiedam- Vlaardingen met woningbouw in dorp Kethel en Kethel-Noord.
Industriegebied op de plaats van het Volkspark en het Sterrebos, ten noorden van het station en ten zuiden van het pompstation; een rijksweg van Rotterdam naar Hoek van Holland; provinciale wegen van Schiedam naar Den Haag enz.; In de binnenstad de Broersvest doortrekken, het Spinhuispad laten verdwijnt en de Hoogstraat opwaarderen als winkelstraat. Verder o.a. een nieuw Station en sportterreinen in de polder Nieuwland.
| |
24-12-1945 | De directeur van de Gemeente Technische Bedrijven J. Doets, wijst er nog eens uitdrukkelijk op dat vanwege schaarste onder geen enkel beding verlichting van etalages en reclame-verlichting met neon en gasontladingsbuizen kan worden toegestaan. Ook binnenverlichting van winkels, zonder dat de winkel is geopend of daar in wordt gewerkt, blijft ten strengste verboden. Overtreding van deze bepalingen zal uitschakeling van de elektriciteit ten gevolge hebben.
| |
27-12-1945 | B en W geven een hinderwetvergunning af aan C.M. van Munster, om aan de Dirk van Wassenaarstraat 35b hoek Potgieterstraat, een broodbakkerij op te starten.
| |
27-12-1945 | Peter van Steijn, de man die die tussen februari en mei vele overvallen pleegde op distilleerderijen onder de dekmantel van verzet, krijgt twee jaar gevangenisstraf. De overige leden van zijn 'bende' krijgen enkele maanden tot anderhalf jaar.
| |
28-12-1945 | In het Stedelijk Museum herstelt conservator C.H. Schwagermann de Kersttentoonstelling weer in ere.
Een bijzondere uiting van kunst en geheel nieuw voor het museum zijn de zelfvervaardigde poppen van onze stadsgenote Maja Alexander, die in de wandvitrines van het bordes zijn opgesteld.
| |
28-12-1945 | In het gebouw van de RK Volksbond Lange Haven 71 vindt, wegens opheffing, een openbare veiling plaats van de gehele inventaris van de NV Moderne Wasscherijen Gebrs. Goris aan Lange Haven 91.
| |
28-12-1945 | Tijdens de raadsvergadering legt de K. Bosch zijn functie van plaatsvervangend burgemeester neer. Tegelijkertijd neemt P.B.M. Alberts zijn taak als tijdelijk burgemeester over.
| |
1945 | De gemeente Schiedam koopt molen De Noord, waarvan de oudste vermelding uit 1446 dateert, die in 1707 en 1803 werd herbouwd en in 1803 tevens noordelijker werd geplaatst, van weduwe Treurniet,
| |
1940-1945 | In de oorlogsjaren bevinden zich volkstuinen:
- op en achter de Algemene Begraafplaats (voor gemeentepersoneel)
- achter de RK Begraafplaats aan de Vlaardingerdijk
- achter de Julianalaan
- de Dr. Noletstraat
- de Burg. Knappertlaan
- achter het abattoir (voor het personeel0
- langs de Wilton-villa
- bij sportpark Boshoek
- aan de Buys Ballotsingel
- bij de Daltonstraat
- bij de Lorenzlaan
- bij de Celsiusstraat
- bij de Morsestraat
- bij de Dieselstraat
- bij de Jan Leeghwaterstraat
- bij de Hogebanweg
- langs de Laanslootseweg
- bij de Jacob Catslaan
- op het terrein van het Gemeente Ziekenhuis aan de Nassaulaan
- op het terrein van de Schooltuinen
- bij de gemeentekweekplaats aan de Singel
| |