Kroniek

1508	De stad bezit aan de westzijde van de Lange Haven een scheepswerf (ongeveer op de plaats van de voormalige HAV-bank). Die wordt door Gerrit Cornelisz voor "drie ponden hollands" per jaar gepacht.
ca. 1590	Aan de Lange Haven-westzijde bevinden zich ongeveer 20 scheepswerven. Daar worden in de loop der jaren schepen gebouwd als: hoekers en buizen (schippersboten), damlopers (binnenvaartuig), crabbeschuiten (overnaads beplankt binnenvaartuig), koggeschepen (groter binnenvaartuig), carveels (idem gladboordig beplankt), botschepen (waarschijnlijk botters voor het vissen op bot en garnalen).
26-1-1598	Scheepsbouwers aan de Lange Haven dienen een bezwaarschrift in tegen het besluit van de vroedschap om de Lange Haven te bekaden. Ze zien daarin een gevaar voor hun bedrijven. Als gevolg van het bezwaar besluit de vroedschap een beslissing over het omstreden gedeelte uit te stellen.
20-2-1598	Op verzoek van scheepsbouwers aan de Lange Haven besluit de vroedschap te "letten wat schade de supplicanten daer door lijden"(d.w.z.door de voorgenomen bekading van de haven) en daarna met hen te onderhandelen.
21-3-1598	De vroedschap besluit te zoeken naar vervangende plaatsen voor de scheepswerven op gronden aan de Buitenhaven.
13-6-1598	Het besluit van de vroedschap tussen de zoutketen en de Hoofdpoort langs de waterkant een kade en straat "van achtijen voeten breet" te maken, maakt de tewaterlating van schepen voor de aldaar gevestigde scheepsbouwers erg moeilijk.
3-7-1598	De vroedschap besluit om 25 erven tussen het Hoofd en de steenplaats uit te geven, alles met de bedoeling dat de scheepswerven aan de Lange Haven naar geschikter plekken kunnen verhuizen.
22-11-1599	Scheepsbouwer IJsbrant Jansz met zijn bedrijf aan de Lange Haven, begint een proces tegen de stad omdat 'hem vermits 't maken van de steenen caije zijn neringhe benomen(...) is". De vroedschap vraagt hierover in Den Haag rechtskundig advies.
22-1-1601	Cornelis Swart, scheepsbouwer aan de Lange Haven die een proces tegen de stad begon, wordt gedwongen om de 'heerwech' of straat langs de Haven vrij te maken.
16-7-1607	Scheepsbouwer Pieter Jochumsz Cabelgaren krijgt - in het kader van de door de vroedschap gewenste verplaatsing van scheepswerven aan de Lange Haven - toestemming om een scheepshelling buiten de Rotterdamse Poort te vestigen.
19-4-1611	Gerrit Anthonisz verzoekt een scheepshelling buiten de Rotterdamse poort te mogen bouwen.
23-12-1623	Cornelis Lenertsz Veen heeft een scheepswerf buiten de Hoofdpoort.
11-1-1642	Op het Hoofd 'Omtrent de steenplaets' zijn enige scheepswerven gevestigd, blijkens een akte in het Oud-Rechterlijk Archief nr 341
1643	De kaart van Boxhorn vermeldt geen werf meer op de Lange Haven zodat het op 31-08-1597 begonnen proces van verplaatsing van (scheeps)werven voltooid lijkt.
24-2-1648	Cornelis Cornelisz Calff heeft een scheepswerf 'aan de westzijde van de (Lange) Haven omtrent het Hooft'.
1675	In notariële akten worden nog slechts een achttal scheepsbouwbedrijven in Schiedam genoemd.
1734	Het aantal scheepsbouwers is sterk afgenomen, waarschijnlijk als gevolg van de sterk verminderde visserij. Nog slechts de werf van Pieter Maartensz van Wieringen, liggende bij de Hoofdbrug, wordt in de belasting aangeslagen.
1806	De scheepswerf uit 1734 van Pieter Maartensz van Wieringen, liggende bij de Hoofdbrug, bestaat nog steeds en wordt gedreven door Maarten van Wieringen.
26-10-1888	Bij de gemeenteraad wordt een adres van Emiele en Hyacinthe Cuijlits, resp. advokaat te Brussel en industrieel te Luik ontvangen met het verzoek om het terrein van de voormalige scheepswerf De Nijverheid te kunnen huren voor de tijd van 25 jaar à 2500 gulden/jaar. Men wil er opnieuw een grote werf stichten en schepen bouwen middels de nog op te richten "Scheepsbouw- en Werktuigenfabriek Schiedam".
13-1-1916	Wilton's Machinefabriek en Scheepswerf in Rotterdam koopt van de fa. Volker, in Schiedam 68 ha. terrein ten westen van de Vijfsluizenhaven, net naast het Sterrebos, om er een scheepsbouw- en reparatiewerf te beginnen.
september 1921	In september1921 nadert het dubbele, vaste bouwdok bij Wilton-Fijenoord te Schiedam zijn voltooiïng. Dit geeft de werfcapaciteit een belangrijke uitbreiding op een manier die de technici interesseerde: Twee bouwvloeren van 200 bij 300 meter breedte, tezamen door een schipdeur afgesloten. Voor het te water laten van schepen laat met het bouwdok vollopen, neemt de schipdeur weg en het schip kan uitvaren.
1924	In het vierde kwartaal van 1924 krijgt Wilton's Dok- en Werfmaatschappij voor het eerst een belangrijke opdracht van de Koninklijke Marine: het bouwen van het flottieljevaartuig Soemba. Een bewijs dat 'Den Haag' de werf tot de levering van kwalitatief hoogstaand werk in staat acht.
1925	De directie van Wilton-Fijenoord maakt bekend dat de Koninklijke Pakketvaart Maatschappij (KPM) begin 1925 een viertal vracht- en passagiersschepen heeft besteld. Een opdracht, die gelegenheid biedt het nieuwe bedrijf te Schiedam volledig in te schakelen.
1926	Scheepswerf Wilton in Schiedam breidt uit met de aankoop van een machineloods, een aantal machines en een 20.000 tons dok uit Duitsland. Ze werden gekocht van de geliquideerde Reiherstieg Werft bij Hamburg.
9-8-1926	Wilton's Dok- en Scheepswerf ontvangt een telegram met de vraag of men belangstelling heeft voor de reparatie van het Franse passagiersschip 'Paris' van 34.600 ton en een lengte van 230 meter. De reden is dat het schip, terugkomende van een dokking te Cherbourg, bij het binnenvaren van Le Havre tegen het havenhoofd is gelopen waardoor de huid over een lengte van ongeveer 20 meter is opengescheurd. Wilton accepteert en het schip komt daarna voor reparatie naar Schiedam. Het is tot dan dan het grootste schip dat ooit de Nieuwe Waterweg binnenvoer. Het schip wordt in Wilton's 46.000 tons dok opgenomen en twee-en-een-halve dag eerder afgeleverd dan met eigenaar Compagnie Générale Transatlantique was overeengekomen..
20-4-1927	De romp van het ss. Statendam gebouwd bij Harland & Wolff te Belfast, komt bij de werf van Wilton's Dok en Werfmaatschappij te Schiedam aan om hier afgebouwd te worden.
2-1-1928	Bij Wilton's Dok- en Scheepswerf te Schiedam is de bouw van het ms Statendam voor de Holland Amerika Lijn gevorderd tot het hoogste staalwerk. De commandobrug is aangebracht. Het schip dat 30.000 ton gaat meten moet uiterlijk 31 maart 1929 opgeleverd worden.
6-1-1928	Door hevige wind slaan de stoomschepen Modjokerto en Arendsheik in de Wiltonhaven op drift. Beide schepen lopen averij op, alsmede de nieuw gebouwde steigers aan de oostzijde van de haven.
26-3-1928	Wilton's Dok- en Werfmaatschappij brengt haar jaarverslag over 1927 uit waarin melding wordt gemaakt over voorzieningen in verband met de afbouw van het ss Statendam en over samenwerkingsbesprekingen met de Mij. voor Scheeps- en Werktuigbouw Fijenoord.
18-4-1928	Het ss. Statendam is in afbouw bij Wilton's Dok- en Scheepswerfmaatschappij in Schiedam. De dagbladen geven een uitgebreide beschrijving met foto's van de afbouw na een rondleiding van de pers door de directie van Wilton.
22-6-1928	NV Wilton's Machinefabriek en Scheepswerf krijgt van de Holland Amerika Lijn een bouwopdracht voor een dubbelschroefkoelschip van 12.000 ton.
20-8-1928	De Nieuwe Schiedamsche Courant plaatst een luchtfoto van het bij Wilton in aanbouw zijnde ss Statendam.
10-9-1928	H.M. Koningin Wilhelmina maakt een boottocht langs Rotterdam en Schiedam, waarbij zij in de Wiltonhaven de afbouw van het ss Statendam bezichtigt.
16-3-1929	Eerste proefvaart van de Statendam (1) vanaf de werf van de afbouwer, de Dok- en Werfmaatschappij Wilton-Fijenoord te Schiedam.
18-3-1929	Bij de Arbeidsbeurs melden zich 160 personen als werkzoekenden, omdat zij na het gereedkomen van de afbouw van het ss Statendam (1) bij Wilton-Fijenoord werkloos geworden zijn.
20-3-1929	Het bij Wilton-Fijenoord afgebouwde ss Statendam heeft vanaf zaterdag 16 maart 1929 tot vandaag een schitterend geslaagde proeftocht gehouden. De Nieuwe Schiedamsche Courant geeft een uitgebreide beschrijving van dit grootste Nederlandse zeeschip.
3-4-1929	Tweede proefvaart van het ss Statendam vanaf de Dok- en Werfmaatschappij Wilton-Fijenoord te Schiedam
18-4-1929	Het Franse ss Foucault van 9975 ton dat in de haven van Le Havre is omgeslagen, wordt in die toestand naar Wilton-Fijenoord in Schiedam gesleept en daar gerepareerd waarna het de naam ss. Hoedic krijgt. Het wordt het grootste reparatiewerk dat Wilton ooit heeft uitgevoerd.
22-4-1929	Het Franse ss Paris (34.569 ton) dat bij Eddystone aan de grond is gelopen, komt bij Wilton aan om in het grote dok gerepareerd te worden..
24-12-1929	Dezer dagen heeft NV Wilton-Fijenoord het passagiersschip s.s. Hoedic aan de Franse rederij overgedragen. Het schip, dat aanvankelijk de naam Foucault droeg en in april bij Wilton arriveerde, is binnen 8 maanden geheel gerepareerd en omgebouwd.
18-1-1930	De krant meldt dat er in 1929 in Schiedam 868 zeeschepen arriveerden. Hiervan waren er 205 om te dokken bij Wilton en 299 om te dokken bij de Nieuwe Waterweg.
20-6-1931	NV Wilton's Machinefabriek en Scheepswerf zegt wegens slapte 300 personeelsleden ontslag aan.
feb 1935	Bij Wilton-Fijenoord wordt een opdracht geboekt voor twee motortankschepen van 9.100 ton voor een der maatschappijen van de Koninklijke Shellgroep. De opdracht betekent een verbetering van de werkgelegenheid in een moeilijke periode.
3-10-1936	Een erkenning voor het vele verdienstelijke werk door Wilton-Fijenoord verricht, kon ook worden gezien in het bezoek van H.M. de Koningin die de werven in Rotterdam en Schiedam bezocht om de nieuwe kruiser Hr.Ms. De Ruyter in dienst te stellen.
1e kwartaal 1939	De door de bewapeningswedloop gestimuleerde hausse maakt het gewenst technische voorzieningen te treffen, die voor Wilton-Fijenoord des te urgenter worden als het bedrijf in het begin van 1939 opdracht krijgt voor het bouwen van een kruiser welke de eerder geleverde kruiser in snelheid en bewapening zal moeten overtreffen.
1939	Het jaar dat aanvankelijk zulke bevredigende aspecten vertoonde, wordt helaas het jaar waarin de Tweede Wereldoorlog begint. Het uitbreken van de vijandelijkheden veroorzaakt direct een terugslag voor de scheepsreparatieafdeling van Wilton-Fijenoord.
1-5-1940	Op de werf Wilton-Fijenoord wordt 's middags de onderzeeboot-mijnenlegger O25 te water gelaten door mevr. A.S. van Erkel-Hamburg. (later gebruiken de Duitsers het schip)
22-5-1940	Op het ss Westerdam in aanbouw bij Wilton-Fijenoord voor de HAL breekt, vermoedelijk door kortsluiting, brand uit. De schade is betrekkelijk gering en beperkt tot een koelruim. Assistentie wordt verleend door de Schiedamse Brandweer en een drijvende spuit van de Rotterdamse Havendienst.
jul 1940	Bij de grote Schiedamse bedrijven als Gusto en Wilton-Fijenoord worden al de eerste opdrachten voor de Duitse oorlogsindustrie uitgevoerd.
19-6-1945	Bij Wilton-Fijenoord wordt het eerste schip na de Tweede Wereldoorlog voor reparatie opgenomen. Het is het ms. Philip Wouwerman van de Holland-Amerika Lijn.
13-9-1945	Het ms. Westerdam van de Holland Amerika Lijn wordt voor herstel en afbouw naar de werf Wilton-Fijenoord te Schiedam gesleept. Het is een van de schepen waaraan in oorlogstijd langzaam werd voortgebouwd maar na driemaal tot zinken te zijn gebracht en even zoveel keren te zijn gelicht werd dat gestopt.
okt 1945	Onlangs is de kiel gelegd van het eerste grote schip dat Wilton-Fijenoord na de oorlog gaat bouwen: de Annenkerk voor de Verenigde Nederlandse Scheepvaartmaatschappij (VNS).
jul 1947	Bij Wilton-Fijenoord wordt ms. Annenkerk te water gelaten.
juli 1947	Bij Wilton-Fijenoord wordt de Almkerk, het schip waarvoor al in 1945 de kiel werd gelegd, te water gelaten.
8-12-1947	Bij Wilton-Fijenoord wordt het ms Garoet te water gelaten. Het schip is gebouwd in het bouwdok en bestemd voor de Koninklijke Rotterdamsche Lloyd.
17-7-1948	Op de Werf Gusto wordt de sleepzuiger MOP 224C te water gelaten. De zuiger is bestemd voor Argentinië. Het schip is 100 meter lang en heeft een laadruimte van 2000 m3.
5-8-1948	Bij de werf Nieuwe Waterweg wordt voor Rederij van Uden het ss Maashaven te water gelaten na de doop door mevrouw M.M.H. van ' t Hoff-Calou, echtgenote van de president-directeur van Van Uden 's Scheepvaart en Agentuurmij. De lengte van het schip is 137,85 meter, het draagvermogen 9300 ton.
13-1-1950	Tijden van lagere conjunctuur werpen schaduwen vooruit, dit is de teneur van de nieuwjaarsrede van burgemeester Peek. Met de scheepswerven en jeneverindustrie gaat het niet goed. De woningbouw blijft onder de maat. Het aantal verkeersongelukken neemt toe (in 1949, 793, waarvan acht met dodelijke afloop). Ook werden zeven militairen uit Schiedam herdacht die in Indonesië het leven lieten. De criminaliteit daalde: in 1949 nog 642 misdrijven (in 1947: 1158, in 1948: 899)
25-1-1962	De Kamer van Koophandel en Fabrieken voor de Beneden Maas brengt het jaarverslag 1961 uit, welk jaar niet ongunstig wordt genoemd. In de scheepsbouw heeft men te maken met scherpe concurrentie en de gedistilleerd industrie heeft zorgen door de onder druk staande export.

Afbeeldingen

Bibliografie

Websites elders

Pagina's op deze website

Bouwkundig bezit